✴️ Cách chăm sóc bệnh nhân giãn phế quản
1. Tổng quan
Giãn phế quản là tình trạng giãn không hồi phục của phế quản do tổn thương thành phế quản kéo dài. Bệnh thường biểu hiện bằng ho mạn tính, khạc đờm mủ hoặc đờm lẫn máu, khó thở và nhiễm trùng hô hấp tái đi tái lại. Việc chăm sóc toàn diện có vai trò quan trọng trong việc kiểm soát triệu chứng, giảm biến chứng và nâng cao chất lượng sống cho người bệnh.
2. Chế độ dinh dưỡng
Chế độ ăn uống hợp lý giúp hỗ trợ phục hồi tổn thương hô hấp, tăng cường hệ miễn dịch và phòng ngừa biến chứng viêm phổi, suy dinh dưỡng.
2.1. Thực phẩm khuyến khích
-
Thực phẩm dễ tiêu, giàu đạm và vitamin: gạo, bột mì, đậu Hà Lan, đậu phụ, sữa đậu nành, trứng, sữa bò.
-
Trái cây và rau củ giàu vitamin C và chất chống oxy hóa: lê, táo, quýt, mướp, bầu bí, dưa hấu, ngó sen, ngô non, mía, đào…
-
Một số loại hạt giúp nhuận phổi – giảm ho: hạnh nhân, hạt bí đao, nhân hạch đào (óc chó).
Lưu ý: Người bệnh ho ra máu có thể bổ sung ngó sen để hỗ trợ cầm máu và làm mát phổi.
2.2. Thực phẩm cần tránh
-
Đồ cay nóng và nhiều dầu mỡ: ớt, tiêu, món chiên rán, thịt hun khói, mỡ động vật – vì làm tăng kích thích niêm mạc đường hô hấp.
-
Rượu, bia và chất kích thích: có thể ức chế trung khu hô hấp, gây khó thở và làm nặng bệnh.
-
Đồ uống lạnh: dễ gây viêm họng và làm khởi phát cơn ho.
3. Chế độ sinh hoạt và phòng bệnh
Việc điều chỉnh lối sống đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát bệnh lý hô hấp mạn tính.
3.1. Môi trường sống
-
Tránh tiếp xúc với khói thuốc, bụi mịn, khí thải công nghiệp hoặc hóa chất kích ứng hô hấp.
-
Đeo khẩu trang khi ra ngoài, đặc biệt trong thời tiết lạnh hoặc môi trường ô nhiễm.
-
Duy trì không khí trong nhà sạch sẽ, thoáng mát, có độ ẩm vừa phải.
3.2. Vận động
-
Tập luyện thể dục nhẹ nhàng, phù hợp với sức khỏe (ví dụ: đi bộ, yoga hít thở) giúp cải thiện thông khí và tăng cường sức đề kháng.
-
Tránh gắng sức quá mức, đặc biệt trong giai đoạn cấp tính hoặc thời tiết bất lợi.
3.3. Theo dõi và tái khám
-
Tuân thủ tái khám đúng lịch để đánh giá hiệu quả điều trị, theo dõi tiến triển bệnh và điều chỉnh thuốc nếu cần.
-
Theo dõi các dấu hiệu cảnh báo như: tăng lượng đờm, đờm chuyển màu vàng/xanh, ho ra máu tăng, khó thở nặng hơn, sốt kéo dài.
4. Kết luận
Chăm sóc bệnh nhân giãn phế quản cần kết hợp giữa chế độ dinh dưỡng đầy đủ, sinh hoạt điều độ, tránh các yếu tố nguy cơ và tuân thủ điều trị y khoa. Vai trò của người nhà trong hỗ trợ, động viên tinh thần và giám sát sức khỏe hàng ngày cũng rất quan trọng nhằm cải thiện chất lượng sống và ngăn ngừa tiến triển nặng của bệnh.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
