Khi lưu thông máu được điều tiết bình thường, não có thể tái phân bổ máu đến các vùng phụ trách hoạt động trí óc.
“Người mắc tiểu đường type 2 bị ức chế khả năng điều tiết lưu thông máu,” tác giả nghiên cứu, tiến sĩ Vera Novak thuộc Trường Y khoa Harvard, Mỹ giải thích. “Kết quả của chúng tôi cho thấy tiểu đường và lượng đường cao trong máu gây ra tác động tiêu cực lâu dài đối với khả năng nhận thức và ra quyết định.”
Các nghiên cứu trước đó đã cho thấy tiểu đường type 2 là một yếu tố nguy cơ làm thoái hóa nhận thức và mất trí nhớ. Trong nghiên cứu trên, được công bố trên tạp chí Thần kinh học, các nhà nghiên cứu muốn tìm hiểu xem tình trạng viêm, sự điều tiết lưu thông máu ở não và suy giảm nhận thức có quan hệ như thế nào với người bị tiểu đường.
Các nhà nghiên cứu đã khảo sát một nhóm nhỏ gồm 40 người, trong đó 19 người bị tiểu đường type 2 và 21 người không bị tiểu đường. Độ tuổi trung bình của người tham gia nghiên cứu là 66. Những người bị tiểu đường type 2 đều được điều trị từ hơn 5 năm trở lên và có thời gian điều trị trung bình là 13 năm.
Nhóm nghiên cứu sau đó tiến hành một loạt xét nghiệm cho những người tham gia. Nhóm đã đánh giá chức năng nhận thức và ghi nhớ đồng thời chụp cộng hưởng từ và xét nghiệm máu để đo thể tích não, lưu thông máu và tình trạng viêm. Các xét nghiệm được lặp lại sau 2 năm.
.png)
Các nhà nghiên cứu phát hiện thấy người bị tiểu đường type 2 bị suy giảm khả năng điều tiết lưu thông máu trong não bộ. Những người này cũng có kết quả kém ở bài kiểm tra chức năng nhận thức và ghi nhớ.
Những người có khả năng điều tiết lưu thông máu kém nhất ở đầu thời điểm nghiên cứu có khả năng thực hiện các công việc thường ngày như tắm rửa và nấu nướng bị suy giảm mạnh nhất.
Ngoài ra, những người bị viêm nặng nhất cũng có khả năng điều tiết lưu thông máu bị giảm nhiều nhất bất kể tình trạng bệnh tiểu đường và huyết áp được kiểm soát tốt hay không.
Trong 2 năm nghiên cứu, có một sự chênh lệch đáng kể trong khả năng học tập và ghi nhớ giữa người bị tiểu đường type 2 và người không bị bệnh này. Điểm kiểm tra trung bình của người bị tiểu đường type 2 giảm 12% từ 46 xuống 41 trong khi điểm của người không bị tiểu đường giữ ổn định ở 55 điểm. Khả năng điều tiết lưu thông máu của người bị tiểu đường type 2 cũng giảm khoảng 65%.
“Việc phát hiện sớm và theo dõi quá trình điều tiết lưu thông máu có vai trò quan trọng để nhận biết các thay đổi trong khả năng nhận thức và ra quyết định,” tiến sĩ Novak nhận định.
Do người tham gia nghiên cứu chỉ được kiểm tra hai lần vào đầu thời điểm nghiên cứu và sau đó 2 năm, vẫn chưa rõ chức năng nhận thức và xử lý thông tin ở người bị tiểu đường type 2 thay đổi thế nào trong thời gian dài hơn.
Nhóm tác giả thừa nhận nghiên cứu vẫn còn những hạn chế. Vì thế cần thêm các nghiên cứu có quy mô lớn hơn và được tiến hành trong thời gian dài hơn để hiểu rõ hơn mối tương quan giữa khả năng điều tiết lưu thông máu và tiểu đường type 2.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
