Với người bệnh Parkinson trong giai đoạn nặng, kỹ thuật kích thích não sâu đã được chứng minh có thể kiểm soát các rối loạn vận động hiệu quả hơn so với việc dùng thuốc điều trị. Theo đó, kỹ thuật kích thích não sâu sẽ được thực hiện bằng cách đặt các điện cực tại một số vùng não nhất định, từ đó giúp kiểm soát các tín hiệu não bất thường gây rối loạn vận động. Các điện cực này sẽ được kết nối với một thiết bị điều khiển xung điện được cấy ghép dưới da tại ngực.
Tuy nhiên, nhiều người bệnh Parkinson lo lắng kỹ thuật kích thích não sâu có thể làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ. Để tìm hiểu vấn đề này, các nhà khoa học từ Đại học Grenoble Alpes (Pháp) đã tiến hành nghiên cứu với sự tham gia của 175 người bệnh Parkinson có độ tuổi trung bình là 56.
Những người tham gia nghiên cứu đều đã mắc bệnh Parkinson trong một khoảng thời gian dài (trung bình là 12 năm) trước khi thực hiện kích thích não sâu. Các nhà khoa học sau đó sẽ thống kê số người bệnh Parkinson bị sa sút trí tuệ sau khoảng thời gian 1 năm, 5 năm và 10 năm.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, sau 1 năm, có 4 người (tương đương với 2,3%) bị sa sút trí tuệ. Sau 5 năm, có 12/142 người (tương đương với 8,5%) bị sa sút trí tuệ. Sau 10 năm, có 31/104 người (tương đương với 29,8%) được chẩn đoán bị sa sút trí tuệ. Như vậy, trung bình mỗi năm sẽ có khoảng 3,65% người bệnh Parkinson bị bị sa sút trí tuệ sau khi thực hiện kích thích não sâu.
“Trên thực tế, tỷ lệ người bệnh Parkinson bị sa sút trí tuệ sau khi thực hiện kích thích não sâu thậm chí còn thấp hơn so với những người bệnh Parkinson dùng thuốc để kiểm soát triệu chứng (với tỷ lệ từ 5 - 10% trong một số nghiên cứu)”, bác sỹ Elena Moro, một tác giả nghiên cứu cho biết.
Tuy nhiên, bác sỹ Elena Moro cho rằng độ tuổi trung bình của những người tham gia nghiên cứu khá trẻ, cũng như việc có nhiều người không thể hoàn thành nghiên cứu… có thể ảnh hưởng phần nào tới kết quả.
Các nhà khoa học cũng đã tính tới các yếu tố liên quan có thể làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ khi thực hiện kỹ thuật kích thích não sâu. Theo đó, nam giới, người cao tuổi, người bị ảo giác, những người chỉ đạt kết quả thấp trong bài kiểm tra tư duy trước khi phẫu thuật, cũng như những người bị xuất huyết não trong khi phẫu thuật… sẽ có nguy cơ bị sa sút trí tuệ cao hơn.
“Biết được những yếu tố này sẽ giúp các bác sỹ xác định những đối tượng phù hợp hơn với kỹ thuật kích thích não sâu, cũng như những người có nguy cơ cao bị sa sút trí tuệ để có hướng phòng ngừa kịp thời”, bác sỹ Elena Moro cho biết.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh