Đồng hồ sinh học hoạt động trong mọi tế bào của cơ thể, bật và tắt các gien ở những thời điểm khác nhau để cơ thể thích ứng được với chu trình ngày và đêm bên ngoài. Hoóc môn gây buồn ngủ melatonin được giải phóng dưới một số tác động nhất định như ánh sáng mờ.
Việc đảo lộn đồng hồ sinh học do làm việc theo ca, ngồi máy bay kéo dài hoặc rối loạn giấc ngủ có thể dẫn đến một loạt các nguy cơ cho sức khỏe như bệnh tim, tiểu đường type 2, bệnh Alzheimer và một số bệnh tâm thần khác.
Uống một cốc cà phê cỡ lớn 3 tiếng trước khi đi ngủ có thể vặn ngược đồng hồ sinh học lại 1 tiếng và làm chậm giải phóng mức hoóc môn melatonin.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Dịch bệnh, phát hiện này có tác động lớn đến việc điều trị nhiều chứng bệnh liên quan đến giấc ngủ vào thời điểm mà hơn 25% người dân Mỹ đang không ngủ đủ giấc trong khi gần 10% bị mất ngủ mãn tính.
.png)
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science Translational Medicine mô tả một thí nghiệm trong đó 5 người được mời đến sống trong phòng thí nghiệm trong 49 ngày mà không có đồng hồ hay bất cứ thứ gì báo hiệu ngày và đêm.
Những người tham gia được cho tiếp xúc với ánh sánh mạnh và ánh sáng mờ. Ánh sáng mạnh giống như cafein, có tác dụng kích thích kéo dài thời gian thức.
Người tham gia được cho uống lượng cafein tương đương với một cốc cà phê cỡ lớn hoặc cho uống giả dược 3 tiếng trước khi đi ngủ. Nước bọt của họ được kiểm tra 3 tiếng sau đó để đo lượng melatonin được tiết ra.
Khi uống cafein, mức melatonin được giải phóng muộn 40 phút so với khi dùng giả dược. Mức cafein này có tác dụng gần bằng một nửa so với ánh sáng mạnh.
Để xác nhận kết quả, một nhóm nghiên cứu ở Anh đã cho cafein vào tế bào cơ thể người trong phòng thí nghiệm và phát hiện thấy đồng hồ sinh học trong tế bào cũng bị đảo lộn.
Kết quả cho thấy cafein tác động trực tiếp lên cơ quan thụ cảm adenosine trong mọi tế bào. Theo cách này, cafein làm tăng mức adenosine monophosphate theo chu kỳ, một phân tử quan trọng có trách nhiệm đưa tin trong tế bào.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
