Trầm cảm là nguyên nhân gây bệnh hàng đầu trên thế giới

Theo Tổ chức y tế thế giới (WHO), trầm cảm đang là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh tật và tàn tật trên toàn cầu, ảnh hưởng đến khoảng 332 triệu người. Trong vòng 10 năm từ năm 2005 đến 2015, tỷ lệ người trầm cảm toàn cầu đã tăng lên 18%.

Trong đó nguyên nhân gây ra trầm cảm chủ yếu là các vấn đề tài chính. WHO ước tính kinh tế toàn cầu bị mất của các hộ gia đình, người sử dụng lao động và chính phủ là khoảng 1/000 tỷ đô mỗi năm. Trầm cảm có liên quan trực tiếp đến lạm dụng chất kích thích, bệnh tim mạch, tiểu đường và tự tử.

Trầm cảm không được chẩn đoán và điều trị kịp thời

Theo WHO, phần lớn những người bị trầm cảm đều không đi khám hay không nghĩ đến là mình bị trầm cảm. Ở những nước có thu nhập cao như Mỹ, ước tính có khoảng 50% cá nhân bị trầm cảm không được điều trị. Còn ở những nước thu nhập thấp, con số đó lên tới 80-90%

Cũng theo WHO, ước tính có khoảng 6 triệu người trung niên ở Mỹ đang phải đấu tranh với bệnh trầm cảm mỗi ngày và chỉ 10% trong số được nhận sự điều trị từ các cơ sở y tế. Một trong những lý do người dân không tiếp cận để chữa trị là do liên quan đến việc thiếu tài chính. Trung bình chính phủ Mỹ chỉ tiêu tốn khoảng 3% ngân sách y tế cho các bệnh liên quan đến tâm thần.

Trong bài phát biểu của mình, giám đốc của WHO, Maraget Chan nói rằng: “những con số mới được công bố sẽ giúp kêu gọi các nước xem xét lại các chính sách trong việc điều trị và quản lý bệnh tâm thần để tương xứng với tình trạng báo động hiện nay…. Với những người đang bị trầm cảm, hãy nói với người họ tin tưởng thường xuyên về những bước điều trị hướng tới việc phục hồi của người mắc bệnh”.

Thật không may, điều quan trọng của các kế hoạch điều trị quản lý bệnh tâm thần là tối ưu hóa việc tiếp nhận vitamin D và đường ruột khỏe mạnh để ổn định tình thần và cảm xúc thì lại bị lờ đi. Tập thể dục cũng là một cách khác để vượt qua trầm cảm tốt hơn bất cứ loại thuốc nào.

Tỷ lệ tự tử

Ở Mỹ, tỷ lệ tự tử tăng lên nhanh chóng kể từ năm 2000, về mặt cơ bản là tỷ lệ người tự tử chủ yếu là ở nông thôn nơi mà người ta nghĩ rằng ảnh hưởng của việc bị cô lập, áp lực về kinh tế, nghiện chất và khó tiếp cận với chăm sóc sức khỏe diễn ra nhiều hơn thành phố.

Tỷ lệ tử vong ở nam giới nhiều gấp 4 lần so với phụ nữ và tỷ lệ đối tượng trong độ tuổi từ 35-64 tuổi và những người trên 75 tuổi chiếm nhiều nhất.

Tự tử ở trẻ vị thành niên

Buồn thay tự tử cũng tăng lên một cách đáng kể ở trẻ vị thành niên và thuốc trầm cảm có đóng góp vào nguyên nhân đó. Rất nhiều thuốc chống trầm cảm làm gia tăng tỷ lệ trầm cảm ở trẻ em. Mặc dù cảnh báo đã rõ ràng nhưng vẫn nhiều thuốc vẫn được kê cho các bệnh nhân trẻ tuổi.

Tại sao nhiều bác sỹ thú y lại tự tử?

Thật ngạc nhiên khi các bác sỹ lại chịu đựng trầm cảm, tuyệt vọng và các rối loạn trầm cảm gấp 2-3 lần so với những người khác. Những nghiên cứu gần đây của hiệp hội bác sỹ thú y Anh cho thấy tỷ lệ tự tử ở bác sỹ thú y cũng cao gấp đôi hoặc nhiều hơn bác sỹ hoặc nha sỹ và cao gấp 4-6 lần so với quần thể.

Lý do cho việc tỷ lệ tự tử ở bác sỹ thú y cao như vậy đó là sự kết hợp của các vấn đề tài chính và những khó khăn trong cuộc sống cũng như có ý định tự tử thường xuyên hơn. Việc làm hài lòng những khác hàng và cả với những thú cưng của khác hàng cũng là một phần nguyên nhân dẫn đến những điều đáng buồn trên.

Một số nước trong đó có Mỹ, học phí của trường đào tạo bác sỹ thú y còn cao hơn rất nhiều so với trường y chữa bệnh cho người. Trong khi đó nhiều bác sỹ thú y chỉ kiếm được số tiền lương chỉ bằng 1/3 lương của một bác sỹ hoặc nha sỹ. Đều đó khiến những khoản nợ trong quá trình học là gánh nặng dài hạn với những người này.

Các bác sỹ thú y cũng thường xuyên phải đối diện với nhiều vấn đề khó khăn đến từ chủ vật nuôi và từ các con vật nuôi. Hàng năm có khoảng 3 triệu chó và mèo được nhận nuôi vì nhiều lý do khác nhau, do đó việc bỏ bê hoặc lạm dụng cũng diễn ra rất thường xuyên, và người phải đứng ra lo lắng nhiều hơn lại chính là bác sỹ thú y.

Một tờ báo của Mỹ chia sẻ câu chuyện của các bác sỹ thú y như sau: Một lần, có một người mang một con chó có khối u ở xương ở cẳng chân đến phòng khám thú ý Magnifico. Bác sỹ đề nghị với chủ của chú chó là nên cắt bỏ chiếc chân bị khối u nhưng người chủ từ chối thủ thuật đó. Nhưng người chủ này thậm chí còn buộc con chó vào một cái cây ngay trước của phòng khám và bỏ mặc chú chó đáng thương ở đó. Đôi khi, những khách hàng còn yêu cầu các bác sỹ gây chết cho con vật. Những lần khác, một số khách hàng còn dọa sẽ tự giết con vật của họ. Cuối cùng người hứng chịu nhiều áp lực nhất vẫn là bác sỹ thú y.

Những lần phải làm vừa lòng khách hàng nhưu vậy khiến nhiều bác sỹ thú y rơi vào sự hối tiếc, cảm thấy tội lỗi với những con vật mà họ giết. Và lâu dần những cảm xúc đó tích lại sẽ gây ra sự trầm cảm.

Giải pháp điều trị trầm cảm không dùng thuốc

Giải quyết những vấn đề dinh dưỡng có lẽ là cách tốt nhất để bắt đầu khi bạn bị trầm cảm. Thực phẩm có nhiều tác động đến não bộ và ăn những loại thực phẩm tươi sẽ tốt cho sức khỏe tâm thần và thể chất hơn những loại thực phẩm chế biến sẵn ở siêu thị luôn chứa đầy đường, muối dễ làm cho mức insulin và leptin tăng cao gây ra béo phì, bệnh tiểu đường,…

Một số chất dinh dưỡng nếu thiếu cũng có thể gây ra trầm cảm nhưng bạn hoàn toàn có thể bổ sung bằng các loại thảo mộc và các viên uống bổ sung.

Dưới đây là một số giải pháp dinh dưỡng giúp bạn có thể chống chọi với trầm cảm:

Vitamin D: rất nhiều nghiên cứu đã chúng minh rằng thiếu hụt vitamin D có thể khiến bạn trầm cảm. Thực chất việc được tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vừa giúp lấy được vitamin D và đồng thời cũng giúp bạn tránh được trầm cảm.
Chất béo omega 3: hay DHA là một trong những chất béo quan trọng nhất để phát triển não bộ, đồng thời giúp phòng chống trầm cảm. Bạn có thể bổ sung lượng DHA bằng cách uống viên dầu cá hoặc dầu nhuyễn thể nhưng cách tốt nhất để nạp được omega 3 vẫn là ăn các loại cá béo như cá hồi, cá hồi, cá mòi…. Lượng DHA thấp có mối liên quan đến bệnh trầm cảm, suy giảm trí nhớ, tâm thần phân liệt, Alzheimer.
Folat (vitamin B9) và vitamin nhóm B: chế độ ăn thiếu hụt folat là yếu tố nguy cơ gây ra trầm cảm nặng. Nếu bạn uống bổ sung, thì bạn nên uống dạng methylfolat - một dạng của acid folic, là hiệu quả nhất. Thiếu hụt các vitamin nhóm B bao gồm B1, B2, B3, B6, B8 và B12 cũng có thể gây ra các triệu chứng của rối loạn tâm thần, Người ta cũng thấy cứ 4 người thiếu vitamin B12 thì có 1 người bị trầm cảm.
Thực phẩm giàu chất chống oxi hóa: ăn nhiều trái cây, rau xanh có thể làm giảm được nguy cơ mắc trầm cảm hoặc lo âu thái quá. Đó chính là nhờ những chất chống oxi hóa có trong rau củ có khả năng chống viêm, chống lão hóa mạnh mẽ. Bệnh viêm mãn tính cũng là mầm mống gây ra trầm cảm.
Prebitics và probiotics: sức khỏe tâm thần và sự khỏe mạnh của đường ruột có liên quan mật thiết với nhau. Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra những bệnh viêm mạn tính đặc biệt là viêm đường tiêu hóa là một trong số những nguyên nhân dẫn đễn những rối loạn tâm thần. Hệ thống đường ruột được coi là não bộ thứ hai của con người, các vi khuẩn chung sống trong đường ruột đóng góp một phần vào điều hòa serotonin và giúp sản sinh ra nhiều serotonin trong não bạn. Do đó, tối ưu hóa hệ vi sinh đường ruột sẽ giúp bạn tối ưu hóa được lượng serotonin. Bên cạnh đó, vi khuẩn đường ruột cũng đóng vai trò quqan trọng trong quá trình sản sinh ra GABA, hạ thấp hóc môn corticosterone gây căng thẳng, lo lắng và các hành vi tự tử. Cách tốt nhất để có một hệ tiêu hóa khỏe mạnh là bạn nên ăn các thực phẩm lên men như dưa muối, hành muối, kim chi, sữa chua tự làm….. Bên cạnh đó hạn chế ăn nhiều đường đặc biệt là fructose cũng như ngũ cốc chế biến cũng giúp cân bằng hệ thống vi sinh đường ruột.
Bên cạnh đó một số thói quen cũng giúp bạn chống lại trầm cảm như: hạn chế lượng muối ăn vào, nên sử dụng các loại muối thô, hạn chế sử dụng muối chế biến; đảm bảo lượng mỡ máu không quá cao hoặc quá thấp.