Vào một ngày bình thường, bạn cảm thấy tự chủ và tự tin nhưng đột nhiên - sau khi hắt hơi hoặc ho, hoặc cười với một người bạn - bạn mất kiểm soát bàng quang, điều này có thể gây hoảng loạn và bối rối.
Tiểu không tự chủ rất bất tiện và khiến bạn cảm thấy xấu hổ, thật may vì có rất nhiều biện pháp để điều trị vấn đề này.
Tiểu không tự chủ là tình trạng đi tiểu không chủ ý, đây là một vấn đề phổ biến ở phụ nữ. Một phần ba phụ nữ sẽ gặp tình trạng này nhưng tùy mức độ trong cuộc đời của họ. Nhưng làm thế nào để điều trị triệu chứng này? Để bắt đầu với bạn cần tìm ra nguyên nhân. Có một số loại tiểu không tự chủ, bao gồm:
Tiểu són do áp lực là do yếu cơ thắt niệu đạo và sàn chậu. Mang thai, sinh con, mãn kinh, phẫu thuật trước đó, đặc biệt là cắt tử cung và béo phì đều góp phần làm suy yếu cơ sàn chậu và dẫn đến tiểu són không kiểm soát. Bệnh cũng có thể di truyền trong gia đình. Tiểu són do áp lực xảy ra khi gắng sức, chẳng hạn như chạy, ho hoặc hắt hơi.
Bàng quang hoạt động quá mức (OAB) được xác định bởi tình trạng tiểu gấp - cơn buồn tiểu xảy đến nhanh chóng và khó trì hoãn. Tiểu gấp thường liên quan đến nhiễm trùng đường tiểu, và thường xảy ra vào ban đêm (tiểu đêm).
Ở một số bệnh nhân, tình trạng bàng quang tăng hoạt dẫn đến tình trạng tiểu không tự chủ, nước tiểu chảy ra trước khi bạn tới nhà vệ sinh.
• Són tiểu khi đầy bàng quang
Tiểu không tự chủ có thể xảy ra nếu bàng quang trở nên quá đầy. Bạn có cảm giác không đi tiểu hết được. Việc rò rỉ này là thụ động hoặc xảy ra khi bạn căng thẳng, ví dụ như khi họ ho hoặc cười.
Không tự chủ hỗn hợp mô tả một sự kết hợp của són tiểu tăng áp lực và triệu chứng tiểu không tự chủ.
Triệu chứng tiểu không tự chủ nên được bác sĩ đánh giá. Trong nhiều trường hợp, các biện pháp thay đổi lối sống đơn giản và thực hiện các bài tập sàn chậu là đủ để giải quyết vấn đề.
Đối với phụ nữ có tình trạng không tự chủ nhiều hơn, cần gặp một chuyên gia để được chỉ định điều trị thay thế. Phần lớn trường hợp cải thiện đáng kể bằng cách kết hợp điều trị nội khoa hoặc phẫu thuật.
Quản lý sức khỏe chung của bạn là rất quan trọng. Dưới đây là một số thay đổi lối sống có thể giúp quản lý và giảm bớt các vấn đề không tự chủ:
✔ Duy trì cân nặng khỏe mạnh. Giảm cân có thể làm giảm đáng kể tỷ lệ mắc và mức độ nghiêm trọng của tình trạng tiểu không tự chủ, với mức giảm rò rỉ 20-30% cho những bệnh nhân giảm cân đáng kể.
✔ Ăn nhiều trái cây và rau quả, để tránh táo bón.
✔ Tập thể dục thường xuyên.
✔ Tránh caffeine và rượu, vì những thứ này có thể kích thích thận của bạn sản xuất nhiều nước tiểu.
✔ Tập các bài tập sàn chậu hàng ngày.
✔ Lập bản đồ nhà vệ sinh gần nhất khi ra ngoài.
✔Tránh quần áo có nút khó sử dụng, mất nhiều thời gian để cởi bỏ.
Dưới đây là các biện pháp không phẫu thuật bạn có thể thực hiện để quản lý và giảm bớt các vấn đề không tự chủ:
• Tiểu són do áp lực
Các bài tập sàn chậu giúp tăng cường cơ bắp của sàn chậu. Điều này giúp hỗ trợ bàng quang, các cơ quanh cổ bàng quang và niệu đạo vững chắc hơn trong thời gian tăng áp lực ổ bụng.
Bài tập cụ thể có thể được dạy để cố gắng thắt chặt cơ bắp. Những bài tập này có thể được tăng cường bằng cách sử dụng nón âm đạo, màn hình phản hồi sinh học hoặc kích thích điện. Các nhà vật lý trị liệu hướng dẫn bệnh nhân các bài tập sàn chậu, bài tập này cần được luyện tập thường xuyên tại nhà để có hiệu quả. Các bài tập sàn chậu có thể cải thiện tình trạng tiểu són áp lực ở 70% phụ nữ, nhưng chỉ có tác dụng khi được duy trì thường xuyên.
Hiện tại không có phương pháp điều trị bằng thuốc hiệu quả cho chứng tiểu mất kiểm soát, mặc dù thuốc chống trầm cảm duloxetine có thể có lợi ích khiêm tốn cho bệnh nhân bị căng thẳng nhẹ, không thích hợp để điều trị phẫu thuật.
• Tiểu són cấp
Trong nhiều năm, thuốc kháng cholinergic (hoặc miếng dán da) là phương pháp điều trị duy nhất cho các triệu chứng khẩn cấp. Có một số loại thuốc chống cholinergic khác nhau có sẵn trên thị trường và chuyên gia sẽ tư vấn loại thuốc phù hợp nhất với bạn. Các tác dụng phụ phổ biến nhất là khô mắt và khô miệng. Gần đây đã có nhận thức rằng thuốc kháng cholinergic có thể ảnh hưởng đến trí nhớ ở bệnh nhân cao tuổi. Điều quan trọng cần lưu ý là cho đến nay không có bằng chứng nào cho thấy thuốc kháng cholinergic là nguyên nhân gây mất trí nhớ.
• Không tự chủ khi bàng quang đầy
Đối với bệnh nhân không tự chủ do tràn, tập luyện việc đi vệ sinh theo giờ có thể sẽ giúp ích. Đối với những bệnh nhân tiểu khó, đặt thông tiểu không liên tục, ba đến bốn lần một ngày có thể rất hiệu quả.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh