Viêm phúc mạc nhiễm khuẩn nguyên phát là tình trạng dịch báng bị nhiễm trùng không rõ nguồn gốc ổ nhiễm, thường xảy ra ở những bệnh nhân xơ gan có bàng bụng. Viêm phúc mạc nhiễm khuẩn nguyên phát là biến chứng nghiêm trọng của xơ gan chiếm từ 10-20% bệnh nhân xơ gan nhập viện vì nhiễm trùng.
Đặc điểm chung của viêm phúc mạc nhiễm khuẩn nguyên phát là tự nó tổn thương từ đầu; vi khuẩn gây bệnh thường chỉ 1 loại (2/3 là tụ cầu khuẩAn tan máu, 1/3 là tụ cầy trùng); thường gặp ở bệnh nhân xơ gan…
Viêm phúc mạc nhiễm khuẩn nguyên phát thường có các triệu chứng dưới đây:
Khi nghi ngờ bị viêm phúc mạc nhiễm khuẩn nguyên phát, người bệnh cần nhập viện ngay để được điều trị kịp thời, đúng cách tránh những biến chứng nguy hiểm của bệnh. Cụ thể:
-Người bệnh cần được lấy máu, dịch báng, nước tiểu để xét nghiệm.
-Bệnh nhân xơ gan có báng bụng cần phải điều trị viêm phúc mạc nhiễm khuẩn nguyên phát ngay khi có các biểu hiện sốt trên 37.8 độ C, đau bụng, rối loạn tri giác, bạch cầu đa nhân DMB 250/mm3.
-Điều trị nội khoa: Người bệnh cần được làm kháng sinh đồ và điều trị bằng kháng sinh/ kháng sinh phổ rộng theo chỉ định của bác sĩ.
-Sau 48 giờ nếu lâm sàng không cải thiện cần phải tiến hành chọc dò dịch màng bụng lại. Việc làm này cũng giúp loại trừ viêm phúc mạc nhiễm khuẩn thứ phát.
-Nếu lâm sàng cải thiện tốt thì không nhất thiết phải chọc dịch màng bụng lại.
-Nếu bệnh nhân có creatinine máu > 1 mg/dl, Bun > 30 mg/dl, bilirubin toàn phần > 4 mg/dl nên được điều trị trong 6 giờ đầu tiên với Albumin 1,5 g/kg/ ngày và ngày thứ ba 1g/kg/ngày.
-Bệnh nhân xơ gan báng bụng có xuất huyết tiêu hóa cần điều trị bằng kháng sinh liên tục trong 7 ngày để giảm tỷ lệ nhiễm trùng, tử vong và tái xuất huyết do dãn vỡ tĩnh mạch thực quản.
-Bệnh nhân xơ gan báng bụng nhập viện vì lý do khác có protein DMB
-Bệnh nhân xơ gan báng bụng và protein/DMB 1,2 mg/dl, Bun > 25 mg/dl, Na+ 9 điểm + Bilirubin toàn phần > 3 mg/dl cần phải điều trị phòng ngừa dài ngày theo chỉ định của bác sĩ.
-Bên cạnh đó, những bệnh nhân đã từng bị viêm phúc mạc nhiễm khuẩn nguyên phát 1 lần cũng cần phải điều trị phòng ngừa dài ngày để tránh tái phát.
-Thời gian điều trị phòng ngừa kết thúc khi bệnh nhân không còn dịch báng hoặc ghép gan.
Người bệnh viêm phúc mạc nhiễm khuẩn nguyên phát cần phải được thăm khám và điều trị sớm để tránh những biến chứng nguy hiểm của bệnh. Để hiệu quả điều trị cao, người bệnh cần lựa chọn những cơ sở y tế có bác sĩ giỏi, trang thiết bị y tế hiện đại để tiến hành chữa trị.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh