Nguyên nhân gây khó thở vào buổi tối

Khó thở về đêm (PND) là một tình trạng cấp cứu bắt nguồn chủ yếu từ bệnh suy tim. Một người có khó thở kịch phát về đêm sẽ đột nhiên thức dậy sau một  giấc ngủ sâu do khó thở nghiêm trọng. Mọi người bắt đầu thở hổn hển, ho, và cảm thấy bắt buộc phải ra khỏi giường và thay đổi sang tư thế đứng thẳng.

Khó thở thường sẽ được cải thiện trong vài phút. Tuy nhiên, ngay cả sau khi các triệu chứng biến mất, nạn nhân không thể trở lại giấc ngủ sau một đợt khó thở kịch phát, do lo ngại về triệu chứng cực kỳ nghiêm trọng và cấp tính này tạo ra. Đôi khi những triệu chứng của bệnh không hết mà còn nghiêm trọng thêm dẫn đến người bệnh phải nhập viện cấp cứu.

Dù trong trường hợp nào đi chăng nữa, PND vẫn luôn là một dấu hiệu nguy hiểm thường chỉ ra rằng tình trạng suy tim của một người đang càng nặng thêm. Vì vậy, bất cứ ai có xuất hiện PND cần phải liên lạc đi khám ngay lập tức, ngay cả khi các triệu chứng được giải quyết một cách nhanh chóng.

Nguyên nhân

Khó thở kịch phát về đêm thường bắt nguồn từ nguyên nhân suy tim sung huyết, nhưng không phải luôn luôn gặp. PND cũng gặp ở những người có khó thở khi gắng sức, hoặc khó thở khi nằm xuống.

Những người xuất hiện PND cũng thường có phù nề (sưng) ở chân và mắt cá chân của họ, trong suy tim, thường chỉ ra tình trạng quá tải dịch trong cơ thể.

Ở những người bị suy tim, nằm ngủ có thể gây ra sự xáo trộn mạnh mẽ trong cơ thể, cụ thể là dịch có xu hướng chuyển từ các mô vào huyết tương, làm tăng thể tích huyết tương. Do đó một ngày chất lỏng bị dư thừa quá nhiều sẽ ứ đọng ở phổi và dẫn đến tình trạng khó thở ở tư thế nằm. Nâng cao  nủa phần trên của cơ thể khi ngủ có thể là một biện pháp hữu hiệu để giảm thiểu ứ dịch ở phổi khi nằm.

Tuy nhiên đối với PND, thì lại là vấn đề phức tạp hơn.  Sự di chuyển của dịch trong cơ thể không gây ra triệu chứng ngay lập tức. Thay vào đó, một chuỗi các biểu hiện xảy ra  và cuối cùng khi bạn chìm vào giấc ngủ sâu chúng mới bắt đầu phát tác. Lý do cho việc khởi phát chậm triệu chứng ở những người có PND không hoàn toàn rõ ràng. Người ta cho rằng có lẽ trung tâm hô hấp trong não có thể trở nên trơ trong giấc ngủ ở những người bị suy tim, hoặc giảm mức adrenaline trong khi ngủ có thể làm suy giảm chức năng tim, dẫn đến giảm đáp ứng của các cơ quan này với những sự cố xảy ra.

PND có thể được gây ra bởi các bệnh khác ngoài suy tim?

Khó thở kịch phát về đêm” không hoàn toàn mô tả đúng toàn bộ câu chuyện diễn ra trong vòng một đêm ở những người mắc chứng này . Các chuyên gia tim mạch thường coi PND là một thuật ngữ  để ám chỉ đến một loạt các triệu chứng khó có thể sắp xếp thành một bệnh và họ có xu hướng áp dụng nó cho người bệnh suy tim sung huyết. Cách sử dụng này truyền đạt một ý nghĩa đặc biệt đối với “PND”. Những người bị suy tim  có PND có khả năng cao bị suy tim cấp tính nghiêm trọng hơn các bệnh nhân suy tim khác. Điều này có nghĩa là họ phải có biện pháp điều trị tích cực ngay lập tức để ngăn chặn tình trạng suy tim nghiêm trọng.

Tuy nhiên, nghiêm túc mà nói, “chứng khó thở về đêm ban đêm” thực sự chỉ có nghĩa là “khó thở đột ngột vào ban đêm”, và như vậy nó có thể được áp dụng cho bất kỳ tình trạng y tế nào có thể gây khó thở khi ngủ. Vì vậy, trong cộng đồng y tế nói chung, "PND" chỉ là một mô tả về một triệu chứng. Vì vậy, bạn sẽ nghe thấy “PND” được áp dụng cho một số tình trạng y tế khác nhau có thể gây khó thở đột ngột vào ban đêm. Những tình trạng này khá nhiều và bao gồm ngưng thở khi ngủ, hen và tắc mạch phổi. Chúng cũng bao gồm các bệnh tim khác ngoài suy tim sung huyết như suy tim tâm trương và thiếu máu cơ tim cấp tính hay chính là bệnh mạch vành cấp

Lời khuyên

Bạn không biết liệu chứng khó thở cấp tính của mình vào ban đêm có phải là do suy tim hay do nguyên nhân khác hay không  thì tốt nhất hãy đi khám bác sỹ. Những gì bạn cần nhớ là PND luôn là một vấn đề nghiêm trọng , dù cho bất kể nguyên nhân nào  cũng cần phải được trợ giúp y tế ngay lập tức.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp