Ngừng tim đột ngột là một tình trạng có thể sẽ khiến tim bạn ngừng đập. Như tên gọi, đó là tình trạng xảy ra bất ngờ và không có dấu hiệu báo trước. Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng ngừng tim đột ngột, bao gồm loạn nhịp tim hoặc các bất thường về mặt di truỳen. Ngừng tim đột ngột có thẻ dẫn đến đột tử, tuy nhiên, trong một số trường hợp, người bệnh có thể không chết.
Nhồi máu cơ tim có thể xảy ra trước hoặc sau khi ngừng tim đột ngột, nhưng 2 tình trạng này không hoàn toàn giống nhau. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, nhồi máu cơ tim là một vấn đề về toàn hoàn – tuần hoàn đến tim bị tắc nghẽn trong khi tim vẫn đập và bơm máu. Trong trường hợp ngừng tim đột ngột, nguyên nhân là do tín hiệu điện tim bị gián đoạn gây ảnh hưởng đến nhịp tim.
Nút xoang (nằm ở buồng tim phía trên, bên phải) là một nhóm các tế bào đặc biệt, tạo ra các xung điện truyền đi khắp trái tim. Nhóm tế bào này có chức năng giống như một máy tạo nhịp tim tự nhiên của con người. Khi những tế bào này hoạt động không đúng cách, bạn sẽ bị loạn nhịp tim. Loạn nhịp tim sẽ gây ảnh hưởng đến việc bơm máu và duy trì chức năng tuần hoàn của tim.
Rung thất là loại loạn nhịp tim phổ biến nhất, có thể nguy hiểm đến tính mạng. Rung thất là tình trạng nhịp tim nhanh và loạn tại các buồng dưới của tim, khiến cho tuần hoàn tới tim bị gián đoạn.
Ngoài tình trạng rung nhĩ, các rối loạn nhịp tim khác cũng có thể làm gián đoạn việc bơm máu của tim, ví dụ như nhịp nhanh thất (tình trạng nhịp tim đập trên 100 lần/ phút và không đồn nhất với nhịp tim của các buồng tim ở phía trên). Nhịp tim chậm là khi nhịp tim dưới 60 lần/phút.
Đôi khi, tim sẽ ngừng bơm máu và không gây ra bất cứ triệu chứng gì. Nhiều người sẽ cảm thấy chóng mặt, mệt mỏi, lạnh hoặc suy nhược. Mắt sẽ có xu hướng nhắm lại nhiều hơn và/hoặc đi kèm cơn co giật. Nhiệm vụ của tim là bơm máu đi khắp cơ thể, bao gồm cả não. Do vậy, khi não không nhận được đủ máu, người bệnh có thể sẽ bị co giật và qua đời. Tế bào não sẽ là tế bào chết đầu tiên khi tim ngừng đập.
Tình trạng này sẽ không gây nguy hiểm đến tính mạng nếu phản ứng kịp thời: nếu bạn nhận thấy một người có thể sắp tử vong do ngừng tim, hãy cố gắng đánh thức họ, nếu không được, hãy kiểm tra mạch. Nếu mạch không đập, tiến hành cấp cứu hồi sinh tim phổi (CPR) ngay lập tức và gọi cấp cứu. CPR sẽ giúp máu lưu thông đi khắp cơ thể và là cách tốt nhất để cứu mạng một người. Hãy học và luyện tập thực hiện kỹ thuật CPR thành thục để có thể áp dụng được trong các trường hợp khẩn cấp. 90% số người bị ngừng tim ngoài bệnh viên sẽ tử vong, nhưng nếu tiến hành CPR đúng cách trong vòng một vài phút, có thể tăng khả năng sống sót của người đó lên gấp 3 lần. Ngừng tim cũng có thể sẽ xảy ra tại bệnh viện, tỷ lệ sống sót sau ngừng tim tại bệnh viện là cao hơn, nhưng nếu ngừng tim xảy ra vào ban đêm hoặc cuối tuần tại bệnh viện, thì tỷ lệ tử vong sẽ cao hơn.
Máy khử rung tim có thể phân tích nhịp tim để xem xem tim có đang bị “sốc” hay không. Cần sử dụng máy khử rung tim càng sớm càng tốt sau khi tiến hành CPR. Sau khi nhịp tim được duy trì ổn định trở lại, có thể sẽ cần thêm các biện pháp điều trị khác để ngăn chặn tình trạng này tái phát.
Suy tim là tình trạng khiến tim ngừng đập do không có hoạt động điện tim. Hoạt động điện vô mạch sẽ xảy ra khi điện tâm đồ cho thấy tim có đập nhưng không có mạch. Về cơ bản, ngừng tim đột ngột là hậu quả trực tiếp hoặc gián tiếp của việc rối loạn nhịp tim. Các bệnh tim mạch cũng có thể gây nhồi máu cơ tim và dẫn đến loạn nhịp tim.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh