✴️ Phác đồ điều trị sảng run
1. Đại cương
Sảng run là tình trạng sảng xảy ra sau khi ngừng rượu đột ngột rượu từ 2-7 ngày trên người nghiện rượu, là cấp cứu nội khoa, biểu hiện nổi bật là tình trạng lú lẫn và rối loạn thần kinh thực vật nặng, loạn thần cấp.
2. Lâm sàng
- Lâm sàng đặc trưng của sảng run:
- Bệnh nhân khó tiếp xúc.
- Rối loạn định hướng lực: không nhận biết thời gian, không gian, ngay cả bản thân.
- Cảm xúc vô cảm hoặc bực tức.
- Thường có ảo tưởng và ảo giác thị giác.
- Nói lung tung khó hiểu, hay có hoang tưởng ghen tuông.
- Gia tăng hành vi, có dấu bắt chuồn chuồn, tay run.
- Rối loạn thần kinh thực vật: nhịp tim nhanh, vã mồ hôi, có thể có sốt cao, huyết áp có thể tăng.
- Có thể có co giật.
3. Chẩn đoán sảng run
- Dựa vào tiền sử bệnh nhân nghiện rượu lâu năm.
- Có hội chứng cai rượu, có sảng và ngưng đột ngột rượu từ 2-3 ngày.
- Có tình trạng lú lẫn, rối loạn định hướng lực nặng, tay run, dấu bắt chuồn chuồn, co giật, loạn thần...
- Cần loại trừ sảng do bệnh nội ngoại khoa khác bằng các xét nghiệm cận lâm sàng.
4. Xử trí sảng run
4.1. Bảo đảm thông thoáng đường thở.
4.2. Lập đường truyền tĩnh mạch để điều chỉnh rối loạn cân bằng nước và điện giải.
4.3. Điều trị chống co giật nếu có bằng Benzodiazepine, hoặc Phenobarbital hoặc thuốc chống co giật khác.
4.4. Thuốc:
- Benzodiazepine: Diazepam, Tiêm bắp 5mg- 60mg/ ngày/ chia 2-3 lần x 5-7 ngày.
- Vitamine B1,Tiêm bắp 200-300mg/ngày / chia 2-3 lần x 10 ngày
4.5. Nếu bệnh nhân còn kích động có thể dùng thuốc chống loạn thần:
- Haloperidol 5mg, tiêm bắp và/hoặc Chlorpromazine 25mg 1- 2 ống tiêm bắp.
- Khi bệnh nhân có đáp ứng và hợp tác thì cần chuyển sang thuốc chống loạn thần dạng uống: Risperidone 2-6mg/ngày hoặc Olanzapine 10-20mg/ngày, hoặc các thuốc chống loạn thần khác thuộc thế hệ 2 như: Quetiapine 200-400mg/ngày, Ziprasidone 20-60mg/ngày, Aripiprazole 10-30mg/ngày… để ổn định hành vi.
4.6. Nâng cao thể trạng bằng các Vitamin, kết hợp với thuốc tăng cường tuần hoàn não.
Sảng run được xử trí đúng mức thường ra khỏi sảng sau 2-3 ngày hiếm khi 5-6 ngày. Nếu sau thời gian này mà tình trạng sảng không đỡ hoặc nặng hơn cần kiểm tra có bệnh nội hoặc ngoại khoa kèm theo không, nếu có cần kèm theo để kết hợp điều trị.
4.7. Sau khi ổn định có thể làm tâm lý liệu pháp để chống tái nghiện.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
