✴️ Phẫu thuật nội soi cắt u buồng trứng hoặc cắt phần phụ
I. ĐẠI CƯƠNG
Hiện nay nội soi đang dần chiếm ưu thế trong phẫu thuật cắt u buồng trứng hoặc phần phụ, tuy nhiên không phải tất cả vẫn các ca đều mổ nội soi được mà bắt buộc phải phải mở bụng để thực hiện các phẫu thuật trên vì dính hoặc mổ cũ nhiều lần hoặc có những chống chỉ định cho nội soi.
II. CHỈ ĐỊNH
- U buồng trứng không nghi ngờ ác tính và không quá to, không quá dính. - Nang nước cạnh vòi trứng.
- Viêm ứ mủ vòi trứng.
- Ung thư vú có chỉ định cắt buồng trứng.
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Người bệnh đang trong chu kỳ kinh hoặc ra huyết bất thường mà chưa điều trị khỏi.
Đang mắc các bệnh nhiễm khuẩn hoặc các bệnh về máu.
Các bệnh nội khoa và các trường hợp có chống chỉ định mổ nội soi.
Khối u dính nhiều, phẫu thuật ổ bụng nhiều lần.
Ung thư buồng trứng.
IV. CHUẨN BỊ
1. Người thực hiện
Bác sĩ chuyên ngành sản phụ khoa được đào tạo về phẫu thuật nội soi.
Kíp phẫu thuật rửa tay, mặc áo, đội mũ, đeo găng vô khuẩn.
2. Phương tiện
Bộ phẫu thuật nội soi.
Dàn máy và phương tiện nội soi ổ bụng.
3. Người bệnh
Khám toàn thân và chuyên khoa để đánh giá tổng thể sức khỏe và phát hiện những chống chỉ đinh.
Được tư vấn kỹ về bệnh và kỹ thuật cũng như những tai biến có thể xảy ra.
Nên mổ sau sạch kinh khoảng 1 tuần
Vệ sinh tại chỗ, thụt tháo.
Sát khuẩn vùng bụng, trải khăn vô khuẩn
Gây mê nội khí quản
4. Hồ sơ bệnh án:
Hồ sơ bệnh án được chuẩn bị theo qui định
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Bơm hơi ổ phúc mạc (qua kim hoặc qua trocart);
Đưa đèn soi vào ổ bụng;
Cắt khối u buồng trứng qua nội soi
Thăm khám đánh giá tình trạng khối u buồng trứng xem mức độ di động và dính với các tạng xung quanh.
Nếu dính thì phải gỡ dính, trong khi gỡ dính tránh để khối u bị vỡ.
Nếu dính nhiều tiên lượng khó khăn khi cắt bằng nội soi thì phải chuyển sang mổ mở
* Bóc u nang buồng trứng
Dùng dao một cực rạch trên mặt khối u dài khoảng 2cm sát với buồng trứng lành
Dùng forcep nhỏ cặp một bên mép của vết rạch khối u và kéo lên cao
Dùng que gẩy, bóc tách dần khối u khỏi vỏ u
Khi đã đến đáy (cuống) khối u, tùy thuộc vào tình trạng của khối u:
Nếu u nhỏ, tiên lượng không chảy máu thì bóc lấy hết khối u.
Nếu nguy cơ chảy máu ở cuống khối u thì dùng dao điện 2 cực đốt tổ chức dưới đáy khối u, dùng kéo hoặc dao một cực cắt cuống khối u.
Lấy bệnh phẩm qua túi và gửi xét nghiệm giải phẫu bệnh lý.
Kiểm tra xem có chảy máu không, nếu cần thì cầm máu bằng dao hai cực.
Rút các trocart, khâu lại chỗ rạch bụng
* Cắt khối u
Dùng dao 2 cực cặp và đốt cuống khối u từ dây chằng thắt lưng - buồng trứng
Dùng kéo hoặc dao một cực cắt cuống khối u
Lấy bệnh phẩm qua túi và gửi xét nghiệm giải phẫu bệnh lý.
Kiểm tra xem có chảy máu không, nếu cần thì cầm máu bằng dao hai cực.
Kiểm tra buồng trứng bên đối diện. Nếu nghi nghờ khối u vừa cắt bị ung thư thì cắt miếng nhỏ (sinh thiết) buồng trứng đối diện để xét nghiệm mô bệnh học
Rút các trocart, khâu lại chỗ rạch bụng
Ghi chú: Nếu khối u to, chọc hút bớt dịch rồi tiến hành như trên
Cắt phần phụ
Thăm khám đánh giá tình trạng phần phụ xem có bị dính với các tạng xung quanh.
Nếu dính thì phải gỡ dính, trong khi gỡ dính tránh để vỡ dịch (trong ứ mủ VTC)
Dùng dao 2 cực cặp và đốt cuống khối u bao gồm dây chằng rộng và mạc treo vòi - buồng trứng
Dùng kéo hoặc dao một cực cắt cuống dây chằng thắt lưng buồng trứng và dây chằng rộng
Lấy bệnh phẩm qua túi và gửi xét nghiệm giải phẫu bệnh lý.
Kiểm tra xem có chảy máu không, nếu cần thì cầm máu bằng dao hai cực.
Rút các trocart, khâu lại chỗ rạch bụng
VI. THEO DÕI
Theo dõi xem băng có bị thấm máu không
Vết mổ có bị bầm tím do máu
Sưng đỏ do viêm nhiễm
Theo dõi tình trạng nước tiểu: có máu không và số lượng trong 24 giờ
Cắt chỉ sau mổ 5 ngày
Bình thường ra viện sau 24 hoặc 48 giờ
VII. TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ
Tai biến và xử trí nói chung giống như nội soi ổ bụng thông thường
Nếu chảy máu không cầm được thì phải chuyển mổ mở
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
