Ù tai là tình trạng bệnh nhân cảm nhận được âm thanh bất thường trong tai mà không có nguồn phát âm thanh thực sự từ bên ngoài. Các âm thanh này có thể giống như tiếng ve kêu, tiếng gió thổi hoặc tiếng ù nền nhẹ. Ù tai thường là dấu hiệu cho thấy có bất thường trong hệ thống thính giác hoặc tình trạng sức khỏe tổng quát.
Ù tai là chứng bệnh phổ biến mà nhiều người mắc phải tuy không gây nguy hiểm đến sức khỏe
Các biểu hiện thường gặp kèm theo tình trạng ù tai bao gồm:
Cảm giác có tiếng ve, tiếng gió trong tai.
Âm thanh từ môi trường bên ngoài nghe không rõ ràng.
Cơn ù tai có thể diễn ra liên tục hoặc từng lúc.
Các triệu chứng thường trở nên rõ rệt hơn vào ban đêm hoặc trong môi trường yên tĩnh.
Có thể kèm theo hoa mắt, chóng mặt, đau đầu và mệt mỏi toàn thân.
Về cơ bản, ù tai không trực tiếp gây nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, nếu kéo dài, nó có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, gây mất ngủ, lo âu, suy nhược cơ thể và thậm chí trầm cảm. Đặc biệt, nếu ù tai đi kèm với giảm thính lực, người bệnh cần thăm khám chuyên khoa để được chẩn đoán và can thiệp kịp thời.
Lười vệ sinh tai là một trong nguyên nhân chủ yếu gây u tai, ráy tai ứ động lâu ngày
Việc điều trị hiệu quả chứng ù tai đòi hỏi phải xác định nguyên nhân chính, bao gồm:
Tiếp xúc với tiếng ồn lớn: Làm việc trong môi trường có tiếng ồn cao hoặc nghe nhạc ở âm lượng lớn kéo dài có thể gây tổn thương hệ thống thính giác.
Các bệnh lý toàn thân: U dây thần kinh thính giác, tăng huyết áp, đái tháo đường, và các rối loạn chuyển hóa khác có thể gây ù tai.
Tích tụ ráy tai: Ráy tai quá nhiều gây cản trở đường dẫn âm thanh.
Chấn thương đầu: Va đập mạnh vào đầu có thể gây tổn thương hệ thống thính giác trung ương và ngoại biên.
Căng thẳng tâm lý: Stress nặng làm tăng hoạt động của hệ thần kinh giao cảm, ảnh hưởng tới mạch máu nuôi tai trong.
Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như kháng sinh aminoglycosid, thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc giảm đau có thể gây độc tính lên tai.
Một số biện pháp hỗ trợ tại nhà có thể giúp giảm nhẹ triệu chứng ù tai:
Sử dụng thảo dược tự nhiên:
Kinh giới: Hãm lá kinh giới với nước nóng và uống hàng ngày để hỗ trợ kháng viêm.
Dầu dừa: Nhỏ 1–2 giọt dầu dừa ấm vào ống tai ngoài (cần thận trọng, tránh nhỏ nếu nghi ngờ thủng màng nhĩ).
Gừng: Uống trà gừng hàng ngày nhằm hỗ trợ tuần hoàn máu và thanh lọc cơ thể.
Vệ sinh tai đúng cách: Không sử dụng tăm bông đẩy ráy tai sâu vào trong; nên vệ sinh nhẹ nhàng vùng tai ngoài và thăm khám chuyên khoa tai mũi họng định kỳ.
Chế độ sinh hoạt hợp lý:
Hạn chế tiếp xúc với môi trường tiếng ồn lớn.
Quản lý tốt stress.
Tập luyện thể dục thường xuyên nhằm cải thiện lưu thông máu.
Lưu ý: Các phương pháp dân gian chỉ có tác dụng hỗ trợ giảm nhẹ triệu chứng trong ngắn hạn, không thay thế được việc thăm khám và điều trị y khoa chuyên sâu khi cần thiết.
Bổ sung các thực phẩm tốt cho thính lực, ngăn ngừa ù tai
Để ngăn ngừa ù tai tái phát, cần tuân thủ các biện pháp sau:
Vệ sinh tai an toàn: Vệ sinh nhẹ nhàng bằng khăn mềm, tuyệt đối tránh ngoáy sâu vào ống tai.
Giữ tai khô ráo: Lau khô tai sau khi tắm hoặc bơi để ngăn ngừa viêm tai ngoài.
Hạn chế tiếp xúc tiếng ồn: Sử dụng thiết bị bảo vệ tai nếu phải làm việc trong môi trường ồn ào.
Tăng cường sức khỏe tổng thể: Tập luyện thể thao, duy trì cân nặng hợp lý, kiểm soát huyết áp, đường huyết.
Chế độ dinh dưỡng khoa học: Ăn uống đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là các vitamin và khoáng chất tốt cho hệ thần kinh và thính giác.
Trong trường hợp các triệu chứng ù tai kéo dài, không cải thiện hoặc kèm theo mất thính lực, chóng mặt nặng, cần được thăm khám và điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh