Một số thông tin về viêm màng ngoài tim do vi khuẩn

Nhiều bệnh lí và các vấn đề tim mạch có thể gây viêm màng ngoài tim. Các nguyên nhân gây viêm màng ngoài tim bao gồm:

Virus
Vi khuẩn
Nhiễm nấm
Nhiễm kí sinh trùng
Chấn thương, phẫu thuật tim

Triệu chứng

Những triệu chứng của viêm màng ngoài tim tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và các vấn đề tim mạch tiềm ẩn. Triệu chứng phổ biến nhất là đau nhói như dao đâm ở ngực, cũng giống như viêm màng phổi. Đau ngực lan ra xung quanh và lan ra các bộ phận khác như vai và cổ.

Những triệu chứng khác có thể gặp của viêm màng ngoài tim bao gồm:

Đau khi hít thở
Khó thở khi nằm
Sốt
Ho khan
Mệt mỏi
Cảm giác khó chịu nói chung
Vã mồ hôi
Cảm giác ép sát vào xương sườn khi cúi xuống hoặc khi lồng ngực nở ra lúc hít vào
Phù ở bụng hoặc cẳng chân

Nguyên nhân

Bệnh có thể xảy ra khi một số loại vi khuẩn xâm nhập vào màng ngoài tim và gây nhiễm trùng. Những vi khuẩn thường gặp nhất gây viêm màng ngoài tim bao gồm liên cầu, tụ cầu và phế cầu.

Vi khuẩn xâm nhập vào màng ngoài tim qua:

Đường máu từ cơ quan bị nhiễm trùng, ví dụ như viêm phổi
Nhiễm trùng từ phần khác của tim
Phẫu thuật
Đặt ống dẫn lưu dịch từ màng ngoài tim
Do sang chấn

Những người suy giảm miễn dịch tăng nguy cơ bị viêm màng ngoài tim do vi khuẩn do cơ thể ít có khả năng chống lại nhiễm trùng. Các vấn đề về sức khỏe có thể gây ra tình trạng này bao gồm:

Các bệnh gây suy giảm miễn dịch như HIV hoặc AIDS
Bệnh lí mạn tính, ví dụ như tiểu đường
Nghiện rượu
Bệnh tim mạch
Tăng axit uric trong máu

Theo Cleveland Clinic, nam giới trong độ tuổi từ 20-50 có nhiều khả năng vị viêm màng ngoài tim do vi khuẩn. Bệnh thường phát triển từ một nhiễm trùng phổi.

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng nếu bạn có các triệu chứng của bệnh. Họ sẽ sử dụng ống nghe để nghe những âm thanh ở ngực của bạn và tìm tiếng cọ màng ngoài tim.

Bác sĩ có thể kiểm tra các dấu hiệu của:

Nhiễm khuẩn huyết: là một nhiễm trùng nặng và đe dọa tính mạng, có thể lây truyền vi khuẩn đi khắp cơ thể
Tràn dịch màng tim
Tràn dịch màng phổi
Viêm phổi

Xét nghiệm

Nếu bạn có bất kì bệnh lý nào kể trên, bác sĩ làm thêm các xét nghiệm khác để xác định chẩn đoán:

Chụp cắt lớp vi tính ngực
Chụp cộng hưởng từ ngực
Xquang ngực, đặc biệt là tim, phổi, mạch máu lớn, xương sườn và cơ hoành
Siêu âm tim: sử dụng sóng siêu âm để tạo ra hình ảnh chuyển động của tim
Điện tâm đồ

Nếu bạn bị viêm màng ngoài tim, bác sĩ sẽ cần xác định xem nguyên nhân có phải là do vi khuẩn gây nên không bằng cách sử dụng các xét nghiệm để tìm kiếm sự có mặt của vi khuẩn có hại:

Công thức máu
Cấy máu
Cấy dịch màng ngoài tim
Nhuộm Gram dịch màng ngoài tim

Điều trị

Mục đích của điều trị là chữa khỏi nhiễm trùng. Nghỉ ngơi tại giường là hết sức quan trọng và bạn sẽ cần nâng cao đầu khi nằm để giảm gánh nặng cho tim.

Thuốc

Bác sĩ có thể chỉ định một số thuốc như:

Kháng sinh để điều trị nhiễm khuẩn
Các thuốc giảm đau không kê đơn hoặc giảm đau gây ngủ
Corticoid để giảm viêm màng ngoài tim
Lợi tiểu để giảm thể tích dịch trong cơ thể

Phẫu thuật

Nếu bệnh lí của bạn ở mức độ nghiêm trọng, bạn sẽ cần phẫu thuật để:

Cắt một lỗ nhỏ ở màng ngoài tim để dẫn lưu dịch ra ngoài
Chọc màng ngoài tim
Phẫu thuật cắt màng ngoài tim

Một số người sẽ phát triển thành viêm màng ngoài tim mạn tính khi nhiễm khuẩn kéo dài từ 6 tháng trở lên hoặc thường xuyên tái phát. Các bác sĩ chỉ lấy bỏ màng ngoài tim nếu các phương pháp điều trị khác không thể ngừng nhiễm khuẩn tái phát.

Biến chứng

Những biến chứng của bệnh bao gồm:

Chèn ép tim: là tình trạng bị đè ép của tim do sự tích lũy của dịch xung quanh cơ tim
Suy tim co thắt: xảy ra khi tim không bơm đủ máu đến phần còn lại của cơ thể
Phù phổi: do sự tích lũy dịch bất thường ở khoang màng phổi

Nếu bạn xuất hiện bất kì biến chứng nào thì việc điều trị sẽ trở lên khó khăn và có thể gây ra viêm màng ngoài tim mạn tính.

Tiên lượng

Tiên lượng của bệnh tùy thuộc vào những biến chứng có thể xuất hiện. Các biến chứng này sẽ cần được điều trị. Quá trình điều trị sẽ cần kéo dài và tăng nguy cơ xuất hiện các tổn thương vĩnh viễn và tái phát nhiễm trùng.

Phát hiện và chẩn đoán bệnh sớm đóng vai trò rất quan trọng để điều trị viêm màng ngoài tim do vi khuẩn trước khi nó lan truyền và gây ra các biến chứng. Nếu bạn được điều trị thích hợp, nó có thể kéo dài khoảng 3 tháng và bạn có thể bình phục hoàn toàn và trở lại các hoạt động bình thường khi nhiễm trùng hết hẳn. Nếu không được điều trị, nó có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác và có thể gây tử vong.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP