Viêm họng hạt là tình trạng viêm họng mạn tính quá phát, dẫn đến sự phát triển quá mức của các hạt lympho trong niêm mạc vòm họng, gây khó chịu cho người bệnh. Các tế bào lympho này vốn có vai trò bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn xâm nhập qua đường hô hấp. Tuy nhiên, khi hệ miễn dịch suy yếu hoặc bị tác động bởi các yếu tố bên ngoài, các tế bào này có thể bị nhiễm trùng, hình thành các ổ viêm và sưng tấy.
Hình ảnh họng khỏe mạnh
Viêm họng hạt có thể phân thành hai giai đoạn chính:
Viêm họng hạt cấp tính: Là những đợt viêm họng cấp tính, diễn biến nhanh chóng nhưng dễ điều trị.
Viêm họng hạt mạn tính: Khi không được điều trị kịp thời, viêm họng hạt có thể chuyển sang mạn tính, làm quá trình điều trị trở nên khó khăn hơn và kéo dài.
Viêm họng hạt mạn tính có những biểu hiện rõ ràng và khác biệt so với viêm họng hạt cấp tính. Dưới đây là mô tả các hình ảnh đặc trưng của viêm họng hạt qua các giai đoạn khác nhau:
Vòm họng trong trạng thái khỏe mạnh có màu hồng nhạt, niêm mạc đều đặn và mịn màng, không có các chấm li ti hay đốm đỏ.
Khi quan sát bằng gương phẳng và đèn chiếu sáng, bạn sẽ thấy hai amidan có kích thước nhỏ, hồng nhạt, không có dấu hiệu viêm hay sưng. Vùng họng sẽ không có cảm giác vướng hay ngứa.
Khi viêm họng hạt chuyển sang cấp tính, niêm mạc họng sẽ đỏ lên, đặc biệt ở vùng xung quanh amidan và phía sau amidan.
Các nang lympho bắt đầu xuất hiện, hình thành các cụm hạt đỏ hoặc hồng. Lưỡi gà có thể sưng nề, và amidan bị sưng đỏ, gây cảm giác vướng trong họng.
Các triệu chứng đi kèm thường bao gồm: ngứa họng, rát họng, ho, khàn giọng, đờm ở cổ, ù tai, sổ mũi, hắt hơi, và đôi khi có nhức đầu.
Hình ảnh viêm họng hạt cấp tính
Khi viêm họng hạt trở thành mạn tính, vùng niêm mạc họng sẽ xuất hiện các nốt đỏ li ti, có sự sưng nề rõ rệt, khác biệt so với tình trạng viêm họng hạt cấp tính.
Các hạt lympho gia tăng về số lượng và kích thước, có thể to bằng hạt gạo hoặc hạt ngô, liên kết với nhau qua các mạch máu nhỏ.
Amidan cũng bị sưng nề, một số trường hợp xuất hiện các chấm trắng (hốc mủ).
Các triệu chứng của viêm họng hạt mạn tính bao gồm khô và rát cổ họng kéo dài, cơn ho dai dẳng, không có sốt nhưng cảm giác khó chịu kéo dài, và có thể kèm theo triệu chứng của viêm các vùng lân cận như viêm mũi, viêm xoang, hoặc viêm tai giữa.
Hình ảnh viêm họng hạt mạn tính
Viêm họng hạt mạn tính nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:
Áp xe quanh amidan, viêm tấy quanh cổ họng, áp xe thành họng.
Viêm mũi, viêm xoang, viêm tai giữa, viêm thanh quản.
Biến chứng nguy hiểm nhất là viêm màng tim, viêm cầu thận, viêm khớp, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và đe dọa tính mạng.
Kết luận và khuyến cáo Viêm họng hạt là bệnh lý cần được phát hiện và điều trị sớm để tránh các biến chứng nghiêm trọng. Nếu có các dấu hiệu của bệnh ngay từ giai đoạn đầu, người bệnh nên đến các cơ sở y tế thăm khám và điều trị để tránh tình trạng bệnh tiến triển thành mạn tính, khó điều trị và có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh