Tim đập nhanh, hay còn gọi là đánh trống ngực, là một triệu chứng thường gặp, có thể do nhiều yếu tố khác nhau gây ra, từ lối sống đến các bệnh lý tiềm ẩn. Mặc dù đôi khi tim đập nhanh không phải là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng, nhưng trong nhiều trường hợp, triệu chứng này có thể chỉ ra sự hiện diện của các rối loạn tim mạch hoặc các bệnh lý khác cần được chăm sóc y tế. Các nguyên nhân phổ biến gây ra tim đập nhanh bao gồm các vấn đề về tuyến giáp, loạn nhịp tim, rung tâm nhĩ, và suy tim trong một số trường hợp hiếm gặp.
Dưới đây là những phương pháp giúp giảm thiểu tình trạng tim đập nhanh và những dấu hiệu cần chú ý để biết khi nào cần tìm đến bác sĩ.
Căng thẳng là một yếu tố quan trọng góp phần làm tăng nhịp tim. Khi cơ thể bị căng thẳng, có thể gây ra hoặc làm tăng mức độ của tình trạng tim đập nhanh. Các kỹ thuật thư giãn có thể giúp giảm thiểu tác động của căng thẳng và cải thiện nhịp tim, bao gồm:
Thiền
Thở sâu
Viết nhật ký
Yoga
Dành thời gian ở ngoài trời
Tập thể dục nhẹ
Tạm nghỉ làm việc hoặc học tập
Chất kích thích có thể gây ra hoặc làm tăng mức độ tim đập nhanh ngay sau khi sử dụng. Các chất kích thích phổ biến bao gồm:
Sản phẩm thuốc lá
Các loại ma túy bất hợp pháp
Một số thuốc cảm và ho
Đồ uống chứa caffein như cà phê, trà và soda
Thuốc ức chế sự thèm ăn
Cần sa
Một số loại thuốc tâm lý và thuốc tăng huyết áp
Không phải tất cả mọi người đều phản ứng với các chất kích thích giống nhau, nhưng việc giảm hoặc loại bỏ những chất này có thể giúp giảm thiểu triệu chứng tim đập nhanh.
Dây thần kinh phế vị, kết nối não với tim, khi bị kích thích có thể giúp làm dịu nhịp tim. Một số phương pháp kích thích dây thần kinh phế vị bao gồm:
Nín thở và rặn xuống, như khi đi tiêu
Ho khan
Đặt đá hoặc khăn lạnh lên mặt trong vài giây
Nôn khan
Tạt nước lạnh vào mặt
Tắm nước lạnh
Tụng kinh
Trước khi thử bất kỳ phương pháp này, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn về kỹ thuật phù hợp.
Chất điện giải có vai trò quan trọng trong việc điều hòa nhịp tim. Các ion như natri, kali, canxi và magiê đều tham gia vào quá trình điều chỉnh tín hiệu điện trong cơ thể, đặc biệt là trong hoạt động của tim. Để duy trì cân bằng điện giải, nên bổ sung các thực phẩm giàu các chất này, như:
Natri: Có trong chế độ ăn bình thường.
Kali: Có nhiều trong khoai tây, chuối, bơ và rau bina.
Canxi: Được tìm thấy trong các sản phẩm từ sữa và rau lá xanh sẫm.
Magiê: Có trong các loại rau xanh, hạt và cá.
Việc bổ sung các chất dinh dưỡng này thông qua thực phẩm hoặc thực phẩm bổ sung có thể giúp điều hòa nhịp tim, nhưng cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại thực phẩm bổ sung nào.
Mất nước có thể làm cho tim phải hoạt động nhiều hơn để duy trì sự lưu thông máu, dẫn đến tim đập nhanh. Việc uống đủ nước trong suốt cả ngày là rất quan trọng để duy trì sự khỏe mạnh của tim. Các dấu hiệu mất nước có thể bao gồm:
Nước tiểu sẫm màu
Nhịp tim tăng lên
Khô miệng, cảm giác khát
Đau đầu
Cảm giác chóng mặt
Da khô hoặc sần sùi
Rượu có thể làm thay đổi nhịp tim, đặc biệt nếu uống quá mức. Mặc dù uống rượu điều độ không phải lúc nào cũng gây hại, nhưng nghiên cứu cho thấy rằng uống rượu dù chỉ một lượng nhỏ mỗi ngày cũng có thể làm tăng nguy cơ phát triển rung tâm nhĩ, một dạng loạn nhịp tim có thể gây tim đập nhanh.
Tập thể dục đều đặn giúp cải thiện sức khỏe tim mạch tổng thể, khôi phục nhịp điệu tự nhiên của tim và giúp giảm căng thẳng. Các bài tập cardio như đi bộ, chạy bộ, đạp xe và bơi lội có thể giúp tim khỏe mạnh và ngăn ngừa hoặc giảm thiểu tình trạng tim đập nhanh. Tuy nhiên, đối với một số người, tập thể dục quá mức có thể làm tăng tim đập nhanh. Do đó, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu một chương trình tập luyện mới.
Nếu tình trạng tim đập nhanh kéo dài hơn vài giây hoặc có các triệu chứng kèm theo như đau ngực, khó thở, chóng mặt hoặc ngất xỉu, bạn cần đi khám bác sĩ ngay. Các nguyên nhân tiềm ẩn gây tim đập nhanh bao gồm:
Bệnh tim
Rối loạn tuyến giáp
Căng thẳng tâm lý hoặc lo âu
Suy tim
Bệnh van tim
Ngoài ra, một số nguyên nhân khác như tập thể dục, mất nước, bệnh lý, sử dụng thuốc, ma túy bất hợp pháp, thai kỳ, caffein, thuốc lá, hoặc uống quá nhiều rượu cũng có thể gây ra tim đập nhanh.
Các phương pháp điều trị tim đập nhanh sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản và có thể bao gồm:
Sử dụng thuốc
Phẫu thuật
Cài đặt máy tạo nhịp tim
Thay đổi thuốc nếu thuốc hiện tại là nguyên nhân gây ra tim đập nhanh.
Điều quan trọng là chẩn đoán sớm để có phương pháp điều trị phù hợp và giảm thiểu nguy cơ các biến chứng nghiêm trọng.