Vì sao bạn bị hội chứng sợ máy bay?

Theo Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA), mỗi ngày có khoảng 100.000 chuyến bay trên toàn thế giới. Ước tính, khoảng 3,7 tỷ lượt hành khách sử dụng máy bay trên toàn thế giới trong năm 2017.

Du lịch hàng không đã tăng trưởng trong những năm gần đây cả về tần số và mức độ an toàn đối với các chuyến bay. Theo Tổ chức Hàng không Dân dụng Thế giới (ICAO), tỷ lệ tai nạn năm 2016 là 2,8 tai nạn/ một triệu lượt bay, đây là tỷ lệ tai nạn hàng không thấp nhất trong những năm gần đây.

Theo một báo cáo của tạp chí Research in Transportation Economics, du lịch hàng không an toàn hơn hẳn so với sử dụng các phương tiện vận chuyển khác, bao gồm:

• Xe hơi
• Phà
• Tàu điện ngầm
• Tàu hỏa
• Xe bus

Tuy nhiên có những khoảnh khắc trên máy bay có thể làm cho những người thường xuyên đi máy bay cũng phải bám chặt tay vào ghế của họ để trấn tĩnh, ví dụ như máy bay bắt đầu hạ cánh xuống đường băng hoặc khi máy bay gặp phải những nhiễu loạn xấu. Tuy nhiên những cảm giác này chỉ là tạm thời và sẽ nhanh chóng biến mất khi kết những kích thích này kết thúc.

Những người mắc chứng sợ đi máy bay (aviophobia) ngược lại, họ luôn sợ hãi khi phải đi máy bay, đó là một sự sợ hãi sâu sắc và liên tục chứ không phải một cảm giác bất an thoáng qua.

Nguyên nhân gây ra chứng sợ đi máy bay

Có nhiều nguyên nhân gây nên chứng sợ đi máy bay của bạn. Nó có thể được gây ra bởi một nguyên nhân trực tiếp đơn lẻ hoặc là sự kết hợp của các yếu tố.

Nguyên nhân trực tiếp có thể là một chuyến bay tồi tệ mà bạn đã trải qua, hoặc là sự ám ảnh với những sự cố tai nạn máy bay hoặc các sự kiện hàng không gây chấn động.

Chứng sợ không gian hẹp (Claustrophobia) cũng là một nguyên nhân khác dẫn đến chứng sợ đi máy bay. Cabin của máy bay là một không gian nhỏ, chật ních người và tạo ra cảm giác bị giam hãm khi máy bay đang ở trên cao.

Lời khuyên để vượt qua nỗi sợ đi máy bay

Nếu bạn cảm thấy sợ bay, những lời khuyên sau đây có thể giúp giảm bớt sự khó chịu của bạn khi bay:

Hít và thở: Hít sâu trong 4 giây sau đó thở ra trong 6 giây. Lặp lại các chu kì hít thở như vậy để giữ sự bình tĩnh.

Tư thế ngồi: Bắt chéo hai chân ở vị trí mắt cá, bắt chéo hai tay ở trước ngực. Hít thở sâu, và giữ lưỡi của bạn ở vị trí cao trên vòm miệng.

Loại bỏ căng thẳng: Hạ cửa sổ máy bay để bạn không bị phân tâm bởi sự di chuyển bên ngoài.

Kiểm soát sự ​​lo lắng của bạn: Thực hành các bài tập thiền mỗi ngày từ một hoặc hai tuần trước chuyến bay.

Tăng cường sự tập trung và giảm lo lắng: Làm những việc giúp bạn tập trung và giảm lo lắng. Các giai điệu êm dịu, các món đồ ăn nhẹ mà bạn ưa thích cũng rất tốt cho cảm xúc. Tránh xa các loại thực phẩm có đường bởi vì chúng ảnh hưởng không tốt đến cảm xúc của bạn.

Loại bỏ những chất kích thích: Sẽ rất hữu ích khi loại bỏ các chất kích thích như caffeine, thức uống tăng lực, và các chất kích thích khác.

Định vị lại nỗi sợ của bạn: Bạn sợ sự mất kiểm soát? Sợ hãi cái chết? Sợ không gian hẹp? Các nguyên nhân khác nhau đòi hỏi những giải pháp khác nhau để giải quyết chúng. Các dữ liệu thống kê về mức độ an toàn cao của ngành hàng không có thể giúp bạn, bạn có thể đọc nó trước lúc lên máy bay. Bạn cũng có thể nói chuyện với hãng hàng không về việc lên máy bay sớm hoặc lựa chọn một chỗ ngồi ở gần lối đi.

Giải phóng nỗi sợ hãi: Nhiều người mắc chứng sợ đi máy bay cũng có những vấn đề liên quan đến sự kiểm soát nỗi sợ hãi.  Hãy nghĩ đến việc chia sẻ điều này với các thành viên phi hành đoàn, những người đã có kinh nghiệm hàng ngàn giờ bay để nhận được sự tư vấn phù hợp

Khi nào cần khám bác sĩ

Rất nhiều người phải đối mặt với lo lắng hàng ngày. Theo Viện nghiên cứu sức khỏe Tâm thần Hoa Kỳ, có 40 triệu người Mỹ trưởng thành phải đối phó với một số hình thức lo lắng nào đó.

Nếu nỗi sợ hãi và lo lắng của bạn không đơn thuần chỉ là sợ đi máy bay mà bắt đầu ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn theo một cách bạn không thể kiểm soát, hãy tìm kiếm sự trợ giúp y tế. Các chuyên gia sẽ có thể giúp bạn xác định những nguyên nhân gây ra chứng sợ đi máy bay và giúp bạn tìm ra cách kiểm soát sự sợ hãi. Bác sỹ cũng có thể cung cấp một số biện pháp điều trị giúp bạn cải thiện sức khỏe thể chất cũng như tinh thần.

Những giải pháp điều trị

Giải pháp điều trị thường bao gồm sử dụng thuốc hoặc các liệu pháp tâm lý. Các bác sỹ có thể đề nghị bạn sử dụng thuốc chống lo âu. Có hai loại thường được sử dụng: một loại bạn chỉ uống khi bạn gặp phải các yếu tố gây căng thẳng, và một loại thuốc khác bạn phải sử dụng thường xuyên.

Các liệu pháp tâm lý cũng có thể được sử dụng, bao gồm:

• Liệu pháp tiếp xúc hay đối mặt với nỗi sợ hãi (exposure therapy)
• Thôi miên
• Mô hình hóa (Modeling)
• Liệu pháp trò chuyện  (talk therapy)

Các bài tập thư giãn và hít thở cũng có thể có ích.

Mặc dù sử dụng máy bay không phải là cách duy nhất bạn có thể sử dụng để đi du lịch, nhưng đây là một trong những cách di chuyển an toàn nhất và nhanh nhất. Nếu bạn muốn vượt qua nỗi sợ đi máy bay của mình, có rất nhiều giải pháp khác nhau để giúp bạn quản lý các nguyên nhân và sự căng thẳng đi kèm với nó. Đừng để chứng sợ đi máy bay làm ảnh hưởng đến khả năng khám phá thế giới hay những chuyến đi xa đầy niềm vui cùng với gia đình và bạn bè. Các phương pháp điều trị khác chẳng hạn như sử dụng thuốc và các liệu pháp tâm lý có thể giúp bạn đối phó với những cảm giác mà bạn không kiểm soát được.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp