Can thiệp dinh dưỡng và hỗ trợ tự nhiên trong quản lý tình trạng hạ acid dịch vị (hypochlorhydria)

Hạ acid dịch vị (hypochlorhydria) là tình trạng dạ dày tiết không đủ acid hydrochloric (HCl), dẫn đến rối loạn tiêu hóa, giảm hấp thu dinh dưỡng và nguy cơ rò rỉ ruột (leaky gut syndrome). Việc điều chỉnh nồng độ acid dịch vị có thể hỗ trợ cải thiện chức năng tiêu hóa tổng thể. Dưới đây là một số biện pháp hỗ trợ từ dinh dưỡng và lối sống được đề xuất:

1. Sử dụng giấm táo trước bữa ăn

Giấm táo nguyên chất (Apple Cider Vinegar – ACV) có độ pH acid nhẹ, có thể hỗ trợ điều hòa môi trường acid dạ dày. Một số chuyên gia khuyến nghị sử dụng 5–15 ml giấm táo pha loãng với nước, dùng trước bữa ăn, giúp kích thích tiết acid và enzyme tiêu hóa. Tuy nhiên, cần thận trọng ở bệnh nhân có viêm loét dạ dày tá tràng hoặc trào ngược thực quản (GERD).

2. Bổ sung enzym tiêu hóa

Enzym tiêu hóa hỗ trợ quá trình phân hủy thức ăn, đặc biệt trong trường hợp thiếu acid HCl nội sinh. Các chế phẩm enzyme thường chứa:

• Protease (phân giải protein)

• Amylase (phân giải carbohydrate)

• Lipase (phân giải lipid)

Việc bổ sung enzyme tiêu hóa trước bữa ăn có thể cải thiện hấp thu dinh dưỡng và giảm đầy hơi, khó tiêu. Tuy nhiên, enzyme tiêu hóa không nên sử dụng kéo dài liên tục mà nên được dùng ngắn hạn trong giai đoạn rối loạn tiêu hóa cấp tính hoặc khi có chỉ định y tế.

3. Bổ sung acid hydrochloric (HCl) phối hợp pepsin

HCl là thành phần chính trong dịch vị, giúp tiêu hóa protein và bảo vệ cơ thể khỏi vi sinh vật xâm nhập. Ở bệnh nhân có biểu hiện thiếu HCl, việc bổ sung dạng tổng hợp HCl kết hợp pepsin (enzym phân giải protein tại dạ dày) có thể cải thiện chức năng tiêu hóa.

Khuyến nghị khi sử dụng HCl – Pepsin:

• Chỉ dùng khi bữa ăn có chứa protein (như thịt, cá, trứng)

• Bắt đầu với liều thấp (ví dụ: 1 viên), tăng dần đến khi cảm thấy hơi nóng ở vùng thượng vị (ngưỡng dung nạp)

• Ngưng hoặc điều chỉnh liều khi có cảm giác nóng rát mạnh hoặc khó chịu

Lưu ý: Cần sử dụng HCl-pepsin dưới sự theo dõi của cán bộ y tế. Không sử dụng ở bệnh nhân đang điều trị loét dạ dày, GERD nặng hoặc dùng thuốc NSAIDs.

4. Điều chỉnh thói quen ăn uống: nhai kỹ và chia nhỏ bữa ăn

Nhai kỹ thức ăn (khoảng 20–30 lần/miếng) giúp enzym nước bọt hoạt động hiệu quả hơn, đồng thời giảm gánh nặng cho dạ dày. Ngoài ra:

• Chia nhỏ bữa ăn giúp giảm tải áp lực lên hệ tiêu hóa

• Tránh ăn quá no nhằm giảm nguy cơ đầy hơi và trào ngược

5. Nhịn ăn gián đoạn và phục hồi tiêu hóa

Nhịn ăn gián đoạn (intermittent fasting) là phương pháp ăn uống có chu kỳ, ví dụ mô hình 16:8 (ăn trong 8 giờ, nhịn 16 giờ). Phương pháp này giúp:

• Tăng thời gian phục hồi cho hệ tiêu hóa

• Hỗ trợ điều hòa tiết acid dịch vị

• Cải thiện độ nhạy insulin và sức khỏe chuyển hóa

Tuy nhiên, cần thận trọng khi áp dụng cho người đang suy dinh dưỡng, rối loạn ăn uống, phụ nữ mang thai hoặc trẻ em.

6. Kết luận

Việc cân bằng acid dịch vị là cần thiết để đảm bảo chức năng tiêu hóa và bảo vệ niêm mạc đường tiêu hóa. Các biện pháp hỗ trợ như giấm táo, enzyme tiêu hóa, bổ sung HCl-pepsin, thay đổi thói quen ăn uống và nhịn ăn gián đoạn có thể mang lại lợi ích nhất định, đặc biệt trong giai đoạn rối loạn chức năng tiết acid. Tuy nhiên, mọi can thiệp cần có sự tư vấn và giám sát từ cán bộ y tế, đặc biệt khi sử dụng chất bổ sung hoặc có bệnh lý nền đường tiêu hóa.