U xơ tử cung là sự phát triển bất thường của mô trong tử cung, chủ yếu là u lành tính, không gây ung thư. Dù thường không gây ra triệu chứng nghiêm trọng, u xơ tử cung có thể dẫn đến một số vấn đề sức khỏe, đặc biệt là khi chúng gây đau đớn hoặc ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Quyết định có nên phẫu thuật hay không phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và các yếu tố cá nhân, như nhu cầu sinh con trong tương lai.
Khi nào nên phẫu thuật u xơ tử cung?
Bạn có thể không cần phẫu thuật nếu u xơ không gây triệu chứng rõ rệt. Tuy nhiên, phẫu thuật có thể cần thiết trong các trường hợp u xơ gây:
-
Chảy máu kinh nguyệt nặng
-
Chảy máu giữa các chu kỳ
-
Đau hoặc cảm giác áp lực ở vùng bụng dưới
-
Đi tiểu thường xuyên
-
Vấn đề liên quan đến khả năng sinh sản, chẳng hạn như sảy thai hoặc các biến chứng trong thai kỳ
Nếu quyết định phẫu thuật, bạn có hai lựa chọn chính: cắt bỏ u xơ tử cung hoặc cắt bỏ tử cung.
Các loại phẫu thuật u xơ tử cung
Lựa chọn phẫu thuật tùy thuộc vào các yếu tố như kích thước, số lượng, vị trí của u xơ và liệu bệnh nhân có muốn mang thai trong tương lai hay không.
1. Cắt bỏ u xơ tử cung
Phẫu thuật này giúp giảm các triệu chứng như chảy máu và đau bụng do u xơ tử cung gây ra. Khoảng 80 - 90% phụ nữ trải qua phẫu thuật này sẽ thấy triệu chứng giảm đáng kể. Tuy nhiên, có thể phát triển u xơ mới trong vòng 5 năm.
Các phương pháp phẫu thuật cắt bỏ u xơ bao gồm:
-
Mổ nội soi tử cung: Thủ thuật này thích hợp với phụ nữ có u xơ nhỏ và ít. Bác sĩ sẽ sử dụng một ống nội soi để loại bỏ u xơ qua âm đạo và cổ tử cung. Phương pháp này giúp bệnh nhân phục hồi nhanh chóng, có thể ra viện trong ngày.
-
Phẫu thuật cắt bỏ u xơ từ bụng: Phẫu thuật này thường được áp dụng với u xơ lớn. Bác sĩ sẽ rạch một vết mổ ở bụng để lấy u xơ. Thời gian hồi phục có thể kéo dài từ 2 đến 6 tuần, và bệnh nhân cần ở lại bệnh viện từ 1 đến 3 ngày.
-
Nội soi ổ bụng: Dành cho bệnh nhân có u xơ nhỏ và ít. Hai vết rạch nhỏ trên bụng sẽ được thực hiện để đưa thiết bị vào nhằm cắt bỏ u xơ. Phẫu thuật này ít gây tổn thương và hồi phục nhanh chóng hơn so với phẫu thuật mở bụng.
2. Cắt bỏ tử cung
Phẫu thuật này liên quan đến việc loại bỏ một phần hoặc toàn bộ tử cung. Đây là lựa chọn khi u xơ lớn và không còn mong muốn mang thai. Cắt bỏ tử cung là phương pháp duy nhất chữa khỏi u xơ tử cung và làm giảm hoàn toàn các triệu chứng.
Các phương pháp cắt bỏ tử cung bao gồm:
-
Cắt tử cung từ bụng: Phẫu thuật mở bụng được thực hiện để loại bỏ tử cung. Bệnh nhân sẽ cần phục hồi trong khoảng từ 6 đến 8 tuần.
-
Cắt tử cung âm đạo: Tử cung được loại bỏ qua âm đạo, không cần rạch bụng, nhưng phương pháp này không hiệu quả với u xơ quá lớn.
-
Cắt tử cung nội soi: Thực hiện qua các vết rạch nhỏ trên bụng, thủ thuật này có thể được thực hiện bằng robot. Hồi phục sau phẫu thuật này nhanh hơn so với phẫu thuật mở bụng.
3. Cắt bỏ nội mạc tử cung
Cắt bỏ nội mạc tử cung không phải là phẫu thuật, nhưng là một phương pháp xâm lấn tối thiểu nhằm giảm chảy máu nặng. Phương pháp này hoạt động tốt với những u xơ nhỏ gần niêm mạc tử cung. Tuy nhiên, nó không thích hợp với những phụ nữ muốn mang thai trong tương lai, vì nó phá hủy lớp niêm mạc nơi trứng làm tổ.
Lợi ích và rủi ro của phẫu thuật
Lợi ích:
-
Giảm đau và chảy máu nhiều do u xơ.
-
Cải thiện khả năng sinh hoạt hàng ngày và chất lượng cuộc sống.
Rủi ro:
-
Chảy máu, nhiễm trùng, hoặc tái phát u xơ.
-
Tổn thương các cơ quan xung quanh như bàng quang hoặc ruột.
-
Tạo mô sẹo gây dính giữa các cơ quan trong bụng.
-
Các vấn đề về đường ruột hoặc tiết niệu.
-
Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và biến chứng trong thai kỳ.
Phẫu thuật và khả năng sinh sản
Phẫu thuật cắt bỏ tử cung sẽ không thể giữ khả năng sinh sản của bạn, vì tử cung sẽ bị loại bỏ hoàn toàn. Sau khi cắt bỏ nội mạc tử cung, mặc dù không thể mang thai, nhưng bạn sẽ cần sử dụng biện pháp tránh thai vì lớp niêm mạc nơi trứng làm tổ đã bị phá hủy.
Nếu bạn phẫu thuật cắt bỏ u xơ tử cung, bạn vẫn có thể mang thai, nhưng khả năng có u xơ mới xuất hiện sau phẫu thuật là có thể.
Các lựa chọn điều trị khác
Phẫu thuật không phải là phương pháp duy nhất để điều trị u xơ tử cung. Các lựa chọn điều trị khác bao gồm:
Thuốc:
-
Thuốc giảm đau: NSAIDs như ibuprofen và naproxen có thể giảm đau.
-
Thuốc tránh thai hoặc phương pháp ngừa thai nội tiết tố: Giảm tình trạng chảy máu nhiều.
-
Thuốc kháng nội tiết tố như progestin hoặc danazol có thể ngăn chặn estrogen và điều trị u xơ.
-
Chất chủ vận hormone như GnRH (Lupron) giúp thu nhỏ u xơ.
Thủ tục không xâm lấn:
-
Phẫu thuật siêu âm MRI: Sử dụng sóng âm để phá hủy u xơ.
-
Thuyên tắc động mạch tử cung: Cắt đứt nguồn máu cung cấp cho u xơ.
-
Myolysis và cryomyolysis: Tiêu diệt u xơ bằng nhiệt hoặc đông lạnh.
Kết luận
Việc lựa chọn phương pháp điều trị u xơ tử cung phụ thuộc vào tình trạng bệnh, mục tiêu sinh sản, và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Các phương pháp phẫu thuật có thể giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống, nhưng cũng có những rủi ro liên quan. Bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và hiểu rõ các lợi ích cũng như rủi ro của từng phương pháp.