Hướng dẫn sử dụng thuốc mỡ tra mắt

1. Khái niệm và đặc điểm

Thuốc mỡ tra mắt (ophthalmic ointment) là dạng thuốc bán rắn, có nền chất béo, được bào chế để sử dụng trực tiếp vào kết mạc hoặc bờ mi mắt. Dưới tác động của nhiệt độ cơ thể, thuốc mỡ tan chảy và tạo thành các giọt nhỏ lưu lại ở giữa kết mạc và nhãn cầu, duy trì tiếp xúc thuốc với bề mặt nhãn cầu trong thời gian dài, giúp tăng hiệu quả điều trị so với thuốc đường toàn thân.

2. Chỉ định sử dụng

Thuốc mỡ tra mắt được chỉ định trong các tình trạng sau:

• Viêm kết mạc, viêm giác mạc, viêm bờ mi.
• Nhiễm khuẩn mắt (do vi khuẩn, virus).
• Hội chứng khô mắt (dạng nặng hoặc phối hợp).
• Hỗ trợ giảm đau, kích ứng mắt.
• Một số trường hợp sau phẫu thuật mắt.

Một số sản phẩm không kê đơn có thể được dùng để hỗ trợ bôi trơn trong hội chứng khô mắt.

3. Cách sử dụng thuốc mỡ tra mắt

Quy trình chuẩn:

1. Rửa tay sạch bằng xà phòng và lau khô trước khi thao tác.

2. Làm ấm thuốc mỡ bằng cách giữ tuýp trong tay vài phút để tăng tính chảy.

3. Nghiêng đầu ngửa ra sau, hướng mắt nhìn lên trần nhà.

4. Kéo nhẹ mí mắt dưới xuống để tạo một túi nhỏ.

5. Giữ tuýp cách mắt ~2,5 cm, tránh tiếp xúc với lông mi hoặc bề mặt mắt.

6. Bóp nhẹ một lượng thuốc mỡ bằng kích thước hạt gạo vào túi kết mạc.

7. Nhắm mắt lại nhẹ nhàng trong 1 phút để thuốc phân tán đều.

8. Lau phần thuốc dư bằng khăn giấy sạch. Không để đầu tuýp chạm vào mắt, tay hoặc bề mặt khác.

9. Rửa tay lại sau khi sử dụng.

Lưu ý:

• Thuốc có thể gây nhìn mờ tạm thời, cảm giác cay nhẹ sau tra.

• Nếu sử dụng phối hợp với thuốc nhỏ mắt, nhỏ thuốc trước, chờ 5–10 phút rồi mới tra thuốc mỡ.

4. Những điều cần lưu ý

Không dùng kính áp tròng khi đang điều trị bằng thuốc mỡ vì có thể làm hỏng kính hoặc gây nhiễm trùng.

Không dùng chung thuốc với người khác.

Không sử dụng thuốc mỡ quá 28 ngày sau khi mở nắp hoặc quá hạn dùng.

Tránh tái sử dụng thuốc mỡ còn dư từ toa cũ, ngay cả khi còn trong hạn.

5. Cách tra thuốc mỡ cho trẻ nhỏ

Đặt trẻ nằm ngửa hoặc ngồi ngửa đầu ra sau.

Có thể quấn trẻ trong khăn để cố định tay chân.

Thực hiện thao tác tương tự như người lớn.

Giữ trẻ yên tĩnh trong ít phút để thuốc không bị chảy ra ngoài.

6. Tác dụng phụ và theo dõi

Tác dụng phụ thường gặp:

• Cảm giác cay, xót mắt.

• Nhìn mờ tạm thời.

• Tăng tiết dịch dính trên bờ mi, có thể kèm theo dính lông mi.

Theo dõi và xử trí:

• Vệ sinh lông mi bằng khăn ấm hoặc gạc sạch.

• Nếu xuất hiện đỏ mắt tăng dần, phù nề, tiết dịch mủ, đau nhiều hoặc giảm thị lực: cần báo ngay với bác sĩ.

7. Tương tác thuốc và cảnh báo đặc biệt

Một số hoạt chất trong thuốc mỡ có thể tương tác với thuốc uống, thực phẩm chức năng hoặc vitamin.

Cần thông báo với bác sĩ về tất cả các loại thuốc đang sử dụng, đặc biệt nếu đang mang thai hoặc cho con bú.

Một số thuốc mỡ chứa chất bảo quản có thể gây tắc tuyến lệ hoặc làm trầm trọng hơn hội chứng khô mắt nếu sử dụng kéo dài.

Tóm tắt khuyến nghị:

• Tra thuốc đúng kỹ thuật, tuân thủ liều và thời gian dùng.

• Không dùng chung hoặc kéo dài không theo chỉ định.

• Bảo quản tuýp thuốc theo hướng dẫn (tránh nhiệt độ cao, đậy kín sau mỗi lần dùng).

• Liên hệ với bác sĩ nếu có dấu hiệu bất thường hoặc nghi ngờ quá liều, tương tác.