Lý do không nên sử dụng rượu trước nội soi đại tràng

Nội soi đại tràng là một thủ thuật chẩn đoán được thực hiện nhằm đánh giá niêm mạc đại tràng, phát hiện các bất thường như polyp, loét, viêm hoặc tổn thương tiền ung thư. Để đảm bảo hình ảnh nội soi rõ ràng, người bệnh cần thực hiện chế độ ăn lỏng trong và sử dụng thuốc nhuận tràng để làm sạch đại tràng trước thủ thuật. Một trong những yêu cầu quan trọng trong quá trình chuẩn bị là không sử dụng rượu hoặc bất kỳ đồ uống có cồn nào.

Dưới đây là các lý do y khoa giải thích tại sao không nên sử dụng rượu trước khi nội soi đại tràng.

1. Rượu làm tăng nguy cơ mất nước

Rượu có tính chất lợi tiểu và có thể gây mất nước, đặc biệt khi người bệnh đã phải dùng thuốc nhuận tràng để làm sạch đại tràng trước nội soi. Tình trạng mất nước có thể dẫn đến các triệu chứng như:

• Mệt mỏi

• Chóng mặt

• Rối loạn tri giác

• Cáu gắt, thay đổi tâm trạng

• Khát nước nhiều

Theo khuyến nghị từ Mayo Clinic, bệnh nhân nên tránh rượu và đảm bảo cung cấp đủ nước và điện giải thông qua nước lọc, dung dịch bù điện giải, nước trong hoặc súp trong suốt.

2. Tương tác với thuốc an thần

Trong quá trình nội soi đại tràng, thuốc an thần (như midazolam, fentanyl hoặc propofol) thường được sử dụng để tạo cảm giác thoải mái và giảm đau. Rượu có thể:

• Tăng nguy cơ ức chế thần kinh trung ương khi dùng đồng thời với thuốc an thần, dẫn đến nguy cơ suy hô hấp, hạ huyết áp hoặc mất ý thức sâu.

• Thay đổi dược động học của thuốc an thần, làm tăng hoặc giảm đáp ứng thuốc.

• Kéo dài thời gian phục hồi sau thủ thuật nếu tồn dư rượu trong máu.

Ngoài ra, nếu người bệnh đang sử dụng các thuốc điều trị khác, rượu có thể gây tương tác bất lợi, làm giảm hiệu quả hoặc tăng độc tính của các nhóm thuốc sau:

• Thuốc chống dị ứng

• Thuốc chống lo âu và trầm cảm

• Thuốc điều trị rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD)

• Thuốc điều trị đái tháo đường

• Thuốc hạ huyết áp

• Thuốc hạ lipid máu

• Thuốc ngủ

• Thuốc chống động kinh

3. Ảnh hưởng đến khả năng tuân thủ và phán đoán

Sử dụng rượu trước khi nội soi có thể ảnh hưởng đến khả năng tuân thủ các hướng dẫn y tế, đặc biệt là vào ngày thực hiện thủ thuật. Bệnh nhân cần:

• Nhịn ăn, uống đúng giờ

• Dùng thuốc nhuận tràng đúng liều, đúng thời điểm

• Tỉnh táo để di chuyển đến cơ sở y tế an toàn

Sự thay đổi ý thức hoặc suy giảm khả năng nhận thức do rượu có thể làm sai lệch quá trình chuẩn bị, dẫn đến trì hoãn hoặc phải làm lại nội soi, ảnh hưởng đến kết quả chẩn đoán.

4. Rượu có thể gây lắng cặn và ảnh hưởng đến hình ảnh nội soi

Một số loại rượu, đặc biệt là rượu vang đỏ hoặc các đồ uống có màu sẫm như xanh lam, tím, đỏ, có thể để lại dư lượng màu trong lòng ruột. Những vết màu này có thể bị nhầm lẫn với máu hoặc các tổn thương thực thể, làm cản trở đánh giá chính xác của bác sĩ nội soi.

Do đó, tránh tất cả các loại đồ uống có màu trước nội soi là một phần trong quy trình chuẩn bị tiêu chuẩn.

5. Khuyến nghị thay thế: Các loại đồ uống được phép dùng

Trong ngày trước nội soi, người bệnh nên tuân thủ chế độ ăn lỏng trong suốt (clear liquid diet), bao gồm:

• Nước lọc

• Nước ép không cặn (như táo, nho trắng)

• Đồ uống bù điện giải (ví dụ: Gatorade không màu)

• Nước ngọt trong (soda không màu, rượu gừng)

• Cà phê hoặc trà không sữa, không đường

• Viên đá trong hoặc đá trái cây không màu

• Gelatin vị trái cây, tránh các màu đỏ, cam, tím

• Nước dùng trong (thịt gà, thịt bò, rau củ)

Kết luận

Rượu, mặc dù có thể trong suốt, không được phép sử dụng trước khi nội soi đại tràng do các nguy cơ về mất nước, tương tác thuốc, ảnh hưởng nhận thức và làm sai lệch kết quả thủ thuật. Việc tuân thủ nghiêm túc hướng dẫn trước thủ thuật sẽ giúp đảm bảo an toàn và hiệu quả chẩn đoán. Người bệnh nên trao đổi với bác sĩ nếu có bất kỳ thắc mắc nào về chế độ ăn hoặc thuốc trong giai đoạn chuẩn bị nội soi.