Nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục: Phân loại, đặc điểm lâm sàng và hướng xử trí

Nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (Sexually Transmitted Infections - STIs) là nhóm bệnh nhiễm trùng lan truyền chủ yếu qua hoạt động tình dục. Bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi đối tượng, bất kể khuynh hướng tình dục, và nhiều trường hợp lây truyền ngay cả khi không có sự xâm nhập.

Dưới đây là tổng quan một số nhiễm trùng đều tiên trong nhóm STIs, đặc điểm lâm sàng và hướng điều trị:

1. Chlamydia

• Tác nhân: Chlamydia trachomatis.

• Lây truyền: qua đường âm đạo, hậu môn, miệng; có thể lây sang trẻ khi sinh.

• Triệu chứng: thường không rõ, có thể gồm tiết dịch bất thường, tiểu bốt, đau trực tràng, chảy máu trực tràng.

• Biến chứng: viêm vùng chặu, vô sinh.

• Xử trí: kháng sinh, hiệu quả cao khi điều trị sớm.

2. Rận mu

• Tác nhân: Pthirus pubis.

• Lây truyền: tiếp xúc da khi quan hệ tình, dùng chung khăn.

• Triệu chứng: ngứa, rụng lông, trứng rận bám lông mu.

• Xử trí: kem permethrin 1%, dịch xử trựng; dùng thuốc nhỏ mắt cho lông mày.

3. Mụn rộp sinh dục (Herpes sinh dục)

• Tác nhân: HSV-1 và HSV-2.

• Lây truyền: tiếp xúc với dịch vỏ mụn, qua tình dục, tiếp xúc da.

• Triệu chứng: mụn nước, loét, sốt, sưng hạch.

• Xử trí: không chữ dứt; kháng virus (acyclovir) giảm triệu chứng, nguy cơ lây lan.

4. Viêm gan B

• Tác nhân: HBV.

• Lây truyền: qua máu, tình dịch, chân kim tiêm, sinh nở.

• Biến chứng: viêm gan mãn, xơ gan, ung thư gan.

• Phòng ngừa: vaccine HBV; tiêm nhắc nếu cần.

5. Trichomonas

• Tác nhân: Trichomonas vaginalis.

• Lây truyền: qua đường tình dục.

• Triệu chứng: tiểu bất thường, đau khi giao hợp, tiết dịch bất thường.

• Biến chứng: nguy cơ lây HIV tăng.

• Xử trí: kháng sinh metronidazole cho cả hai bạn tình.

6. HIV/AIDS

• Tác nhân: virus HIV.

• Lây truyền: qua máu, dịch sinh dục, sỺ mẹ, dùng chung kim.

• Biến chứng: suy giảm miễn dịch, nhiễm trùng cơ hội.

• Xử trí: ARV để kiểm soát tải lượng virus.

• Phòng ngừa: bao cao su, PrEP, xét nghiệm định kỳ.

7. HPV (Human Papillomavirus)

• Ảnh hưởng: da, niêm mạc cổ tử cung, hậu môn, học.

• Biến chứng: mụn cóc sinh dục, ung thư cổ tử cung.

• Phòng ngừa: tiêm vaccine HPV.

8. U mềm lây (Molluscum contagiosum)

• Tác nhân: virus molluscipox.

• Lây qua: tiếp xúc da, quan hệ tình.

• Triệu chứng: sang thương sàn, tròn, có lõm trung tâm.

• Xử trí: đông lạnh, đốt điện, thuốc bôi.

9. Ghẻ

• Tác nhân: Sarcoptes scabiei.

• Triệu chứng: ngứa, ban dạng nổi mụn, rốp.

• Lây truyền: tiếp xúc da, dùng chung đồ dùng cá nhân.

• Xử trí: permethrin cream, giặt sát khuẩn đồ dùng.

10. Giang mai

• Tác nhân: Treponema pallidum.

• Triệu chứng: loét cứng không đau, phát ban, rụng tóc, sốt, biến chứng tim, thần kinh.

• Xử trí: penicillin G, xét nghiệm huyết thanh.

11. Bệnh lậu

• Tác nhân: Neisseria gonorrhoeae.

• Triệu chứng: tiểu bốt, tiết dịch, đau hậu môn, viêm họng, viêm vùng chặu (nữ), viêm mào tinh (nam).

• Xử trí: kháng sinh đồi kháng, hoàn thành đủ liệu.

12. Hạ cam

• Tác nhân: Haemophilus ducreyi.

• Triệu chứng: loét sinh dục đau, sưng hạch mủ.

• Xử trí: kháng sinh, báo cho bạn tình gần đây.

Khuyến cáo và phòng ngừa

• Sàng lọc sính dịch định kỳ.

• Sử dụng bao cao su, màng chắn nha khoa.

• Truyền thông về nguy cơ STIs, xét nghiệm trước khi quan hệ tình.

• Hạn chế rượu/bia khi giao tiếp tình dục.

Tải khí định về STIs Nhiều STIs có thể điều trị hiệu quả, đặc biệt khi phát hiện sớm. Việc đánh giá y tế sớm, tuân thủ phác đồ, và tư vấn với bạn tình là thiết yếu trong quản lý STIs hiệu quả.