Những điều cần tránh khi mang thai: Các yếu tố nguy cơ và biện pháp phòng ngừa

Trong thời kỳ mang thai, sức khỏe và sự phát triển của thai nhi là mối quan tâm hàng đầu. Mặc dù phần lớn phụ nữ có thể tiếp tục thực hiện các hoạt động hàng ngày của mình, nhưng một số thay đổi trong lối sống là cần thiết để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi. Một số thực phẩm, hoạt động và thói quen có thể tiềm ẩn rủi ro và cần được tránh để giảm thiểu nguy cơ đối với sức khỏe của cả người mẹ và thai nhi. Dưới đây là các yếu tố nguy cơ và các biện pháp phòng ngừa mà phụ nữ mang thai nên lưu ý.

1. Uống rượu

Uống rượu trong thời kỳ mang thai có thể gây ra hội chứng nghiện rượu ở thai nhi (Fetal Alcohol Syndrome - FAS), một tình trạng nghiêm trọng có thể dẫn đến các bất thường về thể chất và trí tuệ ở trẻ. Rượu có thể đi qua nhau thai và ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi. Những rối loạn liên quan đến việc tiếp xúc với rượu trong thai kỳ bao gồm:

• Bất thường thể chất

• Thiểu năng trí tuệ

• Vấn đề về hành vi

• Co giật

• Tăng trưởng kém

• Chậm phát triển

• Giảm khả năng phối hợp và kỹ năng vận động

Mặc dù không có ngưỡng an toàn xác định cho việc tiêu thụ rượu trong thai kỳ, hầu hết các bác sĩ đều khuyến cáo phụ nữ mang thai nên tránh hoàn toàn việc sử dụng rượu.

2. Ăn một số loại thực phẩm

Trong thai kỳ, có một số loại thực phẩm cần phải tránh để bảo vệ sức khỏe của mẹ và thai nhi. Một số thực phẩm có thể chứa vi khuẩn hoặc mầm bệnh gây nguy hiểm, bao gồm:

• Thịt đóng hộp và salad nguội: Các loại thịt chế biến sẵn và salad nguội có thể chứa vi khuẩn Listeria, một loại vi khuẩn có thể qua nhau thai và gây tử vong cho thai nhi.

• Nước trái cây và sữa chưa tiệt trùng: Các sản phẩm này có thể chứa Listeria và các vi khuẩn khác gây ngộ độc thực phẩm.

• Một số loại pho mát mềm: Các loại pho mát mềm làm từ sữa chưa tiệt trùng có thể chứa vi khuẩn Listeria.

• Cá chứa thủy ngân: Các loại cá như cá mập, cá kiếm và cá thu có hàm lượng thủy ngân cao, có thể gây tổn thương não và ảnh hưởng đến thính lực và thị giác của thai nhi.

• Thịt và cá sống: Các thực phẩm này có thể chứa Salmonella và Toxoplasmosis, gây nguy cơ nhiễm trùng nghiêm trọng cho thai nhi.

• Trứng sống: Trứng sống có thể chứa vi khuẩn Salmonella, gây nguy hiểm cho phụ nữ mang thai.

3. Tiêu thụ quá nhiều caffeine

Caffeine có thể qua nhau thai và ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Mặc dù dữ liệu về ảnh hưởng của caffeine trong thai kỳ còn hạn chế, các nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ caffeine quá mức có thể làm tăng nguy cơ sẩy thai, sinh non và thai nhẹ cân. Các chuyên gia khuyến cáo phụ nữ mang thai nên hạn chế lượng caffeine tiêu thụ dưới 200 mg mỗi ngày, tương đương khoảng 1,5 tách cà phê.

4. Tắm nước nóng, phòng xông hơi và nhiệt độ quá cao

Mặc dù thư giãn trong nước nóng có thể giúp giảm đau nhức cơ thể, nhưng việc ngâm mình trong bồn nước nóng hoặc phòng xông hơi khô có thể gây tăng nhiệt độ cơ thể, dẫn đến nguy cơ bất thường bẩm sinh. Các hoạt động khác có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể như yoga nóng, tắm nắng quá lâu hoặc tiếp xúc với nhiệt độ cao cũng cần phải tránh. Việc duy trì nhiệt độ cơ thể ở mức bình thường là rất quan trọng để đảm bảo sự phát triển an toàn của thai nhi.

5. Thể thao thi đấu và các môn thể thao tiếp xúc

Các môn thể thao thi đấu hoặc tiếp xúc như bóng đá, đấm bốc có thể làm tăng nguy cơ gặp phải các chấn thương nghiêm trọng, bao gồm nguy cơ nhau bong non. Nhau bong non là tình trạng nhau thai tách khỏi thành tử cung quá sớm, có thể dẫn đến sinh non, sót thai hoặc thai chết lưu. Ngoài ra, sự thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ làm tăng nguy cơ chấn thương do sự lỏng lẻo của các dây chằng.

6. Các hoạt động có nguy cơ té ngã

Phụ nữ mang thai nên tránh các hoạt động có nguy cơ té ngã, đặc biệt là khi bụng ngày càng lớn, làm thay đổi trọng tâm cơ thể. Các hoạt động như trượt tuyết, trượt băng hoặc leo núi có thể gây chấn thương nghiêm trọng cho mẹ và thai nhi. Một cú ngã nhẹ cũng có thể dẫn đến tổn thương nếu không được xử lý kịp thời.

7. Tham gia các trò chơi mạo hiểm

Nhiều công viên giải trí cấm phụ nữ mang thai tham gia các trò chơi mạo hiểm như tàu lượn siêu tốc, do chuyển động đột ngột có thể gây rủi ro cho thai nhi. Những trò chơi này có thể gây ra sự chuyển động mạnh của cơ thể, dẫn đến nguy cơ bong nhau thai.

8. Nâng tạ hoặc nâng vật nặng

Phụ nữ mang thai nên tránh nâng vật nặng hoặc khuân vác quá mức, vì điều này có thể làm tăng nguy cơ căng cơ, thoát vị, và các vấn đề khác liên quan đến sức khỏe. Việc nâng tạ hoặc vật nặng có thể gây ra các vấn đề về cơ xương khớp, cũng như tăng nguy cơ sinh non hoặc thai nhẹ cân.

9. Hút thuốc

Hút thuốc khi mang thai gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe của mẹ và thai nhi. Nó làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, ung thư phổi và các vấn đề về hô hấp. Đặc biệt, hút thuốc khi mang thai có thể dẫn đến:

• Sinh non

• Bất thường bẩm sinh, như sứt môi hoặc hở hàm ếch

• Hội chứng trẻ sơ sinh chết đột ngột (SIDS)

• Vấn đề với nhau thai

Phụ nữ mang thai nên ngừng hút thuốc ngay khi biết mình có thai và tránh tiếp xúc với khói thuốc. Những người gặp khó khăn trong việc bỏ thuốc lá có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để được hỗ trợ.

Kết luận

Phụ nữ mang thai có thể tiếp tục hầu hết các hoạt động hàng ngày của mình nếu thực hiện một số biện pháp phòng ngừa cần thiết. Khi có bất kỳ nghi ngờ nào về sự an toàn trong thai kỳ, tốt nhất là tham khảo ý kiến bác sĩ. Một số phụ nữ mang thai có thể cần hạn chế thêm các hoạt động khác tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và nguy cơ gặp phải các biến chứng trong thai kỳ.