Quản lý và chăm sóc sức khỏe cho người dương tính với HIV

Giới thiệu

Ngày nay, việc dương tính với virus suy giảm miễn dịch ở người (HIV) không còn được xem là án tử xã hội như trước đây. HIV có thể dẫn đến hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS), nhưng việc dương tính với HIV không đồng nghĩa với việc đã mắc AIDS. Nhờ các tiến bộ trong điều trị, HIV hiện được xem là một bệnh mãn tính có thể kiểm soát hiệu quả. Với lối sống lành mạnh và chăm sóc y tế thích hợp, nhiều người nhiễm HIV có thể sống khỏe mạnh và kéo dài tuổi thọ.

Tiếp cận chăm sóc y tế chuyên sâu

Ngay sau khi được chẩn đoán dương tính với HIV, việc tìm gặp bác sĩ chuyên khoa HIV/AIDS là rất quan trọng. Bác sĩ sẽ tiến hành các đánh giá để xác định tình trạng hệ miễn dịch, mức độ tiến triển của virus và sức khỏe tổng quát, từ đó xây dựng kế hoạch điều trị phù hợp. Điều trị kháng retrovirus (ART) có thể làm chậm hoặc ngăn chặn sự tiến triển của HIV thành AIDS, giảm nguy cơ bệnh tật nghiêm trọng và tử vong.

Hiểu biết về HIV

Thông tin chính xác và đầy đủ là nền tảng giúp người bệnh chăm sóc bản thân hiệu quả. Người nhiễm HIV được khuyến cáo:

• Tìm hiểu các nguồn tin chính thống từ các tổ chức y tế và phi lợi nhuận về HIV/AIDS.

• Nắm bắt các phương pháp điều trị hiện tại và thử nghiệm, cũng như các tác dụng phụ tiềm ẩn.

• Tham gia trao đổi, hỗ trợ từ cộng đồng người nhiễm HIV.

Hỗ trợ tâm lý và xã hội

Việc được chẩn đoán dương tính với HIV có thể gây căng thẳng tâm lý lớn. Tìm kiếm sự hỗ trợ từ các nhóm hỗ trợ địa phương, chuyên gia tâm lý hoặc các dịch vụ tư vấn trực tuyến giúp người bệnh giảm bớt áp lực, cải thiện chất lượng cuộc sống. Việc chia sẻ và nhận được sự đồng cảm từ cộng đồng và những người thân yêu cũng góp phần quan trọng trong quá trình thích nghi và điều trị.

Thông báo tình trạng HIV

Việc chia sẻ thông tin về tình trạng HIV là quyền riêng tư của người bệnh, tuy nhiên cần lưu ý các trường hợp cần thiết:

• Thông báo cho bạn tình để bảo vệ sức khỏe chung.

• Tiết lộ với người dùng chung kim tiêm nhằm hạn chế lây nhiễm.

• Thông báo cho nhân viên y tế để được chăm sóc phù hợp.

• Mở lòng với người thân và bạn bè có thể giúp nhận được hỗ trợ tinh thần và y tế.

• Tại nơi làm việc, người bệnh không bắt buộc phải tiết lộ tình trạng HIV trừ khi có rủi ro liên quan đến tiếp xúc máu.

Phòng ngừa lây truyền HIV

HIV lây truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục không an toàn, dùng chung kim tiêm hoặc từ mẹ sang con trong thai kỳ, sinh và cho con bú. Các biện pháp phòng ngừa bao gồm:

• Sử dụng bao cao su đúng cách trong quan hệ tình dục.

• Dùng kim tiêm sạch và không dùng chung kim.

• Phụ nữ nhiễm HIV cần tư vấn và điều trị để giảm nguy cơ lây truyền sang trẻ sơ sinh.

• Người tiếp xúc nguy cơ cao có thể sử dụng thuốc dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP) dưới dạng viên uống hàng ngày hoặc tiêm định kỳ.

• Điều trị HIV bằng thuốc kháng retrovirus đạt tải lượng virus không phát hiện giúp giảm khả năng lây truyền qua đường tình dục gần như tuyệt đối.

Theo dõi sức khỏe định kỳ

Người nhiễm HIV cần duy trì các cuộc khám và xét nghiệm định kỳ nhằm đánh giá tải lượng virus, tình trạng miễn dịch (đo tế bào CD4), và hiệu quả điều trị. Việc tuân thủ điều trị ART và theo dõi sức khỏe giúp ngăn ngừa các biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Biến chứng liên quan đến HIV

Nếu không được điều trị, HIV gây suy giảm hệ miễn dịch, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội như viêm phổi, tiêu chảy nặng, lao phổi và các bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng khác.

Người nhiễm HIV cần được theo dõi các dấu hiệu cảnh báo như:

• Viêm nấm miệng (bạch cầu Candida).

• Triệu chứng hô hấp dai dẳng hoặc ho khan.

• Các tổn thương da hoặc phát ban bất thường.

• Vấn đề thị lực, đau mắt hoặc nhạy cảm với ánh sáng.

• Triệu chứng thần kinh như tê bì, đau hoặc rối loạn cảm giác.

• Đau bụng, tiêu chảy kéo dài.

• Sưng hạch bạch huyết.

• Các rối loạn tâm thần hoặc rối loạn vận động.

Thích nghi với cuộc sống mới

Việc sống chung với HIV đánh dấu một giai đoạn mới trong cuộc đời người bệnh. Tuy nhiên, với việc tuân thủ điều trị, chăm sóc sức khỏe toàn diện và hỗ trợ tâm lý xã hội, người nhiễm HIV có thể sống khỏe mạnh, tích cực và có ý nghĩa. Việc duy trì kết nối với người thân, bạn bè và cộng đồng hỗ trợ đóng vai trò quan trọng trong hành trình này.