Tác dụng của trà thảo dược trong hỗ trợ điều trị hội chứng ruột kích thích

Hội chứng ruột kích thích (Irritable Bowel Syndrome – IBS) là một rối loạn chức năng tiêu hóa mạn tính, đặc trưng bởi các triệu chứng như đau bụng, đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy hoặc táo bón. Trong số các biện pháp hỗ trợ điều trị không dùng thuốc, việc sử dụng một số loại trà thảo dược không chứa caffein đã được ghi nhận có thể giúp làm dịu các triệu chứng bằng cách tác động đến nhu động ruột và giảm co thắt cơ trơn đường tiêu hóa.

Tuy nhiên, các loại trà thảo dược không thay thế cho các phương pháp điều trị y khoa tiêu chuẩn, mà chỉ đóng vai trò hỗ trợ trong việc cải thiện triệu chứng trên nền tảng an toàn và phù hợp với từng cá nhân.

1. Trà hoa cúc (Chamomile – Matricaria recutita)

Trà hoa cúc có đặc tính chống co thắt và chống viêm nhẹ, được sử dụng từ lâu trong y học cổ truyền để giảm các rối loạn tiêu hóa. Trong bối cảnh IBS, việc sử dụng trà hoa cúc có thể giúp làm giảm cảm giác đầy hơi và đau bụng bằng cách ức chế các cơn co thắt ruột.

Cách sử dụng: Ngâm 2–3 thìa cà phê hoa cúc khô trong nước sôi khoảng 10–15 phút. Có thể uống 3–4 lần mỗi ngày giữa các bữa ăn để hỗ trợ kiểm soát triệu chứng. Cần thận trọng ở người có cơ địa dị ứng với phấn hoa hoặc thuộc họ Cúc (Asteraceae).

2. Trà bạc hà (Mentha piperita)

Bạc hà chứa các hợp chất có tác dụng chống co thắt và gây tê nhẹ trên đường tiêu hóa. Dầu bạc hà dạng viên nang được khuyến nghị trong nhiều hướng dẫn lâm sàng điều trị IBS, đặc biệt ở thể tiêu chảy. Tuy nhiên, trà bạc hà cũng có thể đem lại hiệu quả hỗ trợ tương tự.

Cách sử dụng: Ngâm 1 thìa cà phê lá bạc hà khô trong nước sôi 10 phút, sau đó lọc và để nguội. Uống 4–5 lần/ngày giữa các bữa ăn có thể làm dịu triệu chứng co thắt ruột và đầy hơi.

Lưu ý: Tránh sử dụng ở bệnh nhân có tiền sử trào ngược dạ dày – thực quản, vì bạc hà có thể làm giãn cơ thắt thực quản dưới và làm nặng thêm triệu chứng ợ nóng.

3. Trà thì là (Foeniculum vulgare)

Thì là đã được sử dụng trong nhiều nền y học cổ truyền để hỗ trợ tiêu hóa, với khả năng làm giảm đầy hơi và thư giãn cơ trơn ruột. Hạt thì là có thể được sử dụng làm trà giúp cải thiện triệu chứng IBS.

Cách sử dụng: Ủ hạt thì là trong nước sôi từ 5–10 phút. Có thể sử dụng 1–2 lần/ngày. Tuy nhiên, hiện chưa có bằng chứng lâm sàng đủ mạnh để khẳng định hiệu quả điều trị của trà thì là đối với IBS, nên chỉ nên sử dụng với mục đích hỗ trợ.

Lưu ý: Thì là có thể gây viêm da tiếp xúc và phản ứng dị ứng ở một số trường hợp mẫn cảm.

4. Cảnh báo và khuyến cáo sử dụng

Mặc dù được coi là an toàn ở liều lượng khuyến nghị, trà thảo dược có thể gây ra các tác dụng phụ hoặc phản ứng dị ứng không mong muốn, cụ thể:

• Trà hoa cúc: Có thể gây dị ứng ở người nhạy cảm với họ Cúc; sử dụng liều cao có thể gây buồn nôn hoặc nôn.

• Trà bạc hà: Có thể gây ợ nóng, nóng rát miệng, đặc biệt ở người có bệnh lý dạ dày thực quản.

• Trà thì là: Có thể gây viêm da tiếp xúc hoặc phản ứng dị ứng toàn thân.

5. Kết luận

Trà thảo dược như hoa cúc, bạc hà và thì là có thể được sử dụng như một liệu pháp bổ trợ trong quản lý triệu chứng hội chứng ruột kích thích, đặc biệt là ở những trường hợp nhẹ. Tuy nhiên, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa hoặc chuyên gia dinh dưỡng lâm sàng trước khi sử dụng thường xuyên, để đảm bảo hiệu quả và tránh tương tác bất lợi với các phương pháp điều trị đang áp dụng.