Tác dụng của việc thư giãn đối với sức khỏe thể chất và tinh thần

1. Nhịp tim giảm

Căng thẳng kích hoạt hệ thần kinh giao cảm, đặc biệt là phản ứng "chiến đấu hoặc bỏ chạy", làm tăng tiết các catecholamine, dẫn đến nhịp tim tăng. Khi cơ thể thư giãn, hệ thần kinh phó giao cảm sẽ hoạt động, tiết ra acetylcholine, làm giảm nhịp tim, giúp cơ thể trở về trạng thái bình thường và tiết kiệm năng lượng.

2. Huyết áp giảm

Các hormone căng thẳng có thể làm tăng nhịp tim và co mạch, từ đó làm tăng huyết áp tạm thời. Tuy nhiên, thư giãn làm giảm tình trạng này, giúp huyết áp trở lại mức bình thường. Đặc biệt đối với bệnh nhân huyết áp cao, các phương pháp thư giãn như thiền có thể góp phần kiểm soát căng thẳng và giảm nguy cơ mắc bệnh tim, mặc dù không thể thay thế điều trị y tế.

3. Cải thiện chức năng hệ tiêu hóa

Khi cơ thể phản ứng với căng thẳng, máu được chuyển đến các cơ lớn để phục vụ cho phản ứng "chiến đấu hoặc bỏ chạy", khiến hệ tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả. Thư giãn giúp đảo ngược quá trình này, tăng cường lưu thông máu đến các cơ quan tiêu hóa và giảm viêm. Các phương pháp thư giãn như thiền hoặc hít thở sâu có thể giúp cải thiện các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích (IBS).

4. Thở chậm lại

Căng thẳng làm tăng nhịp thở, dẫn đến giảm nồng độ carbon dioxide trong máu, có thể gây chóng mặt và yếu đuối. Thư giãn giúp làm chậm nhịp thở, điều chỉnh lại lượng khí thở vào cơ thể, từ đó hỗ trợ cải thiện sức khỏe tinh thần và thể chất. Thở sâu và có kiểm soát, với khoảng 6 nhịp thở mỗi phút, là một phương pháp hiệu quả để giảm căng thẳng.

5. Thư giãn cơ bắp

Khi căng thẳng, cơ thể có xu hướng căng cơ, nhưng thư giãn sẽ giúp cơ bắp giảm căng thẳng. Tuy nhiên, nếu căng thẳng kéo dài, cơ bắp có thể luôn trong trạng thái căng thẳng. Kỹ thuật phản hồi sinh học có thể giúp theo dõi và cải thiện khả năng thư giãn cơ bắp, giúp cơ thể trở về trạng thái thư giãn tự nhiên.

6. Giảm đau

Mặc dù thư giãn không loại bỏ hoàn toàn cơn đau, nhưng nó có thể giảm cường độ đau. Cơ bắp được thư giãn sẽ ít cảm thấy đau hơn, nhờ sự giải phóng endorphins, một loại hormone có tác dụng giảm đau tự nhiên. Các nghiên cứu cho thấy các kỹ thuật thư giãn, chẳng hạn như thiền, có thể làm giảm cơn đau trong các tình trạng như đau xơ cơ, đau nửa đầu và hội chứng ruột kích thích.

7. Kiểm soát lượng đường trong máu

Căng thẳng kéo dài có thể làm tăng lượng đường trong máu, điều này đặc biệt quan trọng đối với người bị tiểu đường. Thư giãn giúp điều chỉnh lượng đường trong máu, mặc dù không thể thay thế thuốc điều trị. Các bài tập thư giãn như yoga hoặc thiền có thể giúp hỗ trợ quá trình kiểm soát lượng đường trong máu, cùng với việc duy trì chế độ ăn uống hợp lý và ngủ đủ giấc.

8. Tăng cường hệ miễn dịch

Căng thẳng kéo dài làm giảm khả năng chống lại bệnh tật của hệ miễn dịch. Tuy nhiên, các kỹ thuật thư giãn sâu như thư giãn cơ tiến triển giúp cải thiện chức năng miễn dịch bằng cách giảm căng thẳng và lo âu. Điều này đặc biệt quan trọng khi cơ thể già đi và chức năng miễn dịch tự nhiên suy giảm.

9. Cải thiện chất lượng giấc ngủ

Căng thẳng có thể khiến người ta khó ngủ ngay cả khi cơ thể đã mệt mỏi. Việc áp dụng các phương pháp thư giãn như hít thở sâu giúp cơ thể kích hoạt phản ứng thư giãn, từ đó dễ dàng vào giấc ngủ. Các kỹ thuật thư giãn có thể là giải pháp hữu ích trong việc điều trị chứng mất ngủ và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

10. Các phương pháp thư giãn hiệu quả

Các phương pháp thư giãn có thể bao gồm hình ảnh trực quan, thư giãn cơ tiến triển, xoa bóp, hít thở sâu và phản hồi sinh học. Nếu bạn không biết bắt đầu từ đâu, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia về huấn luyện thư giãn để có phương pháp phù hợp.

11. Phương pháp Benson

Kỹ thuật thư giãn Benson được phát triển bởi tiến sĩ Herbert Benson, bác sĩ tim mạch, và được mô tả như sau:

• Ngồi thoải mái, đảm bảo bạn cảm thấy thư giãn.
• Nhắm mắt lại và từ từ thư giãn cơ thể, bắt đầu từ bàn chân và dần dần lên phía trên.
• Hít thở bằng mũi, chú ý vào hơi thở của mình.
• Thực hiện động tác này trong khoảng 20 phút, sau đó ngồi nhắm mắt trong vài phút để kết thúc.

Kết luận

Thư giãn có thể giúp giảm căng thẳng và hỗ trợ cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần. Các phương pháp thư giãn như thiền, yoga, hít thở sâu và thư giãn cơ tiến triển không chỉ giúp giảm căng thẳng mà còn có tác dụng hỗ trợ sức khỏe toàn diện. Hãy tích cực áp dụng những phương pháp này để nâng cao chất lượng cuộc sống và cải thiện sức khỏe của bạn.