Tăng tiết mồ hôi vùng bẹn: Đặc điểm, nguyên nhân và hướng xử trí

Tăng tiết mồ hôi vùng bẹn (inguinal hyperhidrosis) là tình trạng thường gặp, đặc biệt trong điều kiện thời tiết nóng ẩm hoặc khi vận động thể lực. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, tình trạng này có thể trở nên quá mức và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống người bệnh.

1. Đặc điểm sinh lý và cơ chế tăng tiết mồ hôi

Mồ hôi là sản phẩm của tuyến mồ hôi (chủ yếu là tuyến ngoại tiết – eccrine glands), đóng vai trò điều hòa thân nhiệt. Khu vực bẹn là vùng có mật độ tuyến mồ hôi cao, đặc biệt là tuyến apocrine – dễ bị kích thích bởi yếu tố cảm xúc, nội tiết hoặc bệnh lý.

Tăng tiết mồ hôi được định nghĩa là tình trạng tiết mồ hôi vượt quá nhu cầu sinh lý cần thiết để điều hòa nhiệt, có thể khu trú hoặc lan tỏa toàn thân. Trong đó, mồ hôi vùng bẹn thường bị bỏ qua nhưng lại gây phiền toái lớn, đặc biệt là cảm giác ẩm ướt kéo dài, ngứa, viêm da kích ứng hoặc nhiễm nấm thứ phát.

2. Nguyên nhân tăng tiết mồ hôi vùng bẹn

2.1. Ở nữ giới:

• Thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ hoặc thời kỳ mãn kinh

• Hạ đường huyết, đái tháo đường (đặc biệt là tình trạng ra mồ hôi đêm)

• Rối loạn nội tiết như cường giáp

• Tác dụng phụ của thuốc: thuốc chống trầm cảm, hóa trị liệu, hormon trị liệu

• Tăng tiết mồ hôi nguyên phát do yếu tố di truyền

• Lo âu mạn tính, căng thẳng thần kinh

• Béo phì

2.2. Ở nam giới:

Nam giới có xu hướng tiết mồ hôi nhiều hơn do mật độ tuyến mồ hôi dày đặc và hoạt động androgen mạnh hơn. Tuy nhiên, nếu mồ hôi tiết quá mức gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày, cần lưu ý đến các nguyên nhân như:

• Đái tháo đường hoặc hạ đường huyết

• Cường giáp

• Thuốc gây tăng tiết mồ hôi (thuốc hạ áp, chống trầm cảm, hormon...)

• Béo phì

• Rối loạn lo âu hoặc yếu tố di truyền

3. Biến chứng có thể gặp

• Viêm da tiếp xúc kích ứng

• Nhiễm nấm da vùng bẹn (tinea cruris)

• Mùi cơ thể, cảm giác bỏng rát hoặc đau rát vùng da

• Tăng nguy cơ viêm âm đạo do vi khuẩn hoặc nhiễm Candida tái diễn (ở nữ giới)

4. Hướng xử trí

4.1. Biện pháp tại nhà

Nam giới:

• Mặc đồ lót và quần áo bằng vải cotton, thoáng khí

• Tắm rửa sạch sẽ ít nhất 2 lần mỗi ngày

• Tránh thực phẩm có thể kích thích tiết mồ hôi: thức ăn cay, caffein, rượu

• Giảm stress bằng yoga, thiền hoặc bài tập thư giãn

• Bôi bột chống nấm vùng bẹn khi có nguy cơ nhiễm nấm

Nữ giới:

• Tránh mặc đồ bó sát như quần yoga, quần tất

• Ưu tiên đồ lót làm từ sợi tự nhiên, thoáng khí

• Vệ sinh vùng kín sạch sẽ, lau khô sau khi tắm

• Sử dụng bột bắp hoặc các loại bột hút ẩm không gây kích ứng

• Cắt tỉa lông mu để hạn chế tích tụ độ ẩm

• Không sử dụng chất chống mồ hôi lên vùng niêm mạc (chỉ áp dụng ở vùng đùi trong)

4.2. Điều trị y tế

• Thuốc chống tiết mồ hôi chứa nhôm chloride (Aluminum chloride hexahydrate)

• Tiêm botulinum toxin type A (Botox) nhằm ức chế hoạt động của tuyến mồ hôi

• Thuốc kháng cholinergic đường uống (ví dụ: glycopyrrolate)

• Liệu pháp hormon thay thế ở phụ nữ mãn kinh có rối loạn nội tiết kèm theo

• Phẫu thuật cắt thần kinh giao cảm (sympathectomy) chỉ định hạn chế cho trường hợp kháng trị

5. Khi nào cần đi khám?

Nữ giới cần đi khám khi có các dấu hiệu:

• Ra khí hư bất thường kèm mùi hôi (tanh, mốc, mùi nấm men)

• Ngứa, đau rát, sưng viêm âm hộ

• Ra mồ hôi tăng đột ngột

• Mồ hôi quá mức đi kèm triệu chứng toàn thân khác

Nam giới cần đi khám nếu:

• Phát ban vùng bẹn, bìu hoặc đùi trong

• Cảm giác nóng rát, ngứa dai dẳng vùng sinh dục

• Ra mồ hôi kèm các biểu hiện rối loạn chuyển hóa (sụt cân, mệt mỏi, hồi hộp)

Kết luận:

Tăng tiết mồ hôi vùng bẹn là một vấn đề thường gặp nhưng dễ bị bỏ qua. Khi ảnh hưởng đến chất lượng sống hoặc đi kèm các biểu hiện bệnh lý, cần được đánh giá và điều trị kịp thời. Việc phối hợp giữa thay đổi lối sống và can thiệp y tế phù hợp có thể giúp kiểm soát triệu chứng hiệu quả, cải thiện đáng kể sinh hoạt hằng ngày cho người bệnh.