Thiếu oxy máu

Khi cơ thể bạn không có đủ oxy, bạn có thể bị thiếu oxy máu (hypoxemia) hoặc thiếu oxy tổ chức (hypoxia). Đây đều là những tình trạng nguy hiểm và cần chăm sóc y tế ngay lập tức. Nếu không có oxy, não, gan và các cơ quan khác của bạn có thể bị tổn thương chỉ vài phút sau khi các triệu chứng bắt đầu. Cùng tìm hiểu về 2 tình trạng này qua bài viết sau đây!

Định nghĩa

Thiếu oxy máu (hypoxemia) là tình trạng nồng độ oxy trong máu thấp hơn bình thường. Oxy đi vào máu của bạn thông qua hoạt động của phổi. Khi bạn hít vào, oxy từ không khí đi qua phối vào các túi khí nhỏ (phế nang). Các mạch máu nhỏ (mao mạch) di chuyển gần phế nang và lấy oxy. Cuối cùng, oxy đi qua máu và tới các mô của bạn.

Thiếu oxy máu có thể xảy ra nếu bạn không hít đủ oxy hoặc oxy hít vào không đến được máu của bạn. Không khí và lưu lượng máu đều rất quan trọng để đảm bảo có đủ oxy trong máu.

Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và thời gian, tình trạng thiếu oxy có thể dẫn đến các triệu chứng nhẹ hoặc tử vong. Các triệu chứng nhẹ bao gồm đau đầu và khó thở. Trong những trường hợp nghiêm trọng, tình trạng thiếu oxy có thể ảnh hưởng đến chức năng tim và não. Nó có thể dẫn đến tình trạng thiếu oxy trong các cơ quan, tổ chức và mô của cơ thể bạn khi máu của bạn không mang đủ oxy đến các mô để đáp ứng nhu cầu của cơ thể.

Từ hypoxia (thiếu oxy) đôi khi được sử dụng để mô tả cả hai vấn đề.

Nguyên nhân

Một cơn hen suyễn nghiêm trọng hoặc bùng phát có thể gây ra tình trạng thiếu oxy ở người lớn và trẻ em. Trong cơn hen, đường thở của bạn bị hẹp lại khiến không khí khó vào phổi. Lúc này bạn sẽ có các cơn ho để làm sạch phổi, việc ho này khiến bạn sử dụng nhiều oxy hơn và có thể gây ra thiếu oxy máu.

Tình trạng thiếu oxy cũng có thể là kết quả của tổn thương phổi do chấn thương.

Những nguyên nhân khác có thể gây ra tình trạng thiếu oxy bao gồm:

• Các bệnh về phổi như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), khí phế thũng, viêm phế quản, viêm phổi và phù phổi (có dịch trong phổi)
• Thuốc giảm đau mạnh và các loại thuốc khác gây cản trở hô hấp
• Các vấn đề về tim
• Thiếu máu (số lượng hồng cầu thấp, hồng cầu có chức năng vận chuyển oxy)
• Ngộ độc xyanua (Xyanua là một hóa chất được sử dụng để sản xuất nhựa và các sản phẩm khác).

Triệu chứng

Mặc dù triệu chứng thiếu oxy có thể khác nhau tùy từng người, tuy nhiên các triệu chứng thiếu oxy phổ biến nhất là:

• Màu da thay đổi, từ xanh sang đỏ hồng
• Lú lẫn
• Ho
• Nhịp tim nhanh
• Thở nhanh
• Khó thở
• Nhịp tim chậm
• Đổ mồ hôi
• Thở khò khè

Nếu bạn có các triệu chứng thiếu oxy như trên, hãy ngay lập tức gọi cấp cứu.

Điều trị

Bạn sẽ cần đến bệnh viện để được kiểm tra mức oxy và điều trị tình trạng thiếu oxy.

Điều quan trọng nhất khi điều trị tình trạng thiếu oxy là là đưa nhiều oxy hơn vào cơ thể thông qua một nút nhỏ trong mũi hoặc thông qua một mặt nạ che mũi và miệng. Đối với nhiều trường hợp, cách này là đủ để đưa mức oxy của bạn lên mức bình thường.

Đôi khi, một ống hít hoặc thuốc hen suyễn đường uống có thể giúp thở dễ dàng hơn. Nếu những cách này không có tác dụng, bác sĩ có thể thử truyền thuốc qua tĩnh mạch ở cánh tay của bạn. Bạn cũng có thể cần dùng thuốc steroid trong một thời gian ngắn để làm giảm tình trạng viêm ở phổi hoặc thuốc kháng sinh để điều trị nhiễm trùng tiềm ẩn.

Khi tính mạng của bạn gặp nguy hiểm và các phương pháp điều trị kể trên không hiệu quả, bạn có thể cần một máy hỗ trợ thở.

Phòng ngừa

Cách tốt nhất để phòng ngừa tình trạng thiếu oxy là kiểm soát bệnh hen suyễn của bạn mỗi ngày bằng cách tuân thủ các bước điều trị hen suyễn của bác sĩ. Các bước này bao gồm:

• Dùng thuốc để giúp ngăn ngừa các cơn bùng phát.
• Luôn mang theo bình hít trong trường hợp có cơn hen cấp.
• Ăn uống đúng cách và duy trì vận động hàng ngày.
• Biết các tác nhân gây hen suyễn và cố gắng tránh tiếp xúc với chúng.

Bạn cũng có thể tham khảo ý kiến bác sĩ về những loại thuốc dành cho bạn hay những cách giúp bạn phòng ngừa hen suyễn cũng như phòng ngừa thiếu oxy máu.