✴️ Xét nghiệm tế bào trong dịch não tủy

ĐẠI CƯƠNG

Bình thường dịch não tuỷ trong suốt, có rất ít té bào. Số lượng và thành phần tế bào tăng lên trong một số bệnh. Khi xét nghiệm tế bào dịch não tuỷ có thể có giá trị chẩn đoán một số bệnh:

Viêm màng não, viêm não do vius, vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng

Ung thư di căn: leucemie cấp

Chảy máu não, tuỷ sống

Hội chứng Guillain Barr

PHƯƠNG TIỆN

Máy đếm tế bào máu ngoại vi Sysmex 4000i

Ống nghiệm không có chất chống đông: kích thước 13mm×75mm

Máy ly tâm

Lam kính, cồn tuyệt đối

Thuốc nhuộm: Giêm sa, nhuộm Gram

CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

Cho dịch vào ống nghiệm không chống đông: 2 ml 

Lắc nhẹ ống nghiệm trước khi đo

Sử dụng chế độ đếm dịch cơ thể (Body fluid mode): có thể đếm:

Số lượng hồng cầu (RBC)

Số lượng bạch cầu (WBC)

Số lượng tuyệt đối và tỉ lệ   bạch cầu  đơn nhân (MN) 

Số lượng và ti lệ   bạch cầu đa nhân (PMN)

NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ

Giới hạn bình thường

Bạch cầu: 0 - 5/µl (người lớn và trẻ em), 0 - 30/ µl (trẻ sơ sinh)

Công thức bạch cầu: 60 - 80  là lymphopcyte, trên 30  monocyte và đại thực bào, 2  hoặc ít hơn là các tế bào khác. Monocyte và đại thực bào có thể cao hơn một chút ở trẻ sơ sinh

Nhuộm Gram; âm tính

Hồng cầu: Bình thường không có trừ trường hợp kim chọc tu  sống chạm vào mạch máu.

Nhận định kết quả

Số lượng bạch cầu tăng khi bị nhiễm trùng (vi khuẩn, virus, nấm và ký sinh trùng), dị ứng, leucemie, chảy máu, chấn thương, hội chứng Guillain Barre.

Làm công thức bạch cầu có thể chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh

Bạch cầu đơn nhân tăng (lymphocyte): gặp trong viêm màng não do lao, virus, giang mai.

Bạch cầu đa nhân tăng: gặp trong viêm màng não mủ do tụ cầu, phế cầu, não mô cầu.

Tế bào blast (immature cell) gặp reong leucemie

Tế bào ung thư di căn

Khi có hồng cầu: do xuất huyết não, chấn thương sọ não.

Nhuộm lam

Ống  nghiêm sau khi đếm tế bào bằng máy đếm Sysmex 4000i, ly tâm 2000 vòng/phút × 30 phút

Đổ hết phần nước trong ở trên, lấy phần cặn ở dưới: dàn tiêu bản 

Nhuộm Giêm sa để tìm tế bào bất thường như tế bào ung thư di căn, tế bào máu bất thường

Có thể nhuộm Gram để tìm vi khuẩn hoặc nấm 

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp