MỤC ĐÍCH VÀ NGUYÊN LÝ
Mục đích:
Phát hiện kháng nguyên của virus viêm gan D (HDV Ag) trong huyết thanh hoặc huyết tương.
Nguyên lý:
Dựa trên nguyên lý của kỹ thuật ELISA (miễn dịch gắn enzyme) (VD).
CHUẨN BỊ
Người thực hiện:
Người thực hiện: Cán bộ xét nghiệm đã được đào tạo và có chứng chỉ hoặc chứng nhận về chuyên ngành vi sinh.
Người nhận định và phê duyệt kết quả: Cán bộ xét nghiệm có trình độ đại học hoặc sau đại học về chuyên ngành vi sinh.
Phương tiện, hóa chất:
Phương tiện, hóa chất như ví dụ dưới đây hoặc tương đương.
Trang thiết bị:
Dàn máy ELISA.
Máy ly tâm thường.
Tủ lạnh 2ºC - 8ºC.
Tủ âm sâu (-20ºC hoặc -70ºC) (nếu có).
Micropipette đơn kênh thể tích từ 10 µl đến 1000 µl .
Bộ pipetman 8 kênh (nếu có).
Dụng cụ, hóa chất và vật tư tiêu hao (bao gồm nội kiểm, ngoại kiểm).
Thực hiện xét nghiệm 02 mẫu / lần.
.png)
Ghi chú: Chi phí ngoại kiểm cho quy trình kỹ thuật được tính cụ thể theo chương trình ngoại kiểm (EQAS) là 1/50 tổng chi phí dụng cụ, hóa chất, vật tư tiêu hao (với số lần ngoại kiểm trung bình 2 lần / 1 năm).
Bệnh phẩm:
Huyết thanh hoặc huyết tương.
Phiếu xét nghiệm:
Điền đầy đủ thông tin theo mẫu yêu cầu.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Các bước tiến hành thực hiện theo phương tiện, hóa chất được ví dụ ở trên.
Lấy bệnh phẩm:
Theo đúng quy định của chuyên ngành vi sinh: Xem chi tiết phụ lục 2.
Từ chối những bệnh phẩm không đạt yêu cầu: Xem chi tiết phụ lục 6.
Tiến hành kỹ thuật:
Bộ sinh phẩm ETI-DELTAK-2 - Diasorin (VD).
|
Các bước |
Xét nghiệm định tính HDV Ag |
|
2.1 |
Để số lượng sinh phẩm cần dùng ở nhiệt độ phòng 30 phút trước khi làm xét nghiệm. |
|
2.2 |
Đánh số, sắp xếp bệnh phẩm và viết sơ đồ theo thứ tự. |
|
2.3 |
Chuẩn bị dung dịch rửa. |
|
2.4 |
Lấy đủ số giếng cần dùng và đặt vào giá. |
|
2.5 |
Nhỏ dung dịch Nonidet P-40. |
|
2.6 |
Nhỏ chứng và mẫu huyết thanh người bệnh. |
|
2.7 |
Đậy tấm và ủ ở 37oC trong 45 phút. |
|
2.8 |
Chuẩn bị cộng hợp. |
|
2.9 |
Rửa phiến nhựa. |
|
2.10 |
Nhỏ chất cộng hợp vào mỗi giếng. |
|
2.11 |
Đậy tấm và ủ. |
|
2.12 |
Rửa phiến nhựa. |
|
2.13 |
Nhỏ dung dịch hiện màu. |
|
2.14 |
Ủ, không đậy tấm và tránh ánh sáng. |
|
2.15 |
Dừng phản ứng. |
|
2.16 |
Đọc kết quả ở bước sóng 450/630nm trong vòng 60 phút sau khi dừng phản ứng. |
NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ
Tính giá trị ngưỡng:
Cut-off (CO) = Giá trị trung bình chứng âm + 0.100.
Điều kiện của phản ứng:
OD của giếng trống ≤ 0.150.
OD của trung bình chứng âm < 0.100.
OD của mỗi chứng âm < 0.110.
Trung bình chứng dương – trung bình chứng âm ≥ 0.5.
Diễn giải kết quả:
Dương tính: Nếu OD của mẫu bệnh phẩm ≥ OD của cut-off.
Nghi ngờ: Nếu tỉ lệ nhỏ hơn hoặc lớn hơn 10 % OD của cut-off.
Âm tính: Nếu OD của mẫu bệnh phẩm < OD của cut-off.
Nếu kết quả nghi ngờ → làm lại xét nghiệm lần 2.
Nếu kết quả OD lần 2 > CO → kết luận dương tính.
Nếu kết quả OD lần 2 < CO → kết luận âm tính.
NHỮNG SAI SÓT VÀ XỬ TRÍ
Sai sót:
Có thể xảy ra hiện tượng âm tính giả hoặc dương tính giả, thông thường do:
Thực hiện sai các bước trong quy trình hướng dẫn.
Chứng âm và những mẫu bệnh phẩm âm tính bị nhiễm chéo bởi huyết thanh / huyết tương có nồng độ kháng thể cao.
Dung dịch cơ chất bị nhiễm bởi các tác nhân oxid hoá (thuốc tẩy, ion kim loại…).
Dung dịch dừng phản ứng bị nhiễm bẩn.
Xử trí:
Tuân thủ đúng các bước quy trình hướng dẫn của nhà sản xuất và hướng dẫn về độ ổn định hóa chất xét nghiệm trong bộ sinh phẩm sử dụng.
Kiểm tra và vệ sinh máy rửa thường xuyên trước và sau khi làm xét nghiệm.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
