NGUYÊN LÝ
Dựa trên phản ứng protein bị kết tủa bởi Acid Acetic.
CHUẨN BỊ
Người thực hiện:
Nhân viên xét nghiệm khoa hóa sinh.
Phương tiện, hóa chất hóa chất:
Dung dịch Acid Acetic đặc.
Hóa chất được bảo quản ở 25 - 30ºC.
Người bệnh:
Cần được tư vấn về mục đích xét nghiệm.
Phiếu xét nghiệm:
Thực hiện theo chỉ định của bác sĩ lâm sàng.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Lấy bệnh phẩm:
Dịch chọc dò.
Dịch chọc dò, bảo quản ở 2 – 8ºC.
Tiến hành kỹ thuật:
Chuẩn bị hóa chất:
Chuẩn bị hóa chất Acid Cetic đặc.
Tiến hành kỹ thuật:
Cho vào ống đong 100 ml nước cất.
Nhỏ vào đó 1 giọt Acid Acetic đặc rồi trộn đều.
Dùng pipet hút dịch chọc dò và nhỏ vài giọt vào dung dịch vừa pha và quan sát: Nếu thấy hiện tượng tủa khói trắng khi giọt dịch rơi xuống đáy cốc thì phản ứng Rivalta (+); tức là dịch đó là dịch tiết và kết quả định lượng protein dịch chọc dò thường trên 30g/L. Dịch này gặp trong các trường hợp do viêm.
Nếu không có hiện tượng trên thì phản ứng Rivalta (-) và dịch đó thường là dịch thấm và lượng protein thường dưới 30 g/L, gặp trong các bệnh xơ gan, hội chứng thận hư.
Kết quả sau khi được đánh giá sẽ được chuyển vào phần mềm quản lý dữ liệu hoặc vào sổ lưu kết quả (tùy thuộc vào điều kiện của phòng xét nghiệm).
Trả kết quả cho khoa lâm sàng, cho người bệnh.
NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ
Phản ứng Rivalta dương tính trong:
Dịch tiết: Dịch được hình thành trong cơ chế viêm.
Phản ứng Rivalta âm tính trong:
Dịch thấm: Dịch thấm là dịch được tạo thành do sự chênh lệch áp lực giữa dịch trong lòng mạch và ngoài gian bào (hội chứng tăng áp lực tĩnh mạch cửa, suy tim phải), do giảm áp lực keo (hội chứng thận hư, đói ăn, bỏng nặng), hoặc cả 2 yếu tố trên (trong xơ gan).
NHỮNG SAI SÓT VÀ XỬ TRÍ
Trước phân tích:
Dịch chọc dò của người bệnh phải lấy đúng kỹ thuật, không lẫn máu, mủ. Trên dụng cụ đựng mẫu bệnh phẩm phải ghi đầy đủ các thông tin của người bệnh (tên, tuổi, địa chỉ, khoa / phòng, số giường…). Các thông tin này phải khớp với các thông tin trên phiếu chỉ định xét nghiệm. Nếu không đúng: Hủy và lấy lại mẫu.
Trong phân tích:
Dung dịch Acid Acetic đặc phải được pha đúng theo tiêu chuẩn, trong suốt, không bị vẩn đục.
Sau phân tích:
Phân tích kết quả thu được với chẩn đoán lâm sàng, với kết quả các xét nghiệm khác của chính người bệnh đó; nếu không phù hợp, tiến hành kiểm tra lại: Thông tin trên mẫu bệnh phẩm, chất lượng mẫu, phân tích lại mẫu bệnh phẩm đó.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh