Khi nào cần thực hiện xét nghiệm Lipase
Enzym Lipase là một enzym do tụy sản xuất, giúp chuyển hóa mỡ và triglycerid thành glycerol và acid béo.
Bình thường, tuyến tụy chỉ sản xuất một lượng đủ để tiêu hóa thức ăn, vì vậy Lipase hiện diện trong máu với nồng độ thấp. Trong trường hợp xuất hiện các bệnh lý về tuyến tụy như viêm tụy, sỏi tuyến tụy, u tuyến tụy,... thì nồng độ Lipase trong máu sẽ tăng cao.
Bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm Lipase nếu nghi ngờ rằng người bệnh có thể bị viêm tụy cấp. Viêm tụy cấp được biểu hiện qua các triệu chứng sau đây:
- Đau bụng hoặc đau lưng dữ dội đặc biệt là sau bữa ăn nhiều chất béo;
- Sốt;
- Ăn mất ngon;
- Buồn nôn.
Xét nghiệm cũng có thể được sử dụng để theo dõi tuyến tụy nếu đã được chẩn đoán xác định viêm tụy cấp hoặc mãn tính nhằm biết được mức độ Lipase đang tăng hay giảm và tuyến tụy liệu có hoạt động tốt hay không. Từ đó có những can thiệp điều trị kịp thời. Đôi khi, xét nghiệm Lipase cũng sẽ được sử dụng để đánh giá các bệnh lý khác bao gồm:
- Viêm phúc mạc;
- Tắc ruột non, nhồi máu ruột, loét dạ dày tá trang gây thủng;
- U nang tuyến tụy;
- Bệnh gan mãn tính, nghiện rượu;
- U xơ nang;
- Bệnh Crohn;
- Bệnh Celiac;
Chuẩn bị trước khi xét nghiệm
Ngừng ăn hoặc uống bất cứ thứ gì trong 8 đến 12 giờ trước đó. Chỉ được uống nước lọc. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu ngừng dùng một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Hãy thông báo cho bác sĩ biết các loại thuốc theo toa, thuốc không kê đơn và các chất bổ sung đang dùng.
Những kết quả này có nghĩa là gì?
Trị số Lipase bình thường trong máu là <67U/L. Nồng độ Lipase trong máu cao cho thấy có tình trạng ảnh hưởng đến tuyến tụy.
Mức bình thường ở các trung tâm xét nghiệm có sự chênh lệch đôi chút, vì bác sĩ sẽ xem xét thêm các triệu chứng, các xét nghiệm và kỹ thuật khác để chẩn đoán kết quả chính xác nhất.
Trong viêm tụy cấp, mức độ thường cao hơn 5 đến 10 lần so với giá trị tham chiếu. Các bệnh lý khác cũng có thể gây ra mức độ lipase tăng nhẹ, bao gồm:
- Tắc ruột;
- Bệnh Celiac;
- Bệnh ung thư tuyến tụy;
- Nhiễm trùng;
- U xơ nang;
- Bệnh viêm ruột;
- Suy thận;
- Nghiện rượu;
- Sử dụng một số loại thuốc bao gồm một số loại thuốc giảm đau và thuốc tránh thai.
Các kỹ thuật và xét nghiệm khác đánh giá viêm tụy
Mặc dù xét nghiệm Lipase là phương pháp tốt nhất để chẩn đoán viêm tụy cấp, tuy nhiên để đánh giá được toàn diện và chính xác hơn, xét nghiệm Amylase - một loại enzyme khác cũng tăng lên khi có tình trạng viêm tụy cũng thường được chỉ định.
Các kỹ thuật khác như siêu âm, CT scan hoặc MRI bụng có thể đánh giá được những bất thường về hình thái của tuyến tụy và các cơ quan khác trong ổ bụng.
Tìm hiểu về: Viêm tụy
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
