Protein đóng vai trò thành phần cấu tạo cho nhiều cơ quan, hormone và enzyme. Protein rất cần thiết cho sức khỏe và sự phát triển của cơ thể.
Xét nghiệm protein toàn phần đo lượng albumin và globulin có trong phần huyết thanh của máu:
Protein albumin chiếm một nửa tổng số protein được tìm thấy trong huyết tương có chức năng:
Duy trì áp lực thẩm thấu keo trong máu, giữ cho nước không rò rỉ ra ngoài mạch máu;
Cung cấp acid amin cho quá trình tổng hợp protein ở ngoại vi;
Đảm nhiệm vai trò liên kết, vận chuyển một số chất sinh ra trong quá trình chuyển hóa của cơ thể như acid béo, bilirubin, hormone steroid và các hoạt chất khác,... đi khắp cơ thể.
Protein globulin khác nhau về kích thước, trọng lượng và chức năng. Chúng được nhóm theo cách chúng di chuyển trên điện di bao gồm protein vận chuyển, enzyme, bổ sung và immunoglobulin (IgA, IgD, IgE, IgG và IgM.). Các globulin đảm bảo các chức năng sống sau đây của cơ thể như:
Tham gia duy trì cân bằng toan - kiềm;
Tham gia vào đáp ứng viêm của cơ thể;
Đóng vai trò chủ đạo trong cơ chế phòng vệ miễn dịch và sản xuất các kháng thể;
Tham gia và điều hoà quá trình đông máu và tiêu fibrin.
Xét nghiệm protein trong nước tiểu phát hiện lượng protein có trong nước tiểu. Bình thường trong nước tiểu không có hoặc có rất ít protein do cơ chế tái hấp thu protein ở thận. Tuy nhiên, nếu thận có các tình trạng bệnh lý có thể khiến một lượng lớn protein bị thải ra đường nước tiểu.
Các phòng xét nghiệm có thể sử dụng bảng quy chiều protein toàn phần khác nhau, tùy thuộc vào phương pháp xét nghiệm và thiết bị sử dụng.
Mức bình thường cho nồng độ protein trong huyết thanh là 6 - 8 (g/dl). Trong đó, albumin chiếm 3,5 - 5,0 g / dl, và phần còn lại là globulin.
Thông thường, cơ thể của một người sẽ thải loại ít hơn 150 mg protein toàn phần và dưới 20 mg albumin qua nước tiểu mỗi 24 giờ.
Nồng độ protein trong nước tiểu hoặc huyết thanh cao hoặc thấp không phải lúc nào cũng báo hiệu tình trạng bệnh lý. Các yếu tố hàng ngày có thể ảnh hưởng đến mức protein của một người bao gồm:
Mang thai có thể cần xét nghiệm nước tiểu để đánh giá tình trạng protein niệu. Nếu lượng protein trong nước tiểu vượt quá 300 mg/ngày có thể là dấu hiệu của tiền sản giật - một biến chứng của thai kỳ.
Có thể xét nghiệm protein toàn phần huyết thanh khi kiểm tra sức khỏe định kỳ. Bác sĩ cũng có thể sử dụng xét nghiệm này để giúp chẩn đoán nhiều loại bệnh ảnh hưởng đến mức độ protein.
Các đối tượng có bệnh lý ảnh hưởng đến đường tiêu hóa, gan hoặc thận có thể cần phải thực hiện các xét nghiệm protein toàn phần trong các lần tái khám để theo dõi phục hồi trong quá trình điều trị.
Bệnh nhân có thể được yêu cầu xét nghiệm tổng protein nếu có bất kỳ điều nào sau đây:
Bác sĩ sẽ xem xét kết quả xét nghiệm protein toàn phần trong huyết thanh cùng với các kết quả xét nghiệm khác để giúp chẩn đoán tình trạng bệnh lý.
Nếu nồng độ protein bất thường, bệnh nhân có thể cần tiến hành thêm các xét nghiệm khác.
Nồng độ protein tổng huyết thanh cao liên tục có thể chỉ ra các tình trạng sức khỏe sau đây:
Nồng độ protein toàn phần trong huyết thanh thấp có thể gợi ý các tình trạng sức khỏe sau đây:
Cùng với chỉ số protein toàn phần huyết thanh, kỹ thuật viên phòng xét nghiệm có thể tính toán tỉ lệ albumin trên globulin (A/G) trong máu. Chỉ số này cho biết một số tình trạng bất thường ảnh hưởng đến lượng albumin hoặc globulin trong máu.
Tỷ lệ A/G thấp có thể do cơ thể sản xuất quá nhiều globulin, sản xuất ít albumin hoặc mất albumin do những nguyên nhân sau đây:
Tỷ lệ A/G cao có thể gợi ý:
Protein đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ chức năng hoạt động của cơ thể chẳng hạn như tiêu hóa, quá trình đông máu và sản xuất năng lượng.
Có thể kiểm tra protein toàn phần trong thăm khám sức khỏe định kỳ. Xét nghiệm protein toàn phần giúp đo lượng protein có trong huyết thanh hoặc nước tiểu có thể phát hiện mức protein bình thường hoặc bất thường từ đó có thể giúp chẩn đoán bệnh đặc biệt là các bệnh về thận và gan.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh