A. Mô tả cây
- Cây nhỏ cao 1 đến 8m. Cành mềm nhẵn. Lá mọc so le, hình trứng, đáy lá thuôn, đầu lá hơi nhọn, gân lá nổi rõ ở mặt dưới, mép lá hơi có răng cưa, trông giống lá táo ăn.
- Hoa nhỏ, lưỡng tính, màu trắng vàng, mọc thành chum tán ở kẽ lá. Quả như quả táo ta nhưng nhỏ hơn và dẹt hơn. Mùa hoa quả: tháng 5-7.
B. Phân bố, thu hái và chế biến
Cây mọc hoang dại ở những vùng đồi núi nơi dãi nắng hay ven rừng. Người ta dùng lá và rễ. Rễ đào về rửa sạch đất, bóc lấy vỏ, thái nhỏ phơi hay sấy khô. Lá thường dùng tươi.
C. Thành phần hóa học
Trong rễ và lá có những chất cho phản ứng dương tính với những thuốc thử ancaloit, flavonozit và saponin (Vũ ngọc Lộ, Lê Đức Trường 1970)
D. Công dụng và liều dùng
- Chữa hắc lào: vỏ rễ khô giã nát ngâm với rượu 40% với tỷ lệ 1 rễ 3 rượu, hoặc với dấm tỷ lệ 1 vỏ rễ 2 dấm. Bôi lên nơi hắc lào đã rửa sạch. Thuốc này có thể dùng chữa lang ben cũng có một số kết quả
- Chữa lở ngứa: lá táp rừng tươi nấu nước tắm. Ngày một lần, liên tục trong 5 ngày
Chú thích:
Có tác giả trước đã xác định tên cây này là Zizyphus rugosa, nhưng tên Rhamnis crenatus chính xác hơn
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
