Bất kỳ ai cũng có thể bị rạn da, không phân biệt giới tính. Mang thai và dậy thì là hai thời điểm dễ bị rạn da nhất trong đời.
Lúc đầu, vết rạn da sẽ xuất hiện dưới dạng một đường mỏng màu đỏ hoặc tím có kết cấu khác với vùng da xung quanh. Hầu hết các vết rạn da sẽ tự mờ đi theo thời gian.
Chúng có thể trở nên ít được chú ý hơn sau khi mờ dần. Các vết rạn da mờ dần thường có màu sáng hơn so với vùng da xung quanh và hơi bóng, giống như một vết sẹo.
Nghiên cứu cho thấy rằng không có thành phần nào có thể chữa trị tất cả các vết rạn da hoặc ít nhất là chưa có. Nhưng một số biện pháp khắc phục tại nhà có thể giúp giảm thiểu sự xuất hiện của các vết rạn da và có thể giúp chúng mờ đi nhanh chóng hơn.
Các vết rạn da mới hơn có nhiều khả năng đáp ứng với điều trị hơn.
Vitamin A trong các sản phẩm chăm sóc da thường được gọi là retinoid. Retinoids có thể làm cho làn da trở nên mịn màng và tươi trẻ hơn. Chúng được sử dụng trong nhiều loại mỹ phẩm dạng bôi không kê đơn.
Nghiên cứu từ năm 2015 tập trung vào tretinoin, một dạng retinoid mạnh được kê đơn. Trong một nghiên cứu từ năm 1996, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng tretinoin giúp vết rạn da nhỏ hơn và ít nghiêm trọng hơn.
Tuy nhiên, một số nghiên cứu lớn hơn và gần đây đã kiểm tra hiệu quả của tretinoin đối với vết rạn da. Cần nghiên cứu thêm để xác định tất cả các tác động của nó đối với vết rạn da.
Các sản phẩm vitamin A đôi khi có thể gây kích ứng da, vì vậy tốt nhất bạn nên làm theo hướng dẫn cẩn thận nếu thử thành phần này. Vì có những nguy cơ đã biết khi sử dụng retinoids trong thời kỳ mang thai, bạn không nên sử dụng chúng nếu bạn:
Axit hyaluronic là một thành phần mạnh mẽ có tác dụng giữ ẩm và chữa lành da. Nó thường được sử dụng trong các loại kem, sữa dưỡng thể và huyết thanh.
Sự xuất hiện của các vết rạn da thường đi kèm với những thay đổi vô hình đối với làn da của bạn. Những thay đổi này làm cho da kém đàn hồi hơn, một phần là do collagen không thực hiện công việc bình thường của nó là tăng cường sức mạnh cho da.
Theo một nghiên cứu năm 2014, axit hyaluronic có thể có khả năng ảnh hưởng đến độ đàn hồi của da.
Trên thực tế, một số nghiên cứu từ năm 2017 cho thấy rằng axit hyaluronic có thể cải thiện sự xuất hiện của các vết rạn da, mặc dù cần phải nghiên cứu thêm để chắc chắn. Để thử, hãy thoa sản phẩm axit hyaluronic lên vùng da bị rạn mỗi ngày.
Rau má là một loại thảo mộc là một thành phần phổ biến trong các sản phẩm làm đẹp của Hàn Quốc.
Các sản phẩm có chứa rau má đôi khi được sử dụng làm phương pháp điều trị sẹo hoặc giúp làm dịu và phục hồi làn da nhạy cảm. Kem có chứa rau má đang ngày càng phổ biến nhưng chúng có thể có giá thành tương đối cao.
Rau má giúp giảm viêm và thúc đẩy sản xuất collagen. Nghiên cứu từ năm 2015 cho thấy kem có chứa rau má có thể giúp dự phòng tình trạng rạn da trong khi mang thai và giúp cải thiện các vết rạn da. Nhưng các nhà nghiên cứu cảnh báo rằng vẫn cần thêm bằng chứng về tác dụng này của rau má.
Đường là một chất tẩy da chết phổ biến. Các tinh thể nhỏ của đường sẽ nhẹ nhàng tẩy sạch da chết và mang lại cho bạn cảm giác mịn màng hơn.
Bạn có thể thử trộn nửa phần đường với một chất làm mềm, ví dụ như dầu hạnh nhân hoặc dầu dừa, trộn đều hỗn hợp cho đến khi có được hỗn hợp giống như cát. Sau đó nhẹ nhàng thoa đều hỗn hợp này lên các vị trí bị rạn da, lặp lại 2-3 lần/tuần khi đang tắm. Sau đó xả sạch lại với nước.
Nha đam có một lịch sử lâu đời như một phương pháp điều trị da tự nhiên. Chất thạch từ bên trong lá cây nha đam có thể được thoa trực tiếp lên da để làm dịu và dưỡng ẩm.
Nghiên cứu từ năm 2018 cho thấy nha đam giúp da chữa lành vết bỏng và vết thương. Vì vết rạn da là một loại sẹo do da bị tổn thương nên các đặc tính phục hồi da của nha đam có thể giúp ngăn ngừa hoặc làm mờ vết rạn da.
Mặc dù có rất ít bằng chứng lâm sàng cho thấy lô hội có tác dụng chữa rạn da, nhưng lô hội nguyên chất có thể đáng thử vì nó có thể làm mềm và chữa lành da.
Thoa lô hội nguyên chất hoặc sử dụng các sản phẩm chăm sóc da có chứa lô hội lên vết rạn da hàng ngày sau khi tắm.
Dầu dừa nguyên chất có một số lợi ích được biết đến đối với làn da. Nó có thể giúp duy trì hàng rào bảo vệ da của bạn.
Nghiên cứu từ năm 2018 cho rằng dầu dừa cải thiện làn da khô và một số bệnh nhiễm trùng da. Và trong một nghiên cứu năm 2010, sử dụng dầu dừa nguyên chất giúp vết thương trên da nhanh lành hơn.
Không có nhiều bằng chứng cho thấy việc sử dụng dầu dừa trị rạn da. Nghiên cứu về các loại dầu thực vật khác (dầu ô liu, dầu hạnh nhân và bơ ca cao) không cho thấy bất kỳ sự cải thiện nào từ việc sử dụng chúng.
Nếu bạn bị dị ứng với dừa, bạn sẽ muốn tránh thành phần này.
Hãy nhớ rằng bất kỳ liệu pháp chăm sóc da nào đôi khi có thể gây dị ứng hoặc mẫn cảm, bao gồm các biện pháp khắc phục tại nhà và các phương pháp tự nhiên. Vì vậy, nếu bạn nhận thấy một phản ứng, hãy ngừng sử dụng ngay lập tức.
Tia laser cung cấp ánh sáng tập trung cho da. Tùy thuộc vào loại tia laser được sử dụng, điều trị có thể có tiềm năng tăng sản xuất collagen và giúp các vết rạn da mờ dần để hòa hợp với các vùng da xung quanh, nghiên cứu năm 2017 cho biết. Một số phương pháp điều trị bằng laser yêu cầu cần phải tiến hành nhiều lần trước khi bạn thấy hiệu quả.
Liệu pháp laser cũng được sử dụng để làm giảm kết cấu da và mẩn đỏ do sẹo và bệnh rosacea gây ra. Vì vậy, có thể liệu pháp laser có thể có khả năng cải thiện các vết rạn da.
Tẩy da hóa học liên quan đến việc sử dụng một loại axit, chẳng hạn như axit glycolic, lên bề mặt da. Tẩy da chết bằng hóa chất chuyên nghiệp mạnh hơn các phương pháp tẩy da chết tại nhà và được áp dụng tại bệnh viện hoặc trung tâm thẩm mỹ.
Theo một đánh giá năm 2018, tẩy da chết hóa học giúp tế bào chết sâu cho da và thúc đẩy sản xuất collagen. Điều này có thể giúp làm cho vết rạn da trông nhỏ hơn, nhưng bằng chứng hiện có còn hạn chế.
Không phải tất cả các lựa chọn đều phù hợp với mọi loại da, vì vậy điều quan trọng là phải tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu để tìm ra loại phù hợp với bạn.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh