Ngứa rát là một cảm giác rất khó chịu trên da. Mặc dù không gây đe dọa tính mạng, tình trạng ngứa rát da kéo dài và nghiêm trọng sẽ kéo theo rất nhiều phiền toái cho đời sống. Trong hầu hết các trường hợp, ngứa chỉ là một kích ứng da nhẹ, không cần phải điều trị y tế. Tuy nhiên đôi khi ngứa rát da lại là triệu chứng của một tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn nhiều. Ngứa rát có thể xảy ra ở bất cứ vị trí nào trên cơ thể và xác định vị trí cụ thể sẽ giúp ích nhiều cho việc xác định nguyên nhân, tìm ra cách điều trị phù hợp.
Mặc dù không gây đe dọa tính mạng, tình trạng ngứa rát da kéo dài và nghiêm trọng sẽ kéo theo rất nhiều phiền toái cho đời sống.
Bệnh da liễu
Nguyên nhân phổ biến nhất gây ngứa rát da là bệnh da liễu. Khô da cũng là tình trạng dễ khiến chúng ta cảm thấy ngứa ngáy. Một số bệnh da liễu khác như eczema (chàm) có thể là nguyên nhân gây ngứa rát kèm theo các triệu chứng khác như có các mụn nước nhỏ trên da. Dị ứng cũng gây ra ngứa rát khó chịu. Dị ứng xảy ra khi cơ thể tiếp xúc với các tác nhân như bụi nhà, phấn hoa, lông súc vật, nấm mốc, thức ăn, thuốc, hóa chất, nọc côn trùng…(còn được gọi là dị nguyên). Các bệnh lý về da liễu khác bao gồm bệnh vẩy nến, cháy nắng, lông mọc dưới da…
Nhiễm khuẩn, virus hoặc vết cắn của côn trùng
Một trong những nguyên nhân gây ngứa do côn trùng thường gặp là muỗi cắn. Nước bọt của muỗi sẽ kích thích hệ thống miễn dịch con người, khiến cho histamine được tiết ra gây nên tình trạng ngứa đỏ tại vết muỗi đốt. Các loại côn trùng khác như ong khi đốt cũng gây ngứa trong thời gian ngắn. Các bệnh do nhiễm virus như thủy đậu và herpes có thể gây ngứa. Bệnh nhiễm khuẩn như chốc lở, chấy, rận mu và ghẻ cũng gây kích thích đáng kể cho da, kéo theo tình trạng ngứa ngáy khó chịu.
Một trong những nguyên nhân gây ngứa do côn trùng thường gặp là muỗi cắn.
Một số bệnh lý
Một số bệnh lý khác nhau có thể gây tình trạng ngứa rát da. Suy thận, u lympho Hodgkin, cường giáp, một số loại ung thư, thiếu sắt và giảm cân nhanh chóng có thể gây ngứa. Ngoài ra các trạng thái căng thẳng tinh thần và một số bệnh tâm lý cũng khiến nhiều người cảm thấy ngứa ngáy (đứng trước mặt người lạ, phải nói chuyện nơi đông người…) Chứng ngứa này được gọi là ngứa tâm lý.
Các nguyên nhân khác
Ảnh hưởng của một số loại thuốc như thuốc chống nấm, aspirin, vitamin B và các chất phụ gia thực phẩm cũng có thể gây ngứa. Thay đổi nội tiết tố, đặc biệt trong thời kỳ mãn kinh đôi khi có thể gây ngứa. Ngoài ra phụ nữ mang thai trong 3 tháng cuối thai kỳ trong nhiều trường hợp bị ngứa do mật tiết vào da do tắc nghẽn trong gan.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
