Nguyên nhân gây ra các chấm đồi mồi ở da

Nguyên nhân gây ra các chấm đồi mồi

Chấm đồi mồi là hậu quả của việc sản xuất dư thừa sắc tố da, tên là melanin, nhưng nguyên nhân chính xác không phải lúc nào cũng được biết rõ. Da lão hóa, tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hoặc tiếp xúc với các dạng tia cực tím là những nguyên nhân phổ biến được biết đến gây ra các chấm đồi mồi.

Thông thường, chấm đồi mồi thường xuất hiện ở các vùng da nhận được nhiều ánh sáng mặt trời nhất, bao gồm:

Da mặt
Mu bàn tay
Vai
Da vùng lưng trên
Da vùng cánh tay

Ai có nguy cơ bị chấm đồi mồi?

Mọi người, ở bất kỳ giới tính, độ tuổi hoặc dân tộc nào, đều có thể sẽ xuất hiện chấm đồi mồi. Tuy nhiên, chấm đồi mồi thường xuất hiện ở những người có một số yếu tố nguy cơ nhất định, bao gồm:

Những người trên 40 tuổi
Những người có da sáng màu
Những người có tiền sử thường xuyên phải tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
Những người có tiền sử thường xuyên nhuộm da

Triệu chứng của chấm đồi mồi

Chấm đồi mồi:

Có màu từ màu nâu sáng đến màu đen
Có kết cấu tương tự như những phần da còn lại của bạn
Không gây đau đớn
Thường xuất hiện ở các vùng da thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời

Chấm đồi mồi được chẩn đoán như thế nào?

Bác sỹ thường sẽ chẩn đoán các chấm đồi mồi bằng việc quan sát da của bạn.

Nếu bác sỹ nghi ngờ một dùng da tối màu bất thường, mà không phải là chấm đồi mồi, bác sỹ có thể sẽ tiến hành sinh thiết. Bác sỹ sẽ lấy một phần nhỏ da của bạn và kiểm tra xem da có bị ung thư hoặc có gì bất thường hay không.

Chấm đồi mồi điều trị như thế nào?

Các chấm đồi mồi thường không nguy hiểm và không gây ra bất cứ vấn đề gì. Điều trị thường không cần thiết. Tuy nhiên, một số người muốn loại bỏ chấm đồi mồi vì không muốn vẻ ngoài của mình bị xấu đi.

Dùng thuốc kê đơn

Bác sỹ thường sẽ kê các loại kem tẩy trắng để làm mờ dần các chấm đồi mồi. Những loại kem này thường bao gồm hydroquinone, và có thể có thêm thành phần retinoid (như tretinoin) hoặc không. Kem tẩy trắng thường sẽ mất vài tháng mới có thể làm mờ được chấm đồi mồi.

Bạn có thể sẽ phải thoa kem chống nắng trong suốt quá trình điều trị. Kem tẩy trắng và kem tretinoin sẽ làm da bạn nhạy cảm với tia cực tím hơn, do vậy, sẽ dễ tổn thương hơn.

Các thủ thuật y khoa

Có rất nhiều thủ thuật y khoa để điều trị các chấm đồi mồi. Mỗi thủ thuật lại có nguy cơ xuất hiện những tác dụng không mong muốn và biến chứng riêng. Hãy tuân thủ chỉ định của bác sỹ da liễu hoặc bác sỹ phẫu thuật thẩm mỹ về cách điều trị thích hợp nhất cho bạn.

Các thủ thuật dùng để điều trị các chấm đồi mồi bao gồm:

Điều trị laser để phá hủy các tế bào sản xuất ra melanin
Dùng hóa chất để đốt cháy các lớp ngoài của da, để làm các tế bào da mới phát triển thay thế các vùng da đó.
Mài mòn da (dermabrasion) sẽ mài mòn lớp ngoài cùng của da để vùng da mới có thể phát triển.
Phẫu thuật lạnh (cryosurgery) sẽ làm đông lạnh các vùng da có chấm đồi mồi bằng việc sử dụng khí nitơ lỏng.

Lưu ý rằng luôn luôn sử dụng kem chống nắng sau khi điều trị để bảo vệ vùng da đang lành của bạn khỏi sự phá hủy của tia cực tím.

Điều trị tại nhà

Có rất nhiều loại thuốc không cần kê đơn có trên thị trường có thể loại bỏ được các chấm đồi mồi. Những loại kem này thường không mạnh bằng các loại kem bôi được kê đơn, và có thể không loại bỏ hoàn toàn các sắc tố da dư thừa. Nếu bạn muốn sử dụng một loại kem không cần kê đơn, hãy chọn những loại kem có chứa hydroquionone, deoxyarbutin, axit glycolic, alpha hydroxy acid, hoặc axit kojic.

Phẫu thuật thẩm mỹ không thể loại bỏ được các chấm đồi mồi, thay vào đó, chỉ có thể che giấu được chúng. Hỏi ý kiến bác sỹ da liễu, chuyên gia phẫu thuật thẩm mỹ hoặc chuyên viên trang điểm để biết được những nhãn hiệu có thể che phủ được các chấm đồi mồi hiệu quả nhất.

Dự phòng chấm đồi mồi

Không phải lúc nào bạn cũng tránh được các chấm đồi mồi. Tuy nhiên, bạn có thể làm giảm nguy cơ phát triển các chấm đồi mồi bằng việc làm theo các cách dưới đây:

Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong khoảng từ 10 giờ sáng đến 3 giờ chiều. Đó là thời điểm ánh sáng mặt trời gay gắt nhất.
Sử dụng kem chống nắng hàng ngày. Kem chống nắng nên có chỉ số SPF ít nhất là 15 và có tác dụng bảo vệ bạn khỏi cả 2 loại tia là tia UVA và UVB.
Thoa kem chống nắng ít nhất 30 phút trước khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Sau 2 giờ, nên thoa lại kem. Nếu bạn bơi lội hoặc đổ nhiều mồ hôi, bạn sẽ phải thoa lại kem chống nắng thường xuyên hơn.
Mặc quần áo bảo vệ như đội mũ, quần dài và áo dài tay. Việc này sẽ bảo vệ da bạn khỏi tia cực tím. Để đạt được tác dụng bảo vệ tốt nhất, bạn có thể tìm mua những loại trang phục có tác dụng ngăn chặn tia cực tím với chỉ số bảo vệ tia cực tím (ultraviolet protection factor – UPF) ít nhất là 40 hoặc 50.

Lưu ý bổ sung

Chấm đồi mồi là những thay đổi trên da không gây nguy hiểm và không gây đau đớn. Trong những trường hợp hiếm gặp, chấm đồi mồi có thể làm tình trạng ung thư da khó chẩn đoán hơn. Việc xuất hiện các chấm đồi mồi có thể khiến nhiều người lo lắng về vẻ ngoài của mình. Bạn có thể loại bỏ hoặc làm giảm các chấm đồi mồi bằng việc điều trị.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP