Bệnh cận thị trở nên phổ biến
Cận thị có thể do di truyền hoặc do lớp học không đảm bảo ánh sáng (làm cho mắt trẻ phải điều tiết nhiều), kích thước bàn, ghế không phù hợp, ngồi học tư thế sai như nhìn gần, nằm, quỳ khi học ở nhà, sử dụng máy vi tính quá lâu… và một số yếu tố bất lợi khác: sách vở, chữ viết… chưa đạt tiêu chuẩn.
Cho đến nay, vẫn chưa có số liệu thống kê các bệnh học đường của học sinh trên phạm vi toàn quốc. Nhưng qua kết quả nghiên cứu của các đề tài khoa học tiến hành ở các địa phương, tỷ lệ mắc tật cận thị ở học sinh Việt Nam tăng lên ở mức báo động.
Nguyên nhân của thực trạng này là do nhu cầu sử dụng thị lực nhìn gần trong học tập và sinh hoạt trong cuộc sống hiện đại ngày càng tăng cao, cường độ học quá nhiều, quá căng thẳng, hay kích thước bàn ghế không đúng tiêu chuẩn, tư thế ngồi học không đúng, thiếu ánh sáng, nhất là tình trạng sử dụng vi tính hoặc xem ti vi quá nhiều.
Cong vẹo cột sống cũng gia tăng
Sau cận thị, thực trạng cong vẹo cột sống cũng đang có xu hướng gia tăng trong học sinh. Nguyên nhân do độ cong cột sống của trẻ nhỏ hơn của người lớn. Độ mềm dẻo, linh hoạt cột sống lớn hơn.
Vì vậy, khi trẻ học tập, sinh hoạt, nếu tư thế không đúng, cột sống dễ mắc các tật khó chữa như: Cong lưng (đoạn cột sống ngực quá cong lồi); vẹo lưng (đoạn cột sống ngực cong sang hai bên) và ưỡn lưng (đoạn cột sống thắt lưng ưỡn ra trước).
Cong vẹo cột sống gây lệch trọng tâm cơ thể, ảnh hưởng đến hoạt động của tim, phổi, cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của khung chậu… Nếu mắc bệnh nặng mà không được điều trị có thể dẫn đến rối loạn thể chất, các hội chứng viêm nhiễm, rối loạn chức năng tuần hoàn, hô hấp.
Hiện nay, học sinh tiểu học phải mang quá nhiều sách. Trong khi quy định với 40 kg trọng lượng cơ thể, thì chỉ nên mang tương đương 1/10, thì nhiều học sinh tiểu học nặng 25kg phải đeo cặp tới 4kg.
Ngoài ra, trẻ thường thích xem tivi, chơi máy tính… sau giờ học nên không có thời gian vui chơi giải trí, hoạt động cơ bắp thể dục, thể thao, gây quá tải cho hệ cơ xương kéo dài dẫn đến cong vẹo cột sống.
Củng cố hoạt động y tế trường học
Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đã ký Quyết định số 85/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình y tế trường học các cơ sở giáo dục mầm non và phổ thông gắn với y tế cơ sở giai đoạn 2021 - 2025 (Chương trình).
Mục tiêu cụ thể của Chương trình là 100% chính quyền các cấp ở địa phương thực hiện rà soát, sắp xếp lại hệ thống y tế trường học trong các cơ sở giáo dục, xây dựng cơ chế quản lý và phương thức hoạt động y tế trường học phù hợp với điều kiện thực tiễn ở địa phương.
100% cơ sở giáo dục có nhân viên phụ trách công tác y tế trường học (nhân viên chuyên trách hoặc phân công nhân viên kiêm nhiệm theo dõi công tác y tế trường học) hoặc ký hợp đồng cung ứng dịch vụ với cơ sở y tế ở địa phương; 100% trung tâm y tế cấp huyện; trạm y tế cấp xã có phân công cán bộ phụ trách công tác y tế trường học;...
Nhiệm vụ và giải pháp của Chương trình là hoàn thiện hệ thống văn bản, chính sách về công tác y tế trường học gắn với y tế cơ sở; rà soát, sắp xếp đội ngũ nhân viên y tế trường học tại các cơ sở giáo dục; tăng cường hiệu quả công tác phối hợp liên ngành về công tác y tế trường học gắn với y tế cơ sở; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, nhân viên làm công tác y tế trường học; tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế và huy động xã hội hóa về y tế trường học trong các cơ sở giáo dục; tăng cường các hoạt động tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức của cán bộ, nhân viên, giáo viên, học sinh và toàn xã hội về chính sách y tế trường học trong các cơ sở giáo dục.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh