Rất nhiều người hiện nay đang cố gắng thanh lọc cơ thể, loại bỏ các hoá chất độc hại ra khỏi cơ thể bằng phương pháp detox. Các phương pháp detox phổ biến được sử dụng từ xưa đến nay bao gồm chích máu, tháo thụt, tiết mồ hôi, nhịn ăn và uống trà detox. Trong số đó, phương pháp uống trà detox là phương pháp phổ biến, đơn giản và được nhiều người áp dụng hơn cả.
Cũng giống như nhiều loại thực phẩm chức năng khác, các thành phần có trong các loại trà detox không được kiểm soát bởi các cơ quan ban ngành nào về y tế. Và gần đây, một vài loại trà detox hoặc trà giảm cân còn có chứa các hoá chất độc hại. Do vậy, bạn nên hỏi ý kiến bác sỹ trước khi sử dụng bất cứ loại trà detox nào.
Trà detox có giúp bạn giảm cân hay không?
Nhìn chung, trà là một loại đồ uống phổ biến và tốt cho sức khoẻ. Trà xanh được cho là loại trà tốt cho sức khoẻ nhất và có thể hỗ trợ quá trình giảm cân nhờ có chứa catechin. Catechin có thể làm tăng lượng chất béo mà bạn có thể đốt cháy được trong quá trình luyện tập thể thao. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu hơn nữa về tác dụng giảm cân của trà xanh.
Với các loại trà detox, hiện cũng chưa có đủ các nghiên cứu lâm sàng chứng minh rằng chúng tốt cho việc giảm cân. Đa số các loại trà detox hiện nay được bán với hướng dẫn là sử dụng kết hợp với chế độ ăn uống, luyện tập và có thể giúp thanh lọc cơ thể trong khoảng 1 tuần hoặc nhiều hơn. Hướng dẫn này thường khuyên bạn nên có chế độ dinh dưỡng lành mạnh hoặc ăn rất ít. Và thông thường, bạn cũng sẽ được khuyên là nên luyện tập với cường độ cao, với lời khẳng định sẽ giúp thải bỏ các loại độc tố ra ngoài cơ thể.
Chế độ dinh dưỡng lành mạnh hoặc ăn ít hơn, kết hợp với việc luyện tập nhiều hơn có thể sẽ giúp bạn giảm cân. Nói cách khác, việc giảm cân khi uống trà detox không phải là tác dụng trực tiếp của trà mà là bởi bạn giảm tổng lượng calo nạp vào và tăng cường các hoạt động tiêu tốn calo.
Ngoài ra, nhiều loại trà detox còn có chứa lượng caffeine cao. Mặc dù caffeine có mặt một cách tự nhiên trong rất nhiều loại trà, nhưng tiêu thụ caffeine với hàm lượng cao thì sẽ có tác dụng lợi tiểu. Do tác dụng lợi tiểu, cơ thể sẽ thải ra nhiều nước hơn thông qua quá trình đại tiểu tiện, từ đó giúp bạn giảm cân, nhưng thực ra, đó là hiện tượng giảm cân do mất nước.
Một số loại trà detox còn có tác dụng nhuận tràng, làm tăng tốc độ thức ăn đi qua hệ tiêu hoá và điều này sẽ khiến bụng của bạn trông có vẻ thon và gọn hơn.
Tuy nhiên, các loại trà detox khong thực sự làm giảm mỡ của cơ thể và tác dụng giảm cân của chúng sẽ không kéo dài. Trên thực tế, các loại trà này sẽ khiến cơ thể bạn bị mất nước nhiều hơn.
Tác dụng phụ của trà detox
Một số loại trà detox là sự phối hợp vô hại của nhiều loại lá trà khác nhau và sẽ không khác biệt gì so với các loại trà thông thường cả. Tuy nhiên, một số loại trà detox khác sẽ có thêm các thành phần có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ. Những thành phần này bao gồm:
-
Các loại thảo mộc mạnh, ví dụ như senna
-
Các thành phần có tác dụng nhuận tràng
-
Hàm lượng caffeine cao
-
Các loại thuốc
-
Các chất cấm
Những thành phần này khiến các loại trà detox có thể cung cấp năng lượng cho bạn, hoặc có thể sẽ khiến bạn đi đại tiểu tiện thường xuyên hơn. Bàng quang và đại tràng rỗng có thể sẽ giúp bạn giảm được chút ít cân nặng.
Tuy nhiên, thứ bạn mất đi đa số là nước, chứ không phải các hoá chất độc hại và việc mất nước không phải là một cách giảm cân an toàn và hiệu quả. Những thành phần này lại có thể gây ra các vấn đề sức khoẻ nguy hiểm, bao gồm:
-
Nhồi máu cơ tim
-
Đột quỵ
-
Co giật
-
Tử vong
Tiêu chảy
Senna là một loại thảo mộc có tác dụng nhuận tràng và thường được sử dụng để điều trị táo bón. Sử dụng senna với lượng vừa phải là tương đối an toàn với đa số mọi người. Tuy nhiên, không nên sử dụng senna thường xuyên hoặc phối hợp senna với các loại sản phẩm nhuận tràng khác với hàm lượng cao.
Senna và các chất nhuận tràng khác thường có mặt trong nhiều loại trà detox. Chúng có thể gây tiêu chảy nặng. Tiêu chảy kéo dài có thể sẽ gây nguy hiểm, vì bạn có thể sẽ bị mất nước nghiêm trọng.
Sử dụng các chất nhuận tràng trong thời gian dài có thể gây cản trở quá trình tiêu hoá thông thường và cũng sẽ khiến bạn bị phụ thuộc vào các sản phẩm nhuận tràng mới có thể đi đại tiện được.
Đau bụng, đầy hơi, chướng bụng và buồn nôn
Các loại trà detox thường sẽ gây đau bụng và khó chịu ở bụng. Đầy hơi, chướng bụng và buồn nôn cũng là những tác dụng phụ thường gặp.
Hàm lượng caffeine và các thành phần nhuận tràng cao chính là nguyên nhân gây ra các triệu chứng này vì chúng làm hệ tiêu hoá phải hoạt động quá sức.
Mất cân bằng điện giải
Đi toilet nhiều hơn nghĩa là cơ thể bạn sẽ dự trữ ít nước hơn và có thể sẽ bị mất nước. Mất nước có thể làm giảm hàm lượng các chất điện giải có trong máu. Các chất điện giải rất quan trọng với chức năng của cơ bắp. Mất cân bằng điện giải có thể gây co thắt cơ và rối loạn nhịp tim – cả 2 đều rấ nguy hiểm.
Tác dụng phụ của việc sử dụng quá nhiều caffeine
Như đã nói ở trên, trà detox thường có chứa hàm lượng caffeine rất cao và có thể gây ra nhiều tác dụng phụ khác bên cạnh việc gây mất nước, tiêu chảy và các vấn đề khác về tiêu hoá, bao gồm:
-
Lo lắng
-
Bồn chồn
-
Kích ứng
-
Đau đầu
-
Lo âu
-
Kích động
-
Ù tai
-
Tim đập nhanh và thở nhanh
Khó ngủ
Quá nhiều caffeine có thể gây ra các vấn đề về giấc ngủ. Nhìn chung, tiêu thụ khoảng 400mg caffeine (tương ứng với lượng caffeine trong 4-5 cốc cà phê) được coi là an toàn với người trưởng thành. Tuy nhiên, các loại trà detox thường có lượng caffeine cao hơn rất nhiều so với lượng caffeine khuyến nghị trong ngày và do đó, có thể gây ra các vấn đề về giấc ngủ.
Tương tác thuốc
Các loại trà detox có thể chứa các loại thảo mộc và các chất có thể sẽ tương tác với một vài loại thuốc kê đơn hoặc các loại thuốc không cần kê đơn bạn đang sử dụng.
Tình trạng tiêu chảy do uống các loại trà detox cũng sẽ làm giảm hiệu quả của các loại thuốc bạn đang dùng vì thuốc sẽ đi qua cơ thể nhanh hơn mà không được hấp thụ. Việc này sẽ làm giảm tác dụng của các thuốc như thuốc tránh thai sử dụng hormone.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
