Vỏ hạt mã đề, cũng giống như những loại chất xơ hòa tan khác, có thể đi qua ruột non mà không bị phân giải hoặc hấp thụ.
Thay vào đó, vỏ hạt mã đề khi vào ruột sẽ hút nước và trở thành một hợp chất ảnh hưởng tích cực đến tình trạng táo bón, tiêu chảy, đường huyết, huyết áp, cholesterol và giảm cân.
Bài viết này sẽ giải thích thêm về vỏ hạt mã đề cũng như đề cập đến 7 lợi ích sức khỏe mà hạt mã đề mang lại.
Chiết xuất vỏ hạt mã đề là một loại chất xơ hòa tan từ hạt mã đề, thường được sử dụng dưới dạng thực phẩm chức năng. Vỏ hạt mã đề được sản xuất dưới dạng chiết xuất, dạng cốm, viên nang hoặc dạng bột. Các nhà sản xuất cũng có thể bổ sung chiết xuất vỏ hạt mã đề vào ngũ cốc ăn sáng và các loại bánh.
Nhờ vào khả năng hòa tan trong nước, vỏ hạt mã đề có thể hút nước, trở thành một hợp chất đặc và sệt, giúp chống lại quá trình tiêu hóa bởi ruột non.
Hơn nữa, nhờ vào khả năng đó, vỏ hạt mã đề có thể giúp điều hòa mức cholesterol, triglyceride và mức đường huyết. Ngoài ra, chúng cũng có thể hỗ trợ quá trình kiểm soát cân nặng và giảm tiêu chảy cũng như giảm táo bón.
Và không như những nguồn chất xơ hòa tan mạnh khác, cơ thể có thể chịu được vỏ hạt mã đề tốt hơn.
Vỏ hạt mã đề được sản xuất dưới nhiều hình thức khác nhau và có nhiều lợi ích sức khỏe.
Chiết xuất vỏ hạt mã đề là một chất nhuận tràng dưới dạng tạo khối, hoạt động bằng cách tăng kích thước phân và giảm táo bón.
Đầu tiên khi vào ruột, chiết xuất vỏ hạt mã đề sẽ liên kết một phần với thức ăn được tiêu hóa đang đi vào ruột non. Sau đó, chất này giúp tăng cường hấp thụ nước, giúp làm mềm phân cũng như tăng kích thước phân và cuối cùng là giúp dễ dàng đưa phân ra ngoài hơn.
Một nghiên cứu đã cho thấy rằng chiết xuất vỏ hạt mã đề (một dạng chất xơ hòa tan) có tác dụng tốt hơn cám lúa mì (một dạng chất xơ không hòa tan) trong việc cải thiện độ ẩm, trọng lượng và kết cấu của phân.
Một nghiên cứu khác cũng cho thấy việc bổ sung 5.1g chiết xuất vỏ hạt mã đề 2 lần/ngày trong 2 tuần cải thiện khối lượng và lượng nước trong phân đáng kể cũng như tổng số lần đi đại tiện ở 170 người bị táo bón mạn tính.
Vì vậy, việc bổ sung chiết xuất vỏ hạt mã đề có thể giúp tăng cường nhu động ruột và cải thiện tình trạng táo bón.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng chiết xuất vỏ hạt mã đề có thể giúp giảm nhẹ tình trạng tiêu chảy do là tác nhân hút nước, giúp phân rắn lại và đi qua đại tràng chậm hơn.
Ngoài ra, nhiều nghiên cứu khác cũng đã chỉ ra rằng chiết xuất vỏ hạt mã đề có tác dụng giúp cải thiện tình trạng tiêu chảy do lactulose cũng như tình trạng tiêu chảy ở những người đang trải qua quá trình xạ trị ung thư.
Vì vậy, chiết xuất vỏ hạt mã đề vừa có thể phòng ngừa táo bón lại vừa kiểm soát được tiêu chảy một cách hiệu quả.
Uống bổ sung chất xơ, đặc biệt là chất xơ hòa tan như chiết xuất vỏ hạt mã đề, có thể giúp kiểm soát phản ứng đường huyết của cơ thể với bữa ăn, ví dụ như giảm lượng insulin và lượng đường huyết.
Trên thực tế, chiết xuất vỏ hạt mã đề có tác dụng tốt hơn so với các loại chất xơ khác. Đó là do các chất xơ hình thành sợi gel có thể làm chậm quá trình tiêu hóa thức ăn và điều hòa lượng đường huyết.
Tuy nhiên, do tác dụng làm chậm tiêu hóa thức ăn, bạn nên bổ sung chiết xuất vỏ hạt mã đề cùng với thức ăn thay vì uống một mình để có tác dụng tốt hơn lên mức đường huyết.
Các chất xơ sẽ hình thành các hợp chất dạng sệt khi vào ruột có thể giúp kiểm soát cảm giác thèm ăn và hỗ trợ giảm cân.
Chiết xuất vỏ hạt mã đề giúp kiểm soát cảm giác thèm ăn bằng cách làm chậm quá trình đưa thức ăn từ dạ dày vào ruột. Từ đó, giảm cảm giác thèm ăn có thể dẫn đến giảm lượng calo dung nạp và giúp giảm cân.
Một nghiên cứu cho thấy bổ sung khoảng 10.2g chiết xuất hạt mã đề trước bữa sáng và bữa trưa có thể giúp giảm đáng kể cảm giác đói, và tăng cảm giác no sau khi ăn so với khi sử dụng giả dược.
Một nghiên cứu khác cũng đã cho thấy bổ sung chiết xuất vỏ hạt mã đề một mình hoặc cùng với chế độ ăn giàu chất xơ giúp giảm đáng kể cân nặng, chỉ số khối cơ thể (BMI) và phần trăm mỡ cơ thể.
Tuy nhiên, vẫn cần thêm các nghiên cứu sâu hơn để xác định được tác động chính xác của chiết xuất vỏ mã đề đến việc giảm cân.
Chiết xuất vỏ hạt mã đề liên kết với mỡ và dịch mật, giúp cơ thể bài tiết chúng.
Trong quá trình thay mới dịch mật, gan sẽ sử dụng cholesterol để sản xuất dịch mật. Hệ quả là mức cholesterol trong máu sẽ giảm xuống.
Hơn nữa, các nghiên cứu cũng đã cho thấy chiết xuất vỏ hạt mã đề có thể giúp tăng lượng HDL cholesterol (loại cholesterol tốt) trong cơ thể.
Tất cả những loại chất xơ đề có thể tốt cho tim mạch. Hiệp hội Tim Hoa Kỳ cho biết rằng chất xơ có thể giúp cải thiện tình trạng cholesterol, giảm nguy cơ bệnh tim, đột quỵ, tiểu đường type 2 và tiểu đường.
Những chất xơ hòa tan, bao gồm cả chiết xuất vỏ hạt mã đề, có thể giúp giảm lượng triglyceride trong máu, hạ huyết áp và giảm nguy cơ bệnh tim.
Một nghiên cứu tổng quan năm 2020 đã cho thấy chiết xuất vỏ hạt mã đề có thể giúp giảm huyết áp tâm thu khoảng 2.04mmHg, và các tác giả của nghiên cứu cũng khuyến nghị sử dụng chiết xuất vỏ hạt mã đề để điều trị cao huyết áp.
Prebiotic là các hợp chất không bị phân hủy bởi quá trình tiêu hóa có tác dụng nuôi dưỡng các vi khuẩn trong hệ vi sinh đường ruột. Vì vậy, các nhà nghiên cứu tin rằng chiết xuất vỏ hạt mã đề có thể có chức năng như prebiotic.
Tuy chiết xuất vỏ hạt mã đề có khả năng chống lại quá trình lên men trong ruột, nhưng các vi khuẩn đường ruột vẫn có thể lên men một phần nhỏ chất này. Quá trình này sản sinh ra những acid béo chuỗi ngắn, bao gồm cả butyrate. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra mối liên hệ giữa các acid béo chuỗi ngắn này với các lợi ích về sức khỏe.
Hơn nữa, quá trình lên men chiết xuất vỏ hạt mã đề lâu hơn các loại chất xơ khác nên sẽ không làm tăng sản sinh khí gas và gây khó chịu.
Hầu hết mọi người đều có thể tiêu hóa được chiết xuất vỏ hạt mã đề mà không gặp phải vấn đề gì.
Liều lượng khoảng 5-10g chiết xuất vỏ hạt mã đề một ngày không cho thấy tác dụng phụ nghiên trọng. Tuy nhiên, một số người có thể thấy bị đau bụng nhẹ, hoặc chướng bụng.
Hơn nữa, chiết xuất vỏ hạt mã đề có thể làm chậm quá trình hấp thụ của một vài loại thuốc. Vì vậy, các bác sĩ không khuyến cáo bổ sung chiết xuất vỏ hạt mã đề khi đang uống thuốc điều trị bệnh.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh