Có 2 dạng vitamin K2 chủ yếu trong các loại thực phẩm bổ sung, đó là MK4 và MK7. MK4 là loại vitamin K2 được tìm thấy chủ yếu trong các loại thực phẩm có nguồn gốc động vật, ví dụ như bơ và lòng đỏ trứng. Trong khi đó, MK7 lại là loại vitamin K2 được sản xuất ra bởi sự lên men của vi khuẩn có trong đậu nành. Ddo vậy, món đậu nành lên men kiểu Nhật – natto rất giàu MK7.
.png)
Cả MK4 và MK7 đều rất tốt cho sức khỏe, nhưng loại nào tốt hơn?
Trước khi đưa ra câu trả lời xem MK4 và MK7, loại vitamin K2 nào tốt cho xương hơn, cần hiểu được MK4 và MK7 khác nhau như thế nào, theo nhiều khía cạnh:
MK4 là dạng vitamin K2 duy nhất có mặt trong não bộ. MK7 hầu như không có mặt trong não. MK4 có khả năng kích hoạt các loại protein tham gia duy trì cấu trúc của màng các tế bào não, đồng thời giúp kiểm soát tình trạng viêm và oxy hóa strees trong não.
MK4 có khả năng đi qua bánh rau thai, còn MK7 thì không. Đó cũng là lý do vì sao MK7 cũng gần như không có mặt trong máu cuống rốn và trong cơ thể thai nhi. Sữa mẹ cũng chỉ có chứa MK4 nhưng không có chứa MK7.
MK4 và MK7 được vận chuyển trong cơ thể bởi các loại lipoprotein khác nhau. MK4 được vận chuyển bởi lipoprotein tỷ trọng cao (HDL) và lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL), trong khi đó MK7 được vận chuyển bởi lipoprotein tỷ trọng rất thấp (VLDL).
Một số chức năng của tế bào bắt buộc phải có MK4 mới hoạt động được. Nhưng MK7 lại có thể thực hiện được một số chức năng mà MK4 không thể thực hiện được.
MK7 có thời gian bán thải trong huyết thanh cao hơn thời gian bán thải của MK4, nguyên nhân là bởi rất nhiều cơ quan và mô có thể hòa tan MK4, do đó, MK4 bị loại bỏ ra khỏi dòng máu rất nhanh.
Với những bằng chứng ở trên, có vẻ như MK4 ưu việt hơn MK7 một chút . Đặc biệt là với sức khỏe xương và chiều cao thì MK4 có vẻ chiếm ưu thế hơn hẳn. Nguyên nhân là vì sử dụng MK4 liều cao đã được chấp thuận tại Nhật Bản như một loại thuốc kê đơn để điều trị loãng xương. Đa số các nghiên cứu cũng chứng minh được MK4 (chứ không phải là MK7) có khả năng làm giảm nguy cơ gãy xương. Tuy vậy, cho tới nay, vẫn chưa có nghiên cứu nào so sánh hiệu quả của MK4 và MK7.
.png)
Dù là MK4 hay MK7, thì bổ sung đầy đủ vitamin K2 cũng rất quan trọng
Bổ sung đủ vitamin K2 đương nhiên là một điều quan trọng để duy trì sức khỏe cũng như chiều cao tối ưu. Một điều ngạc nhiên là đa số mọi người đều bị thiếu vitamin K2. Kể cả những người có chế độ ăn đầy đủ nhất thì nguy cơ thiếu cả 2 dạng vitamin K2 là MK4 và MK7 cũng rất cao. Một nghiên cứu tiến hành đánh giá chế độ ăn của hơn 800 tình nguyện viên tại Mỹ (468 nữ và 369 nam) cho thấy: 44% nữ giới và 55% nam giới đều có khẩu phần vitamin K rất thấp. Một nghiên cứu khác cũng cho thấy sử dụng kháng sinh phổ rộng có thể làm giảm khả năng sản xuất vitamin K tại đường ruột đi khoảng 74%.
Bổ sung đủ vitamin K2 cũng như các loại vitamin tan trong dầu khác (như vitamin A và D) là đặc biệt quan trọng, nhất là với phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ bởi đây là những vitamin quan trọng đối với sự tăng trưởng của trẻ. Cũng cần chú ý rằng, vitamin K1 từ các loại rau có lá màu xanh là một loại vitamin hơi khác với vitamin K2 – thường có trong các loại thực phẩm như các sản phẩm sữa, phô mai, đậu nành lên men kiểu Nhật (natto).
Quan trọng nhất, dù là MK4 hay MK7, thì cả 2 dạng đều là vitamin K2 và vitamin K2 rất an toàn đối với sức khỏe, kể cả khi sử dụng với liều cao. Cho tới nay, Viện Nghiên cứu Y học Hoa Kỳ kết luận rằng, không có giới hạn tối đa cho việc tiêu thụ vitamin K (upper limit). Điều này có nghĩa là kể cả khi tiêu thụ vitamin K2 (ở bất cứ dạng nào) với liều cao cũng không gây nguy hiểm tới sức khỏe. Tuy nhiên, vẫn chỉ nên bổ sung vitamin K2 phù hợp với nhu cầu khuyến nghị. Với những đối tượng muốn tăng cường sức khỏe xương, ví dụ như trẻ em muốn tăng chiều cao, cần bổ sung phối hợp canxi + vitamin D + vitamin K2 để hỗ trợ hấp thu canxi, giúp canxi gắn vào xương, từ đó giúp xương chắc khỏe.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
