ĐẠI CƯƠNG
Sự thành công của cuộc mổ tùy thuộc vào phần lớn sự chăm sóc bệnh nhân sau mổ. Giai đoạn sau mổ là giai đoạn có nhiều rối loạn về sinh lý bao gồm các biến chứng về hô hấp, tuần hoàn, hạ nhiệt độ, nhiễm trùng vết mổ…gây ra do mê hoặc do phẫu thuật. Để phát hiện sớm các biến chứng này cần phải có nhân viên giàu kinh nghiệm theo dõi, chăm sóc và các phương tiện theo dõi cho bệnh nhân.
CHỈ ĐỊNH
Những bệnh nhân sau mổ được thay băng theo chỉ định.
CHUẨN BỊ
Nhân viên:
1 điều dưỡng.
Dụng cụ:
Dụng cụ vô khuẩn: bộ chăm sóc (4 kẹp phẫu tích,1 panh, 1 kéo, 1 bát kền, 1 khay hạt đậu, gạc củ ấu, gạc miếng), găng vô khuẩn, bơm tiêm.
Dung dịch: betadin, NaCl 0,9%, oxy già, ete, thuốc điều trị (nếu có), dung dịch sát khuẩn tay nhanh Aniosgel, dung dịch ngâm dụng cụ Hexanios.
Dụng cụ khác: găng sạch, túi nilon, khay chữ nhật, băng dính, kéo cắt băng, tấm nilon, hộp đựng dụng cụ bẩn.
Phiếu theo dõi điều dưỡng
TIẾN HÀNH
Điều dưỡng rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước, đội mũ, đeo khẩu trang.
Đối chiếu, giải thích, động viên người bệnh công việc chuẩn bị làm, đặt người bệnh nằm tư thế thích hợp.
Bộc lộ vết thương, trải tấm nilon dưới vết thương, đặt túi nilon vị trí thích hợp.
Điều dưỡng sát trùng tay nhanh bằng dung dịch Aniosgel, đi găng sạch, dùng kẹp phẫu tích tháo bỏ băng bẩn (nếu băng bị dính vào vết mổ có thể thấm NaCl 0,9% vào băng ) cho vào túi nilon, có thể dùng ete bóc và rửa sạch băng dính trên da, bỏ kẹp phẫu tích vào hộp đựng dụng cụ bẩn có dung dịch Hexanios .
Quan sát và đánh giá tình trạng vết mổ, bệnh nhân mổ ngay thứ mấy. 6- Điều dưỡng bỏ găng, sát khuẩn tay, mở bộ chăm sóc, rót dung dịch NaCl 0,9% vào bát kền, đi găng tay vô khuẩn.
Dùng một kẹp vô khuẩn gắp gạc củ ấu nhúng vào dung dịch NaCl 0,9%, chuyển gạc sang kẹp thứ hai, rửa vết mổ từ trong ra ngoài , sau đó rửa ra xung quanh đường kính rộng khoảng 20 cm. Dùng miếng gạc khác rửa lại cho đến khi sạch. Bỏ kẹp bẩn vào hộp đựng dụng cụ bẩn.
Dùng gạc miếng quấn vào panh vô khuẩn lăn cách mép mổ 5 cm lại gần vết mổ kiểm tra xem dịch ở vết mổ có còn không, màu sắc dịch như thế nào.
Với vết mổ sạch: Dùng gạc thấm khô vết mổ→ sát khuẩn vết mổ bằng betadin từ trong ra ngoài 2 lần→ chờ khô, bỏ kẹp vào hộp dung dịch khử khuẩn.
Với vết mổ nhiễm khuẩn: Dùng gạc thấm oxy già rửa cho đến khi sạch→ rửa bằng NaCl 0,9% → thấm khô vết mổ → sát khuẩn vết mổ bằng betadin từ trong ra ngoài 2 lần→ chờ khô, bỏ kẹp vào hộp dung dịch khử khuẩn.
Đắp thuốc nếu có chỉ định - Đặt gạc che kín vết mổ, dùng băng dính băng lại.
Giúp người bệnh về tư thế thoải mái, dặn người bệnh những điều cần thiết.
Thu dọn dụng cụ, rửa tay, ghi phiếu theo dõi điều dưỡng.
THEO DÕI
Theo dõi ý thức, cảm giác đau của bệnh nhân trong suốt quá trình thay băng.
Theo dõi màu sắc, số lượng dịch vết mổ thấm qua gạc.
Hàng ngày kiểm tra, đánh giá, theo dõi vết mổ tiến triển theo chiều hướng tốt hay xấu.
GHI CHÚ
Khi gạc che vết mổ bị thấm dịch ướt cần phải thay băng ngay.
Ghi bảng theo dõi điều dưỡng màu sắc, số lượng dịch mỗi lần thay băng.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
