KEM SÁNG DA

Giới thiệu

Kem sáng da được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới với mục đích cố gắng loại bỏ các mảng da sậm màu (ví dụ: nám hoặc tăng sắc tố sau viêm) hoặc như một xu hướng thời trang nhằm giảm bớt hắc tố bình thường trong da giúp da sáng màu hơn.

Kem sáng da có chứa thành phần gì?

Một loại kem sáng da có thể chứa nhiều thành phần khác nhau do đó hiệu quả của từng loại cũng khác nhau. Tại nhiều khu vực, các sản phẩm khi bán ra thị trường không được kiểm soát chặt chẽ. Các sản phẩm này thường không được liệt kê thành phần trên nhãn hoặc in sai thông tin  trên nhãn dán. Các loại kem sáng da này có thể an toànnhưng hoàn toàn không có hiệu quả, hoặc các thành phần hoá chất có thể gây ra tác dụng phụ và độc tính. Rủi ro phụ thuộc vào loại thành phần được thoa lên da, ở nồng độ nào, trên vùng da nào và thời gian sử dụng trong bao lâu.

Các hoạt chất giúp làm sáng da có thể bao gồm:

• Hydroquinon
• Cysteamine
• Retinoid tại chỗ
• Thành phần từ thiên nhiên (thực vật)
• Các hoạt chất khác
• Corticosteroid tại chỗ
• Thủy ngân.

Hydroquinon

Hydroquinone là một chất làm sáng da hiệu quả. Nồng độ khuyến cáo cho sản phẩm không kê đơn là 2%, nhưng bác sĩ da liễu ở một số quốc gia có thể kê đơn nồng độ lên tới 4%. Hydroquinon nên được sử dụng hàng ngày và không quá 6 tháng.

Ochoronosis ngoại sinh (rối loạn sắc tố da mắc phải) là nguy cơ chính của việc sử dụng quá nhiều hydroquinone. Tình trạng này dẫn đến những mảng tăng sắc tố có màu xanh đen không đồng đều ảnh hưởng đến vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trờivà móng tay .

Ở một số đối tượng, việc sử dụng quá nhiều hydroquinone kết hợp với một số loại thực phẩm trong chế độ ăn uống (cá, trứng, nội tạng, đậu) có thể dẫn đến mùi cá khó chịu trong dịch tiết cơ thể như mồ hôi và nước tiểu (trimethylaminuria).

Hydroquinone đôi khi có những tên khác, chẳng hạn như:

• 1, 4-Benzendiol
• Quino
• Benzen-1,4-diol
• p-Diphenol
• p-Dihydroxyl benzen
• Hydrochinone
• p-Hydroxylphenol
• Hydrochinoni
• Hydroquinol
• Tequinol

Monobenzyl ether của hydroquinone là một dẫn xuất mạnh của hydroquinone có thể gây mất sắc tố da hoàn toàn không hồi phục (các mảng trắng trên da).

Retinoid tại chỗ

Tretinoin là retinoid chính sử dụng thoa ngoài da đã được sử dụng trong các sản phẩm làm sáng da. Retinoid làm mỏng da, tăng khả năng xâm nhập của các hoạt chất khác cũng như có tác dụng trực tiếp trong việc giảm hắc tố. Đây là một loại thuốc cần kê toa vì những nguy cơ tiềm ẩn trong thai kỳ. Retinoid có thể khá khó chịu khi thoa lên da và có thể gây viêm da tiếp xúckích ứng.

Kem cysteamine

Kem Cysteamine được thoa trong 15 phút mỗi ngày trong tối đa 12 tuần, sau đó duy trì hai lần mỗi tuần. Cysteamine có thể gây bỏng và đỏ da tạm thời, đồng thời cũng có thể gây khô da và kích ứng, có thể giảm cảm giác khó chịu bằng cách thoa kem dưỡng có chứa chất làm mềm da.

Thành phần từ thiên nhiên (thực vật)

Các hợp chất làm sáng da mới được chiết xuất từ thiên nhiên đang được ứng dụng vào các sản phẩm làm đẹp hiện đại ngày nay. Các thành phần này ức chế việc sản xuất melanin mà không gây độc cho tế bào hắc tố (ức chế tyrosinase). Cho đến hiện nay vẫn chưa biết thành phần nào là hiệu quả nhất. Các hoạt chất bao gồm:

• Arbutin 1% (một hydroquinone glycosyl hóa)
• Dâu giấy 1%
• Glabridin 0,5% (chiết xuất cam thảo)
• Arctostaphylos patula và Arctostaphylos viscida
• Lô hội
• Acid gentisic
• Flavonoid
• Hesperidin
• Acid ascorbic hoặc dẫn xuất của nó, magie ascorbyl photphat 10%
• Niacinamide
• Dẫn xuất men
• Polyphenol
• Protein đậu nành.

Các thành phần khác

Các thành phần khác được sử dụng với mục đích làm sáng da bao gồm:

• Acid kojic 1-4% (5-hydroxy-4-pyran-4-one-2-methyl), được chiết xuất từ một loại nấm (có thể gây viêm da tiếp xúc kích ứng hoặc viêm da tiếp xúcdị ứng)
• Mequinol 5-20% (4-hydroxyanisole)
• Isopropylcatechol
• N-axetyl-4-cysteaminylphenol
• N-acetyl glucosamine
• Piceatannol.

Những loại kem làm sáng da không được kiểm soát có thể bao gồm nhiều thành phần khác. Những thành phần này có thể tương đối an toàn (ví dụ: nước chanh), độc hại (long não), gây kích ứng (chất tẩy rửa) hoặc có khả năng gây dị ứng (thuốc nhuộm tóc). Các biến chứng có thể bao gồm:

• Viêm da tiếp xúc kích ứng
• Viêm da tiếp xúc dị ứng

Corticosteroid tại chỗ

Kem steroid sử dụng làm sáng da

Corticosteroid thoa tại chỗ làm sáng da theo các cơ chế sau.

• Ban đầu da trắng do co mạch
• Làm chậm quá trình luân chuyển tế bào da, do đó làm giảm số lượng và hoạt động của tế bào hắc tố
• Giảm sản xuất tiền hormone steroid do đó làm giảm sản xuất hormone kích thích melanocyte (MSH).

Ở New Zealand và nhiều quốc gia khác, các loại corticosteroid thoa mạnh hơn được quy định và chỉ có thể mua được khi có đơn của bác sĩ. Các sản phẩm có chứa betamethasone valerate, fluocinonide và clobetasol propionate có thể được mua không cần toa tại nhà thuốc hoặc từ các quầy bán thuốc tại các quốc gia khác.

Steroid thoa tại chỗ mạnh có nhiều tác dụng phụ tại chỗ bao gồm làm mỏng da và nhiễm nấm không điển hình. Khi sử dụng trên diện tích da rộng trong thời gian dài, thuốc có thể có nguy cơ mắc các bệnh khác nghiêm trọng do suy tuyến yên. Hội chứng lệ thuốc steroid dẫn đến viêm nang lông và bệnh trứng cá đỏ steroid.

Tác dụng phụ của steroid sau khi sử dụng làm kem sáng da

Thủy ngân

Thủy ngân được sử dụng dưới dạng thủy ngân clorua, oxit và thủy ngân amoniac hóa có trong nhiều loại mỹ phẩm và các sản phẩm vệ sinh cá nhân vào đầu thế kỷ 20 trước khi người ta nhận ra thuỷ ngân gây ra độc tính. Đến hiện nay, thuỷ ngân vẫn được tìm thấy trong một số loại kem làm sáng da vì thủy ngân làm bất hoạt enzyme dẫn đến việc sản xuất melanin. Các sản phẩm này không được sử dụng và là bất hợp pháp ở nhiều quốc gia bao gồm Hoa Kỳ và New Zealand.

Sử dụng lâu dài các sản phẩm chứa thủy ngân trên da làm cho da và móng sẫm màu hơn vì thủy ngân được lắng đọng trong lớp thượng bì, nang lông và lớp bì.

Ngộ độc thủy ngân dẫn đến tình trạngngộ độc cấp tính và mãn tính bao gồm mất ngủ, tổn thương thần kinh và thận.

Bs Phan Vũ Lam Phương - Đơn vị Da Liễu - Thẩm Mỹ Da

https://dermnetnz.org/topics/bleaching-agents

Giới thiệu Đơn vị Da liễu - Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương

Đơn vị Da liễu - Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương được triển khai dịch vụ thăm khám, chăm sóc và điều trị các tình trạng về da như mụn, sẹo, nám, tàn nhang… với tiêu chí đem lại sự thay đổi tích cực về diện mạo cũng như sự hài lòng của khách hàng sau khi sử dụng dịch vụ.

Với nguồn nhân lực chất lượng có chuyên môn cao là các Phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ đến từ Bộ môn Da liễu - Đại học Y Dược TPHCM & Bệnh viện Nguyễn Tri Phương có kinh nghiệm nhiều năm trong giảng dạy, nghiên cứu và điều trị Da liễu – Thẩm mỹ da; sẽ trực tiếp thăm khám, lên phác đồ điều trị và trực tiếp trị liệu cho bệnh nhân, đảm bảo hiệu quả cao nhất.

Thông tin liên hệ

• Đơn vị da liễu – Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương. 

• Số 468 Nguyễn Trãi, Phường 8, Quận 5, Tp.Hồ Chí Minh.

• Số điện thoại liên lạc (Trả lời trong ngày) : 0899777709 / Zalo/Viber