Tăng sắc tố sau viêm (PIH: Post-inflammatory hyperpigmentation) là thuật ngữ đề cập đến các vết thâm, tối màu do mụn, hoặc các dạng tổn thương do viêm khác, ví dụ như bỏng hoặc chàm.
Tăng sắc tố sau viêm phổ biến ở những người da màu, với hơn 65% người Mỹ gốc Phi. Tình trạng này cũng phổ biến ở phụ nữ Latin hơn phụ nữ châu Á, Ấn Độ hoặc da trắng. Sang thương có xu hướng đỏ hơn ở những người da nhạt màu và màu nâu ở những người có da sẫm màu.
Trước khi điều trị tăng sắc tố sau viêm cần điều trị mụn trước tiên, sau đó, tập trung vào việc ngăn ngừa thương tổn và sử dụng các sản phẩm, thuốc, liệu pháp và thực phẩm chức năng để thúc đẩy quá trình lành thương.
Các cách khắc phục tự nhiên có thể thực hiện tại nhà
Chăm sóc da thường xuyên và đúng cách có thể giúp ngăn ngừa mụn trứng cá và hậu quả của mụn. Các sản phẩm không kê đơn (OTC) có sẵn để điều trị các vết thâm do mụn để lại.
Một mẹo thường dùng là tránh việc chăm sóc hoặc sử dụng các sản phẩm làm da khô và kích ứng hơn. Sử dụng các loại sữa rửa mặt dịu nhẹ và kem dưỡng da để không làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Nếu da bị kích ứng sau khi dùng sản phẩm, nên ngừng sử dụng hoặc cân nhắc chỉ thoa cách ngày.
Hạn chế tiếp xúc với gió và ánh sáng mặt trời để da không bị tổn thương thêm và thúc đẩy quá trình lành thương. Có thể thoa kem chống nắng thường xuyên để giúp giảm hiện tượng tăng sắc tố sau viêm.
Mặc dù các nghiên cứu hiện tại chưa được kết luận, nhưng cũng tìm ra một số kết quả hứa hẹn trong việc cải thiện tình trạng tăng sắc tố sau viêm như:
- Niacinamide, một dạng vitamin B3.
- Chiết xuất đậu nành toàn phần kết hợp với retinol và axit salicylic.
- Kem hoặc lotion có chứa vitamin C.
- Các thành phần chiết xuất tự nhiên, bao gồm rễ cam thảo và dâu tằm.
Khuyến cáo tránh sử dụng các chất làm sáng da có chứa thủy ngân do có nguy cơ gây tổn thương thận, tổn thương thần kinh và ngộ độc thủy ngân.
Các nhà khoa học đã thử nghiệm 549 sản phẩm làm sáng da và phát hiện ra rằng 12% trong số đó có chứa thủy ngân. Để tránh các sản phẩm có thể gây hại, nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi mua các sản phẩm chăm sóc da.
Điều trị chuyên khoa
Phương pháp điều trị y khoa các vết thâm do mụn bao gồm:
- Retinoids: đây là nhóm thuốc điều trị mụn phổ biến. Retionoids thường ở dạng bôi ngoài da. Cùng với benzoyl peroxide, retinoid không có tác dụng làm sáng da. Nên bắt đầu sử dụng sản phẩm có chứa nồng độ 0,025% để kiểm tra xem có kích ứng hay không. Các bác sĩ thường kê toa tretinoin ở dạng 0,025% và 0,05%.
- Hydroquinone: Các nghiên cứu cho thấy hydroquinoin làm giảm kích thước, màu sắc và mức độ nghiêm trọng của các vết thâm.
- Peel da với axit glycolic: Nghiên cứu cho thấy rằng peel da thường xuyên bằng axit kết hợp với điều trị hydroquinone giúp nâng cao hiệu quả điều trị.
Các phương pháp điều trị khác bao gồm:
- Corticosteroid;
- Peel da hóa học;
- Liệu pháp laser;
- Liệu pháp ánh sáng xung cường độ cao.
- Thảo luận với bác sĩ da liễu để lựa chọn phương pháp điều trị tối ưu.
Các vùng da dễ bị thâm mụn
Các vết thâm do mụn có thể xuất hiện ở những vùng da mỏng và nhạy cảm, như mặt và cổ. Điều trị thường sẽ tương tự cho hầu hết vùng mặt và các vùng khác trên cơ thể. Mụn có thể mọc ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, nhưng thường xuất hiện nhiều nhất ở những nơi có nhiều tuyến bã nhờn hoạt động. Bao gồm:
- Vùng ngực;
- Vùng vai;
- Vùng cổ;
- Vùng mặt.
Mụn mọc ở những vị trí khó tiếp cận có thể làm phức tạp quá trình điều trị. Nếu các vết thâm chỉ xuất hiện trên trán hoặc thái dương, các sản phẩm chăm sóc tóc có thể là nguyên nhân gây ra mụn. Đổi các sản phẩm chăm sóc tóc hoặc chỉ sử dụng chúng trên ngọn tóc để ngăn ngừa mụn mọc thêm và làm tổn thương da.
Ngăn ngừa vết thâm do mụn
Điều trị và kiểm soát mụn là cách tốt nhất để ngăn ngừa các vết thâm do mụn gây ra. Tiếp xúc với ánh sáng mặt trời có thể làm cho các đốm sẫm màu hơn, vì vậy nên sử dụng kem chống nắng phổ rộng khi ra ngoài để ngăn ngừa thâm nặng nề hơn.
Điều trị sớm và tích cực các vết thâm tiềm ẩn không trở nên nặng nề. Tuy nhiên, điều quan trọng là không gây kích ứng da và làm cho vấn đề trở nên tồi tệ hơn.
Bao lâu thì thâm mụn sẽ biến mất?
Các chuyên gia cho rằng các vết thâm ở lớp ngoài cùng của da, hoặc tăng sắc tố sau viêm thượng bì có thể kéo dài 6 đến 12 tháng. Tuy nhiên, có thể kéo dài đến nhiều năm nếu chúng ở sâu hơn.
Chúng ta nên duy trì thói quen chăm sóc da và điều trị để thúc đẩy quá trình lành thương.
Khi nào cần gặp bác sĩ da liễu?
Có thể gặp bác sĩ da liễu khi bùng phát một đợt mụn trứng cá nặng. Bác sĩ sẽ chọn lựa phương pháp điều trị hiệu quả nhất và giảm thiểu khả năng phát triển thâm mụn sau đó.
Mặc dù hầu hết các thâm mụn sẽ hết mà không cần điều trị gì, đôi khi những điều trị hỗ trợ thực sự cần thiết. Bệnh nhân có thể đến gặp bác sĩ nếu các vết thâm mụn ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt hoặc công việc.
Tổng kết
Các vết thâm do mụn là hậu quả thường thấy của mụn trứng cá. Mặc dù tình trạng này có thể tự biến mất, nhưng quá trình này có thể mất đến nhiều tháng.
Một số chọn lựa điều trị khác nhau, ví dụ như các biện pháp tự nhiên có thể áp dụng tại nhà, hoặc các sản phẩm không kê đơn và thuốc kê toa, có thể giúp đẩy nhanh quá trình này.
Giới thiệu Đơn vị Da liễu - Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương
Đơn vị Da liễu - Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương được triển khai dịch vụ thăm khám, chăm sóc và điều trị các tình trạng về da như mụn, sẹo, nám, tàn nhang… với tiêu chí đem lại sự thay đổi tích cực về diện mạo cũng như sự hài lòng của khách hàng sau khi sử dụng dịch vụ.
Với nguồn nhân lực chất lượng có chuyên môn cao là các Phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ đến từ Bộ môn Da liễu - Đại học Y Dược TPHCM & Bệnh viện Nguyễn Tri Phương có kinh nghiệm nhiều năm trong giảng dạy, nghiên cứu và điều trị Da liễu – Thẩm mỹ da; sẽ trực tiếp thăm khám, lên phác đồ điều trị và trực tiếp trị liệu cho bệnh nhân, đảm bảo hiệu quả cao nhất.
Thông tin liên hệ
-
Đơn vị da liễu – Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương.
-
Số 468 Nguyễn Trãi, Phường 8, Quận 5, Tp.Hồ Chí Minh.
-
Hotline tư vấn đặt lịch Bác sĩ: 0899777709 / Zalo/Viber: 0899777709
-
Facebook Fanpage: Thẩm mỹ da - BV Nguyễn Tri Phương
