✅ Những điều cần biêt về ung thư biểu mô?

Ung thư biểu mô là gì?

Ung thư biểu mô tế bào đáy và ung thư biểu mô tế bào vảy là hai dạng ung thư da phổ biến nhất.

Ung thư biểu mô còn được gọi là ung thư da không phải tế bào hắc tố. Biểu mô cũng có trong đường tiêu hóa, mạch máu và các cơ quan khác, điều đó có nghĩa là ung thư biểu mô có thể ảnh hưởng đến không những da mà còn ảnh hưởng đến nhiều vùng khác trên cơ thể.

Ung thư biểu mô tế bào đáy phổ biến hơn nhiều lần so với loại tế bào vảy. Một dạng ung thư da hiếm gặp được gọi là ung thư biểu mô tế bào Merkel.

Trong phần lớn các trường hợp, các dạng ung thư này xuất hiện ở người trên 50 tuổi và phần lớn ung thư biểu mô xuất hiện ở những người có nước da trắng (~90%).

Phân loại

Việc xác định các loại ung thư biểu mô khác nhau tùy theo loại tế bào mà chúng xuất hiện.

Ung thư biểu mô tế bào đáy

Ung thư biểu mô tế bào đáy phát triển trong các tế bào đáy là các tế bào da tròn nằm sâu trong lớp biểu bì bên dưới các tế bào vảy. Chúng tạo thành lớp cơ bản của biểu bì, lớp này tiếp xúc với lớp hạ bì.

Ung thư biểu mô tế bào đáy không có khả năng lây lan, nhưng nếu nghi ngờ rằng một người mắc loại ung thư biểu mô này sẽ vẫn cần được kiểm tra để đánh giá thêm.

Ung thư biểu mô tế bào vảy

Tế bào vảy tạo nên hầu hết lớp trên cùng của da được gọi là lớp biểu bì. Các tế bào phẳng và có dạng vảy.

Trường hợp nghi ngờ mắc ung thư biểu mô tế bào vảy sẽ cần kiểm tra sớm do loại ung thư này có nhiều khả năng lây lan hơn ung thư biểu mô tế bào đáy.

Tuy nhiên, ung thư biểu mô tế bào vảy hiếm hơn nhiều so với ung thư biểu mô tế bào đáy. Loại ung thư này chỉ chiếm ít hơn 20% các trường hợp ung thư da không phải tế bào hắc tố.

Nguyên nhân nào gây ung thư biểu mô?

Tiếp xúc với bức xạ tia cực tím (UV) từ ánh sáng mặt trời là nguyên nhân chính gây ung thư biểu mô và các bệnh ung thư da khác.

Một số người nhạy cảm với tia UV hơn và dễ bị ảnh hưởng của ánh nắng mặt trời hơn trong việc phát triển ung thư. Ví dụ, tiếp xúc với tia cực tím từ giường tắm nắng và đèn làm khô bằng tia cực tím trong tiệm làm móng tay, cũng có thể làm tăng thêm nguy cơ mắc phải các tình trạng này.

Bức xạ UV có thể gây tổn thương DNA trong tế bào da, dẫn đến đột biến trong quá trình phân chia tế bào và có thể dẫn đến ung thư da.

Các yếu tố nguy cơ

Các yếu tố và đặc điểm làm tăng nguy cơ ung thư biểu mô bao gồm lịch sử mắc ung thư da và các điều trị ung thư bằng bức xạ từng thực hiện. Tiền sử gia đình có người mắc bệnh ung thư cũng có thể góp phần làm tăng nguy cơ này.

Các yếu tố khác bao gồm:

• Có nhiều nốt ruồi hoặc tàn nhang lớn kích thước lớn hoặc không đều;
• Dễ bị bỏng da bởi ánh nắng mặt trời;
• Người có làn da trắng, mắt xanh lam hoặc xanh lục, tóc vàng, đỏ hoặc nâu nhạt;
• Mắc bệnh tự miễn chẳng hạn như lupus ban đỏ hệ thống (lupus);
• Các tình trạng di truyền như hội chứng rối loạn di truyền khô da sắc tố (Xeroderma Pigmentosum - XP) và Hội chứng Gorlin (Naevoid basal cell carcinoma syndrome) là một hội chứng đa tổn thương ung thư biểu mô tế bào đáy.
• Hệ thống miễn dịch suy yếu, có thể do HIV, cấy ghép nội tạng hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch.
• Dùng các loại thuốc làm cho da nhạy cảm với ánh sáng, chẳng hạn như vandetanib (caprelsa), vemurafenib (zelboraf) và voriconazole (vfend).
• Nhiễm vi rút u nhú ở người (HPV), đặc biệt ở những người có hệ thống miễn dịch suy yếu.

Dày sừng ánh sáng (hay còn gọi là dày sừng quang hóa - Actinic Keratosis) gây ra những thay đổi tiền ung thư trong tế bào da, là một yếu tố nguy cơ đặc trưng cho ung thư biểu mô tế bào vảy. Những khối u này là loại tổn thương da tiền ung thư phổ biến nhất. Nếu không điều trị, tình trạng này có thể phát triển thành ung thư da.

Trong khi bức xạ UV là yếu tố nguy cơ hàng đầu đối với ung thư biểu mô tế bào vảy, những tổn thương da sau đây cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc loại ung thư biểu mô này:

• Bỏng da;
• Tổn thương do hóa chất;
• Tiếp xúc với bức xạ tia X.

Ung thư biểu mô tế bào đáy cũng có thể phát triển sau khi tiếp xúc với bức xạ tia X khi trẻ mặc dù đây là nguyên nhân gây ung thư biểu mô ít phổ biến hơn nhiều so với tiếp xúc với tia cực tím.

Các triệu chứng của ung thư biểu mô

Ung thư biểu mô tế bào đáy và ung thư biểu mô tế bào vảy đều là các khối u da và chúng có chung một số đặc điểm. Tuy nhiên, những tổn thương da này có thể khác nhau về hình thức.

Một số ung thư biểu mô vẫn có bề mặt phẳng giống như da khỏe mạnh. Ngoài ra, các khối u xuất hiện ở giai đoạn đầu thường không có nhiều triệu chứng.

Ung thư biểu mô tế bào đáy

Ung thư biểu mô tế bào đáy thường biểu hiện dưới dạng sẩn bóng, khối nhỏ màu đỏ hoặc hồng, phát triển chậm, viền sáng bóng ngọc trai hoặc như sáp hình thành sau vài tháng hoặc vài năm.

Một số khối u thường tạo ra vết loét ở trung tâm và có thể nhìn thấy các mạch máu bất thường nổi lên dưới dạng các vùng màu xanh lam, nâu hoặc đen. Ngoài ra, có thể hình thành những mảng màu hồng hoặc vàng nhạt giống như vết sẹo.

Do các biểu hiện đa dạng và phức tạp, việc khám và chẩn đoán chính xác từ bác sĩ da liễu là điều cần thiết.

Ung thư biểu mô tế bào đáy thường gây ra tình trạng đóng vảy hoặc chảy máu tái phát. Khi vết thương đóng vảy có thể giống như một vết thương đã lành tuy nhiên vẫn có sự hiện diễn của vết loét bên trong.

Ung thư biểu mô tế bào vảy

Ung thư biểu mô tế bào vảy thường biểu hiện dưới dạng các mảng vảy dai dẳng, dày, thô ráp hoặc một khối hồng cứng với bề mặt phẳng và đóng vảy.

Những tổn thương này có thể chảy máu nếu va chạm hoặc trầy xước. Chúng đôi khi có hình dạng giống với mụn cóc hoặc dưới dạng vết loét hở với bề mặt đóng vảy hoặc mép nhô lên.

Nên hỏi ý kiến ​​của bác sĩ về sự phát triển của bất kỳ tăng trưởng mới hoặc bất kỳ thay đổi nào trong các vết loét trên da đã có từ trước.

Giới thiệu Đơn vị Da liễu - Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương

Đơn vị Da liễu - Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương được triển khai dịch vụ thăm khám, chăm sóc và điều trị các tình trạng về da như mụn, sẹo, nám, tàn nhang… với tiêu chí đem lại sự thay đổi tích cực về diện mạo cũng như sự hài lòng của khách hàng sau khi sử dụng dịch vụ.

Với nguồn nhân lực chất lượng có chuyên môn cao là các Phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ đến từ Bộ môn Da liễu - Đại học Y Dược TPHCM & Bệnh viện Nguyễn Tri Phương có kinh nghiệm nhiều năm trong giảng dạy, nghiên cứu và điều trị Da liễu – Thẩm mỹ da; sẽ trực tiếp thăm khám, lên phác đồ điều trị và trực tiếp trị liệu cho bệnh nhân, đảm bảo hiệu quả cao nhất.

Thông tin liên hệ

• Đơn vị da liễu – Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương.  
• Số 468 Nguyễn Trãi, Phường 8, Quận 5, Tp.Hồ Chí Minh.
• Hotline tư vấn đặt lịch Bác sĩ: 0899777709 / Zalo/Viber: 0899777709
• Facebook Fanpage: Thẩm mỹ da - BV Nguyễn Tri Phương