U lympho tế bào T ở da
U lympho tế bào T ở da là một thuật ngữ chung để chỉ một nhóm bệnh ung thư máu gây phát ban trên da. Chúng có mối tương đồng với nhau bởi vì chúng đều bắt đầu trong các tế bào bạch cầu được gọi là tế bào T.
Trong đó hai loại phổ biến nhất của bệnh u lympho tế bào T ở da là Mycosis fungoides và hội chứng Sezary.
Mặc dù u lympho tế bào T ở da có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng nguy cơ sẽ tăng lên theo tuổi. Hầu hết các trường hợp được chẩn đoán trong độ tuổi từ 50 đến 60, và nam giới có nguy cơ mắc phải cao gấp đôi nữ giới.
U lympho tế bào T ở da là gì?
U lympho tế bào T ở da là một loại của ung thư hạch không Hodgkin, có nghĩa rằng đây là một bệnh ung thư của các tế bào bạch cầu. Có hai loại tế bào bạch cầu chính: tế bào T và tế bào B.
Tế bào bạch cầu đóng một vai trò quan trọng trong việc chống lại nhiễm trùng. U lympho tế bào T ở da xảy ra khi xuất hiện một tác nhân làm gián đoạn quá trình sản xuất tế bào T, một tỷ lệ lớn trong số đó nằm ở da và các tế bào bị tổn thương. Các tế bào bị tổn thương này tiếp tục nhân lên với tốc độ không kiểm soát được và tích tụ trên da.
Các loại u lympho tế bào T ở da
Hai loại u lympho tế bào T ở da phổ biến nhất là thuốc diệt nấm bệnh Mycosis fungoides (MF) và hội chứng Sezary (SS). Hai loại này chiếm đến 75% số trường hợp được chẩn đoán u lympho tế bào T ở da. Trong đó, Mycosis fungoides là phổ biến nhất, và là một dạng phát triển chậm, trông giống như phát ban và kéo dài trong nhiều năm. Hội chứng Sezary có xu hướng ác tính hơn và lan nhanh hơn ra ngoài da vào máu, hạch bạch huyết và đôi khi là các cơ quan khác.
Một số loại khác hiếm gặp hơn bao gồm:
- U lympho dạng sẩn (Lymphomatoid papulosis)
- Pagetoid reticulosis (woringer-kolopp)
- U lympho tế bào lớn bất thụ sản nguyên phát
- U lympho tế bào T dạng mô mỡ dưới da
Các triệu chứng của u lympho tế bào T ở da
Các triệu chứng của u lympho tế bào T ở da chủ yếu ảnh hưởng đến da.
Các triệu chứng liên quan đến da
Tế bào T bị tổn thương tích tụ trong da, tạo thành các mảng khô và phát ban trên da. Đôi khi, rất nhiều tế bào bị tổn thương tích tụ đến mức chúng tạo thành các mảng hoặc sẩn. Những vết phát ban trên da này có thể cực kỳ ngứa.
Với Mycosis fungoides, phát ban thường phát triển trên vùng da không thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng, chẳng hạn như mông, mặt trên của đùi, bàn chân hoặc vùng ngực. Vì đây là một bệnh ung thư phát triển chậm, nên biểu hiện trên da ở giai đoạn có thể không thay đổi trong nhiều năm. Trong trường hợp lan rộng, có thể phát triển các đốm đổi màu trên da, các mảng nổi lên và các khối u.
Phát ban với hội chứng Sezary có xu hướng lan rộng và bong tróc thường ngứa dữ dội và có thể khiến da đỏ bừng.
Các triệu chứng khác của hội chứng Sezary bao gồm:
- Rụng tóc
- Rối loạn tăng trưởng ở móng tay
- Dày da ở lòng bàn tay và lòng bàn chân
- Những thay đổi đối với mí mắt, chẳng hạn như sụp mí dưới
Nên đến gặp bác sĩ nếu nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào trong số này.
Các triệu chứng khác
Trong khoảng 10% những người bị Mycosis fungoides, các tế bào ung thư lan rộng và có thể ảnh hưởng đến các cơ quan chính trong cơ thể, bao gồm gan, lá lách hoặc hệ tiêu hóa.
Các triệu chứng sẽ khác nhau tùy thuộc vào nơi các tế bào đã lan rộng. Vì vậy cần được thăm khám để chẩn đoán nếu như nghi ngờ phát ban do u lympho tế bào T ở da.
Tổng kết
Mặc dù không có cách chữa khỏi u lympho tế bào T ở da, nhưng việc điều trị có thể giúp mọi người sống mà không có triệu chứng trong nhiều năm.
Mycosis fungoides là một dạng ung thư phát triển chậm và hầu hết các trường hợp đều được chẩn đoán trong giai đoạn đầu.
Hội chứng Sezary thường phát triển nhanh hơn và lây lan nhanh chóng. Do đó, tiên lượng thay đổi đáng kể ở mỗi người, tùy thuộc vào nơi ung thư đã di căn. Ước tính rằng thời gian sống sót trung bình những người mắc phải tình trạng này là 2-4 năm kể từ khi chẩn đoán. Tuy nhiên, khả năng sống sót đang được cải thiện khi các nhà nghiên cứu khám phá ra các phương pháp điều trị mới.
Tiên lượng
Tiên lượng điều trị phụ thuộc vào mức độ tiến triển của tình trạng bệnh khi người bệnh được chẩn đoán. Hệ thống phân loại mức độ ung thư:
- T đối với khối u: Kích thước vùng da bị ảnh hưởng bởi ung thư?
- N đối với các hạch: Khối u đã lan đến các hạch hay chưa?
- M đối với di căn: U lympho đã di căn đến các cơ quan khác chưa?
- B đối với máu: Có tế bào ung thư trong máu không?
Chẩn đoán u lympho tế bào T ở da
Các bác sĩ chẩn đoán u lympho tế bào T ở da bằng cách kiểm tra da, đồng thời kết hợp với một số xét nghiệm như:
- Xét nghiệm máu
- Sinh thiết da và có thể cả hạch bạch huyết nếu cần
- Chụp CT toàn thân
Những người bị hội chứng Sezary cũng có thể cần sinh thiết tủy xương để xác nhận mức độ tiến triển của bệnh ung thư.
Điều trị u lympho tế bào T ở da
Các kế hoạch điều trị u lympho tế bào T ở da có thể khác nhau tùy thuộc vào những triệu chứng mà một người có, sức khỏe tổng thể và giai đoạn của ung thư.
Phương pháp điều trị trực tiếp trên da
Một số phương pháp điều trị nhắm mục tiêu vào da và được gọi là phương pháp điều trị trực tiếp hoặc phương pháp điều trị tại chỗ. Những trường hợp được chẩn đoán Mycosis fungoides ở giai đoạn đầu có thể giảm các triệu chứng lâu dài từ các phương pháp điều trị chỉ định trên da.
Phương pháp điều trị dành cho da bao gồm các loại kem hoặc kem dưỡng da được bôi tại chỗ. Chúng có thể chứa steroid, retinoids hoặc thuốc hóa trị.
Phương pháp điều trị bằng tia cực tím, bao gồm Psoralen và tia cực tím A (PUVA) và tia cực tím phổ hẹp B cũng có thể hiệu quả. Các thử nghiệm đã cho thấy tỷ lệ thuyên giảm hoàn toàn 80–90%
Các bác sĩ cũng có thể kê đơn các liệu trình xạ trị.
Điều trị toàn thân
Nếu u lympho tế bào T ở da đã lan ra ngoài da, có thể cần điều trị toàn thân. Khi ung thư đã di căn vào máu, những người bị hội chứng Sezary thường cần điều trị bằng sự kết hợp của cả hai.
Các phương pháp có thể được áp dụng đơn lẻ hoặc kết hợp:
- Retinoid uống, chẳng hạn như Targretin
- Hóa trị liệu
- Liệu pháp sinh học hoặc liệu pháp miễn dịch
- Quang hóa ngoài cơ thể (Extracorporeal Photopheresis)
- Cấy ghép tế bào gốc
Tóm lược
U lympho tế bào T là một thuật ngữ chung để chỉ một nhóm bệnh ung thư xuất phát từ các tế bào bạch cầu. Tình trạng này có thể gây phát ban ngứa hoặc đau, có hoặc không đi kèm với các triệu chứng khác.
Điều trị u lympho tế bào T phụ thuộc vào mức độ di căn của ung thư và liệu nó có ảnh hưởng đến bất kỳ cơ quan nào khác hay không. U lympho tế bào T không thể chữa khỏi, nhưng việc điều trị có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống của một người.
Giới thiệu Đơn vị Da liễu - Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương
Đơn vị Da liễu - Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương được triển khai dịch vụ thăm khám, chăm sóc và điều trị các tình trạng về da như mụn, sẹo, nám, tàn nhang… với tiêu chí đem lại sự thay đổi tích cực về diện mạo cũng như sự hài lòng của khách hàng sau khi sử dụng dịch vụ.
Với nguồn nhân lực chất lượng có chuyên môn cao là các Phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ đến từ Bộ môn Da liễu - Đại học Y Dược TPHCM & Bệnh viện Nguyễn Tri Phương có kinh nghiệm nhiều năm trong giảng dạy, nghiên cứu và điều trị Da liễu – Thẩm mỹ da; sẽ trực tiếp thăm khám, lên phác đồ điều trị và trực tiếp trị liệu cho bệnh nhân, đảm bảo hiệu quả cao nhất.
Thông tin liên hệ
-
Đơn vị da liễu – Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương.
-
Số 468 Nguyễn Trãi, Phường 8, Quận 5, Tp.Hồ Chí Minh.
-
Hotline tư vấn đặt lịch Bác sĩ: 0899777709 / Zalo/Viber: 0899777709
-
Facebook Fanpage: Thẩm mỹ da - BV Nguyễn Tri Phương