1.Bạn đang hiểu như thế nào về bệnh u xơ tuyến tiền liệt?
Tuyến tiền liệt của người bình thường và người bị bệnh.
Đầu tiên, tuyến tiền liệt là một bộ phận trong hệ cơ quan sinh dục của nam giới, nằm dưới bàng quang và bao quanh đoạn đầu của niệu đạo. Ở trẻ mới sinh, tuyến tiền liệt chỉ nhỏ bằng hạt đậu nhưng khi trưởng thành sẽ phát triển mạnh nhất là ở giai đoạn tuổi dậy thì. Tuyến tiền liệt có thể nặng khoảng 20 g, dài 3 cm và dày 1,5 cm, nó có vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình sản xuất chất nhờn và một số thành phần của tinh dịch.
Khi ở độ tuổi 20-25 tuyến tiền liệt phát triển ổn định nhưng khi bước sang tuổi 40 tuyến tiền liệt bắt đầu có những dấu hiệu bất thường.
Bệnh u xơ tuyến tiền liệt hay tên gọi khác là phì đại tuyến tiền liệt lành tính là sự tăng kích thước của tuyến tiền liệt ở nam giới độ tuổi trung niên và cao niên. Sự tăng kích thước đột ngột của tuyến tiền liệt sẽ gây chèn ép vào niệu đạo và bàng quang gây ra các triệu chứng khó đi tiêu, tiểu ngập ngừng cũng như một số bệnh lý khác về bàng quang. Những triệu chứng này khiến bệnh nhân cảm thấy khó chịu và gặp nhiều bất tiện trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày,
2.Nguyên nhân gây u xơ tuyến tiền liệt
Do độ tuổi: tuổi càng cao bệnh sẽ càng phát triển, do lượng hormone suy giảm, dẫn tới khả năng miễn dịch kém, ham muốn tình dục cũng suy giảm theo.
Theo thống kê, tỉ lệ nam giới bị bệnh u xơ tuyến tiền liệt như sau:
Độ tuổi 31-40: <10% vì cứ 12 người sẽ có một người bị bệnh
Độ tuổi 51-60: >50% vì 2 người sẽ có một người bị bệnh
Trên 80 tuổi: >80% cứ 10 người thì 8 người bị bệnh
Do chế độ sinh hoạt: bệnh có khả năng dễ gặp hơn ở những người bị stress kéo dài, áp lực, căng thẳng, sống trong môi trường ô nhiễm, chế độ ăn thiếu dinh dưỡng,…Ngoài ra nếu lam dụng rượu, bia, các chất kích thích cũng có thể gây u xơ tuyến tiền liệt.
Một số yếu tố khác: béo phì, tiểu đường, hội chứng chuyển hóa,…
3.Các giai đoạn của bệnh u xơ tuyến tiền liệt
Thông thường bệnh sẽ phát triển ở bốn giai đoạn:
Giai đoạn 1:
Không xuất hiện triệu chứng, không ảnh hưởng tới cuộc sống đời thường.
Giai đoạn 2:
Bệnh nhân có một vài triệu chứng biểu hiện như: tiểu khó, tiểu chậm, thời gian tiểu kéo dài, đi tiểu nhiều lần trong ngày đặc biệt nửa đêm gần sáng.
Giai đoạn 3:
Xuất hiện những tổn thương thực thể, bàng quang giãn, người bệnh đi tiểu nhiều, tăng nhiều về đêm, ảnh hưởng tới sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
Giai đoạn 4:
Tổn thương thực thể nặng, xuất hiện một số triệu chứng cụ thể như buồn nôn, chán ăn, thiếu máu,…Đây là biểu hiện của suy thận do tắc nghẽn đường tiết niệu. Ở giai đoạn này nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể sẽ phải dẫn lưu bàng quang vĩnh viễn hoặc tử vong do biến chứng toàn thân.
4.Phân biệt u xơ tuyến tiền liệt với những bệnh khác
u xơ tuyến tiền liệt nguy hiểm của người bình thường và người bị bệnh.
Ở mỗi bệnh nhân, các triệu chứng sẽ biểu hiện khác nhau do nhiều nguyên nhân khác nhau. Để phân biệt bệnh u xơ tuyến tiền liệt với các bệnh khác chúng ta thường dựa trên một số triệu chứng như:
Hội chứng tắc nghẽn:
Tiểu són, tiểu không hết: người bệnh không kiềm chế được lượng nước tiểu của mình, lượng nước tiểu có thể ra rất ít, vừa đi xong người bệnh lại muốn đi tiếp.
Tiểu ngập ngừng, ngắt quãng: triệu chứng này xuất hiện song song với hiện tượng sỏi bàng quang làm nước tiểu bị ngắt quãng hoặc dòng tiểu ngập ngừng…
Tiểu rắt, tiểu nhiều lần trong ngày nhưng lượng nước tiểu rất ít. Chính vì đi tiểu không hết nên có thể dẫn tới tắc nghẽn, lắng đọng vi khuẩn trong bàng quang làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tiết niệu.
Hội chứng kích thích:
Tiểu gấp: người bệnh không thể kìm nén được cảm giác buồn tiểu, muốn đi vệ sinh ngay do bàng quang bị kích thích quá mức.
Tiểu khó: bệnh nhân muốn đi tiểu nhưng không thể đi được, làm nước ứ lại bàng quang khiến bàng quang bị phồng lên, nếu tình trạng này kéo dài sẽ dẫn tới suy giảm chức năng thận và thận ứ nước.
Tiểu nhiều: đi tiểu nhiều lần vào ban đêm
Triệu chứng hiếm gặp:
Nhiễm trùng đường tiết niệu
Không thể đi tiểu
Tiểu ra máu
5.Điều trị u xơ tuyến tiền liệt như thế nào cho hiệu quả
Mặc dù u xơ tuyến là một dạng u lành tính nhưng nếu người bệnh không thăm khám với bác sĩ chuyên khoa và có phác đồ điều trị phù hợp bệnh sẽ diễn biến phức tạp hơn, gây ra những hậu quả cực kỳ nghiêm trọng như nhiễm khuẩn đường tiết niệu, viêm bàng quang, suy thận,…
Căn cứ vào thực trạng của bệnh và các triệu chứng của bệnh mà bác sĩ sẽ có những phác đồ điều trị phù hợp như:
Điều trị nội khoa bệnh u xơ tuyến tiền liệt
Tùy vào mức độ của bệnh, bác sĩ sẽ kê các nhóm thuốc thích hợp. Người bệnh sẽ sử dụng các loại thuốc theo chỉ định của bác sĩ, tuân thủ các quy định trong phác đồ điều trị, không tự ý điều chỉnh thuốc hay tạm ngừng khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Các thuốc được sử dụng nhiều nhất là các thuốc hỗ trợ giãn cơ trơn thành mạch, tuyến tiền liệt hoặc cổ bàng quang để hạn chế tắc nghẽn xảy ra.
Lưu ý:
Đây là phương pháp điều trị dành cho những bệnh nhân có khối u xơ nhỏ (dưới 45g)
Người bệnh không tự ý sử dụng thuốc hoặc sử dụng đơn thuốc của người khác
Cần kiên trì để đạt được kết quả tốt nhất trong quá trình điều trị.
Điều trị ngoại khoa bệnh u xơ tuyến tiền liệt
Nếu tình trạng bệnh trở nặng, sử dụng thuốc không có hiệu quả hoặc bệnh để lại những biến chứng nguy hiểm, bác sĩ sẽ chỉ định cho tiến hành một số phẫu thuật. Hiện nay phương pháp phẫu thuật được sử dụng nhiều nhất tại các bệnh viện lớn đó là cắt bỏ tuyến tiền liệt bằng nội soi qua đường niệu đạo.
Bác sĩ sẽ sử dụng một dụng cụ nội soi rất nhỏ đưa vào các tuyến tiền liệt qua niệu đạo để tiến hành phẫu thuật cắt bỏ các khối u và hút bỏ chúng ra ngoài cơ thể. Thời gian tiến hành kéo dài trong 60 phút, phương pháp này rất nhanh, hầu như không đau đớn, tuy nhiên vẫn tồn tại nguy cơ tái phát.
Phương pháp phẫu thuật mở: đây là phương pháp sử dụng laser có năng lượng cao để triệt tiêu và loại bỏ các khối u. Cách phẫu thuật chính là bóc tách cách các khối u xơ tiền liệt. Mặc dù vậy phương pháp này có rất nhiều biến chứng, hiệu quả không cao và dễ phải làm lại.
6.Một số biến chứng của bệnh u xơ tuyến tiền liệt
Nếu không điều trị kịp thời và dứt điểm, bệnh sẽ để lại một vài biến chứng như:
Nhiễm trùng đường tiết niệu
Bí tiểu cấp tính
Tổn thương bàng quang
Suy thận
7.Những thói quen giúp cơ thể bạn kiểm soát hiệu quả bệnh u xơ tuyến tiền liệt
Để kiểm soát tốt căn bệnh của mình và đạt kết quả điều trị tốt nhất, người bệnh cần có tránh những thói quen không tốt để bảo vệ cơ thể của mình như:
Hạn chế sử dụng đồ uống vào buổi tối
Hạn chế sử dụng cafein và rượu, bia
Hạn chế sử dụng các loại thuốc kháng Histamin
Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh và khoa học: ăn nhiều hoa quả, hạn chế chất béo và nội tạng động vật,…
Tích cực hoạt động thể dục thể thao
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh