Điều trị đau mạn tính
Bước đầu tiên của việc tìm kiếm biện pháp điều trị là phải nhận thức được đau mạn tính. Bắt đầu bằng việc thông báo cho bác sĩ biết về các triệu chứng của đau mạn tính mình đang có. Bác sĩ sẽ xác định được nguồn gốc của cơn đau và sẽ lập ra một kế hoạch điều trị bao gồm cả về tổng trạng sức khỏe và lối sống.
Có nhiều loại thuốc có thể được dùng để kiểm soát cơn đau. Tuy nhiên, đối với một số người thì việc kết hợp các biện pháp điều trị lại với nhau có thể mang lại hiệu quả tốt nhất.
Thuốc có thể kết hợp kèm theo:
- Vật lý trị liệu
- Tập thể dục
- Châm cứu
- Các kỹ thuật thư giãn
- Tư vấn tâm lý
Một số chuyên gia cho rằng việc kết hợp nhiều biện pháp điều trị lại với nhau có thể mang lại kết quả tốt nhất cho việc kiểm soát cơn đau. Cơn đau và các biện pháp điều trị thường rất phức tạp, giải pháp tốt nhất dành cho một người có thể không hiệu quả khi dùng cho người khác, nên để có được biện pháp tốt nhất thì cần phải kết hợp đúng các giải pháp tùy theo cá nhân.
Các loại thuốc không kê đơn được dùng để giảm đau
Thuốc thông dụng nhất là acetaminophen và thuốc kháng viêm không steroid (NSAID). Các loại NSAID bao gồm:
- Aspirin
- Ibuprofen
- Naproxen
Cả acetaminophen và NSAID có thể được sử dụng cho các cơn đau nhẹ. NSAID còn có thể làm giảm sưng và viêm.
Việc sử dụng lâu dài 2 loại thuốc trên có thể mang lại nhiều tác dụng phụ nặng nề, do đó nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Các thuốc giảm đau tại chỗ
Thuốc đường uống không phải là loại thuốc không kê đơn duy nhất có thể giảm đau. Có những thuốc dạng kem cũng có tác dụng giảm đau. Các loại thuốc này thường được sử dụng để giảm các cơn đau liên quan đến viêm khớp và đau nhức cơ.
Các loại thuốc kê đơn dùng cho đau mạn tính
Một vài cơn đau mạn tính không thể kiểm soát được bằng thuốc không kê đơn. Trong trường hợp này, các bác sĩ sẽ cân nhắc sử dụng các thuốc mạnh hơn. Có nhiều nhóm thuốc được sử dụng để điều trị đau mạn tính, bao gồm:
- Nonopioid, như aspirin NSAID và acetaminophen
- Opoid như morphine, codeine, hydrocodone, và oxycodone
- Các thuốc giảm đau bổ trợ như một số loại chống trầm cảm và chống co giật
Các thuốc chống trầm cảm gây ảnh hưởng lên cách não bộ xử lý cơn đau. Chúng có thể rất hiệu quả trong việc điều trị một số loại đau. Thuốc còn có thể cải thiện triệu chứng trầm cảm và gián tiếp cải thiện các triệu chứng đau mạn tính bằng cách giúp bệnh nhân đương đầu tốt hơn với tình trạng của mình.
Các tác dụng phụ
Thuốc có thể gây ra nhiều tác dụng phụ không mong muốn, từ nhẹ đến nặng. Nên thông báo cho bác sĩ nếu như gặp phải các triệu chứng bất thường. Một số tác dụng phụ có thể gặp bao gồm:
- Sưng, phù
- Buồn nôn hoặc nôn ói
- Tiêu chảy hay táo bón
- Khó thở
- Loạn nhịp tim
Các dụng cụ cấy ghép
Nếu như không thể kiểm soát đau mạn tính bằng thuốc thì vẫn còn các biện pháp khác, ví dụ như các dụng cụ cấy ghép.
Có nhiều dụng cụ cấy ghép có thể được sử dụng để giảm đau. Bơm tích hợp giảm đau có thể đưa thuốc trực tiếp đến nơi cần đến, ví dụ như tủy sống. Kích thích tủy sống có thể sử dòng điện để làm xáo trộn tính hiệu đau truyền đến não.
Tiêm vào cách điểm kích hoạt
Các điểm kích hoạt là những vị trí nhạy cảm đặc biệt nằm trong cơ. Tiêm thuốc giảm đau tại chỗ, có thể bao gồm cả thuốc steroid, có thể giúp làm giảm đau tại những vùng đó. Không phải người trưởng thành nào cũng có các điểm này.
Các điểm kích hoạt này thường được thấy ở những người có các bệnh như:
- Đau cơ xơ hóa
- Đau chậu mạn tính
- Hội chứng đau mạc cơ
Các điều trị thay thế khác và liệu pháp thay đổi lối sống
Các dạng điều trị thay thế có thể làm giảm đi nhu cầu sử dụng thuốc hay một vài biện pháp xâm lấn khác. Các liệu pháp điều trị thay thế bao gồm:
- Liệu pháp nhận thức
- Liệu pháp ứng xử
- Vật lý trị liệu
Những dạng điều trị này còn cho phép bệnh nhân đóng vai trò chủ động trong việc quản lý cơn đau.
Tập thể dục
Tập thể dục thường xuyên và vật lý trị liệu là một phần thường gặp trong bất kỳ các kế hoạch kiểm soát cơn đau nào.
Một phần lớn các cơn đau xảy ra là do cơ quá căng. Tình trạng này có thể bị kích hoạt bởi lạm dụng thuốc, viêm, hay các bệnh khác.
Tập thể dục thường xuyên có vai trò quan trọng trong việc điều trị đau mạn tính do chúng giúp:
- Tăng cường sức cơ
- Tăng tầm vận động cho khớp
- Cải thiện giấc ngủ
- Giải phóng endorphin
- Giảm đau tổng thể
Thư giãn
Các kỹ thuật thư giãn thường được khuyến cáo nên đưa vào các kế hoạch trị liệu. Chúng có thể giúp giảm stress và làm giảm căng cơ. Các kỹ thuật thư giãn bao gồm:
- Thiền
- Massage
- Yoga
Yoga cũng có các lợi ích khác đến đau mạn tính. Nó có thể giúp cải thiện sức cơ và độ linh hoạt.
Châm cứu và bấm huyệt
Châm cứu và bấm huyệt thuộc về ngành y học cổ truyền. Chúng có thể làm giảm đau bằng cách tận dụng các điểm huyệt ở trên cơ thể, từ đó khiến cho cơ thể giải phóng endorphin, ngăn chặn các tín hiệu của đau đi được đến não.
Phản hồi sinh học
Phản hồi sinh học là một kỹ thuật giảm đau khác, nó hoạt động bằng cách đong đếm các thông tin về đặc tính cơ thể như:
- Căng cơ
- Nhịp tim
- Hoạt động não
- Nhiệt độ da
Các phản hồi được sử dụng để cải thiện sự nhận thức của cá nhân về các thay đổi liên quan đến stress hoặc đau. Nhận thức có thể giúp cá nhân đó tập luyện kiểm soát các cơn đau về thể chất và tinh thần.
Kích thích điện thần kinh dưới da
Kỹ thuật này sử dụng một tính hiệu điện nhỏ kích thích lên một số thần kinh nhất định. Dòng điện sẽ làm gián đoạn các tín hiệu đau và kích thích sự giải phóng endorphin.
Cần sa
Một số nơi trên thế giới cho phép sử dụng cần sa trong y tế để giảm đau. Cần sa còn được dùng để làm giảm triệu chứng của các bệnh nặng khác như ung thư và đa xơ cứng.
Cần sa đã được sử dụng như một biện pháp giảm đau trong nhiều thế kỷ. Có rất nhiều tranh cãi và thông tin không chính xác đối với việc sử dụng cần sa. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây đã nâng cao được nhận thức của người dân đối với các đặc tính y khoa của loại cây này.
Chỉ nên sử dụng biện pháp này sau khi đã được các bác sĩ cho phép. Cần sa có thể không an toàn cho mọi bệnh nhân và cũng có thể không được luật pháp cho phép sử dụng ở nhiều nơi.
KẾT LUẬN
Có nhiều phương pháp điều trị dành cho đau mạn tính. Nên đi khám ngay nếu như có các triệu chứng của đau mạn tính. Tùy từng bệnh nhân mà có thể phối hợp các biện pháp lại với nhau để được kết quả điều trị tốt nhất.
Xem thêm: Viêm đa dây thần kinh hủy Myelin mạn tính (CIDP)
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
