Biện pháp nào hiệu quả hơn?
Bác sĩ sẽ quyết định biện pháp nào sẽ là tốt nhất để điều trị cho từng bệnh lí ung thư cũng như là từng bệnh nhân. Hơn nữa thì hóa trị và xạ trị có thể hỗ trợ lẫn nhau nên bác sĩ hoàn toàn có thể điều trị cho bệnh nhân bằng cả 2 phương pháp này.
Việc lựa chọn giữa hóa trị và xạ trị phụ thuộc dạng ung thư và giai đoạn của ung thư.
Nhìn chung thì không có chứng cứ nào kết luận rằng biện pháp nào hiệu quả hơn biện pháp nào trong hầu hết các trường hợp. Tuy nhiên 1 biện pháp có thể là lựa chọn tốt hơn cho những dạng nhất định hoặc biểu hiện của ung thư.
Một nghiên cứu năm 2018 so sánh giữa hóa trị và xạ trị sau khi phẫu thuật triệt để ở bệnh nhân ung thư cổ tử cung với kết quả không có sự khác biệt giữa 2 biện pháp.
Một nghiên cứu năm 2019 đánh giá việc kết hợp hóa xạ cho bệnh nhân ung thư nội mạc tử cung giai đoạn 3 hoặc 4 so sánh với hóa trị đơn thuần thì việc thêm xạ trị không làm tăng thời gian giữa thời điểm thuyên giảm bệnh và tái phát.
Điều trị chính xác còn phụ thuốc nhiều yếu tố. Bạn có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ ung thư về các lựa chọn điều trị.
Biện pháp nào nhiều tác dụng phụ hơn?
Bởi vì hóa trị và xạ trị đều tấn công các tế bào ung thư cũng như tổn thương các tế bào khỏe mạnh, tác dụng phụ của chúng là tương tự nhau.
Những tác dụng phụ thường gặp bao gồm:
- Mệt mỏi;
- Suy giảm miễn dịch;
- Buồn nôn;
- Nôn ói;
- Tiêu chảy;
- Rụng tóc;
- Tổn thương da như: khô, đau rát và mụn nước.
Những vấn đề này có thể nặng nề hơn nếu như điều trị kết hợp cả hai biện pháp vào cùng một thời điểm.
Ngoài ra có những tác dụng phụ khác phụ thuộc vào loại thuốc riêng biệt hoặc vị trí điều trị đặc biệt. Chẳng hạn như xạ trị vùng đầu có thể làm mất thính giác tạm thời, động kinh, rối loạn trí nhớ và khó khăn khi giao tiếp.
Cả hóa trị và xạ trị đều có thể làm tăng nguy cơ hình thành dạng ung thư khác. Nguy cơ này phụ thuộc vào loại thuốc được sử dụng, thời gian điều trị và những yếu tố nguy cơ cá nhân.
Liệu có thể kết hợp hóa trị và xạ trị?
Chuyên gia ung thư có thể đề nghị điều trị kết hợp cả hai biện pháp tùy thuộc vào chẩn đoán bệnh. Một số thuốc hóa trị có thể hoạt động phối hợp xạ trị, mặc dù bệnh nhân có thể có nhiều tác dụng phụ hơn.
Bạn nên thảo luận với bác sĩ về lợi ích cũng như bất lợi của việc kết hợp cả hóa trị và xạ trị trước khi quyết định điều trị.
Lựa chọn giữa hóa trị và xạ trị
Viêc quyết định chọn lựa phương pháp nào, thời điểm nào phụ thuộc vào dạng ung thư, mục tiêu điều trị của bệnh nhân và nhiều yếu tố khác.
Thỉnh thoảng thì hóa trị được sử dụng đầu tiên nhưng không phải tất cả các trường hợp. Trong một vài tình huống có thể chỉ cần xạ trị hoặc hóa xạ cùng lúc.
Tiên lượng
Tất cả ung thư đều có sự khác biệt vì vậy mà không có cách nào để tiên đoán khả năng sống lâu dài hay tác dụng phụ nếu chỉ dựa vào phương pháp điều trị. Một vài dạng ung thư có tỉ lệ sống còn rất cao trong khi một số ung thư có thể tử vong chỉ trong vòng vài tháng.
Các yếu tố cần xem xét trước khi điều trị:
- Tác dụng phụ: tác dụng phụ của 2 biện pháp khá tương tự với nhau nhưng khác nhau giữa thuốc này với thuốc khác cũng như giữa người này với người khác.
- Thời gian sống còn: cả 2 biện pháp đều cải thiện tỉ lệ sống còn, tuy nhiên nếu như ung thư ở giai đoạn cuối thì bệnh nhân có thể kéo dài sự sống hơn với xạ trị, hóa trị hoặc cả 2.
- Điều trị bổ sung: hóa trị và xạ trị không phải là biện pháp điều trị duy nhất. Có thể bạn sẽ cần phải phẫu thuật, sử dụng thuốc để làm giảm các tác dụng phụ của 2 biện pháp trên cũng như các biện pháp điều trị ung thư khác.
Tổng kết
Lựa chọn biện pháp điều trị ung thư có thể là 1 vấn đề khó khăn. Tham khảo ý kiến của bác sĩ về các lựa chọn điều trị cũng như ưu nhược điểm của mỗi biện pháp.
Đôi khi có thể nên tham khảo thêm 1 chuyên gia khác để có 1 cái nhìn khác về lựa chọn điều trị có phù hợp với mục đích, tình trạng sức khỏe của bạn hay không.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
