Mắt hoạt động như thế nào?

Cấu tạo và cách hoạt động của mắt người (so sánh với máy ảnh)

Hiểu cơ chế hoạt động của mắt là nền tảng để hiểu về những bệnh của mắt, cách chăm sóc, bảo vệ, phòng ngừa và duy trì sức khoẻ của mắt. Mắt là một trong những cơ quan phức tạp và tinh tế nhất của con người. Được bao bọc và bảo vệ bởi một lớp vỏ cứng và dai màu trắng gọi là củng mạc.

Mắt làm việc như một chiếc máy ảnh. Khi ta chụp hình, thấu kính máy ảnh thu ánh sáng đó trên phim, khi ánh sáng chạm vào phim thì hình ảnh được thu nhận. Mắt của chúng ta cũng làm việc tương tự, ánh sáng đi vào và hội tụ trong mắt, lượng ánh sáng xuyên qua mắt được kiểm soát và điều chỉnh bởi sự co giãn của đồng tử. Sau đó ánh sáng được thuỷ tinh thể hội tụ vào võng mạc ở phía sau đáy mắt giống như ống kính máy ảnh hội tụ ánh sáng lên phim. Khi ánh sáng được hội tụ lại ở võng mạc, những thông tin này được chuyển về não qua dây thần kinh thị giác.

Tương tự như vậy, mắt có hệ “thấu kính” bao gồm giác mạc và thủy tinh thể. Ánh sáng sau khi được khúc xạ qua giác mạc và thủy tinh thể sẽ hội tụ trên võng mạc của mắt. Tại đây tín hiệu ánh sáng sẽ được các tế bào cảm thụ ánh sáng trên võng mạc chuyển thành tín hiệu thần kinh. Sau đó, tín hiệu đó được truyền đến não thông qua hệ thần kinh thị giác và được xác nhận là hình ảnh tại não bộ. Đây chính là cơ chế hoạt động của mắt để nhìn thấy một vật nào đó.

Các hoạt động này diễn ra tự động dưới sự điều khiển vô cùng tinh vi của các cơ chế thần kinh, mà không một máy ảnh cao cấp nào có thể sánh kịp. Đối với máy ảnh, chúng ta phải điều chỉnh tiêu cự chính xác và mức độ ánh sáng, khi ống kính bị bẩn phải lau chùi và bảo dưỡng cẩn thận. Trong thực tế mắt chúng ta cũng thực hiện những công việc đó một cách hoàn toàn tự động.

Ví dụ, để thay đổi tiêu cự thì thủy tinh thể sẽ thay đổi độ cong của mình dưới sự điều khiển của cơ thể mi trong mắt. Việc điều chỉnh độ co giãn của mống mắt sẽ làm thay đổi kích thước của lỗ đồng tử, từ đó điều khiển cường độ chùm sáng đi vào. Các tuyến lệ chính và phụ hoạt động giúp cho giác mạc luôn được bôi trơn, nó là một cơ chế vệ sinh và bảo vệ tự nhiên mà tạo hóa ban cho đôi mắt. Các hoạt động này diễn ra tự động dưới sự điều khiển vô cùng tinh vi của các cơ chế thần kinh, mà không một máy ảnh cao cấp nào có thể sánh kịp.