Còi xương thường gặp ở trẻ dưới 3 tuổi, có nhiều nguyên nhân dãn đến chứng còi xương
1. Vì sao trẻ còi xương?
1.1. Thiếu ánh sáng mặt trời
Nhiều trẻ bị còi xương chỉ vì cha mẹ giữ gìn quá kỹ hoặc ít cho trẻ đi tắm nắng (do yếu tố địa lý khí hậu, mùa đông, vùng núi sương mù, nhà ở chật chội, ô nhiễm môi trường…).
1.2. Mẹ thiếu hụt vitamin D khi mang thai
Thiếu hụt vitamin D khi mang thai có thể phá vỡ cân bằng canxi nội mô ở bào thai, gây rối loạn quá trình khoáng hóa xương, dẫn đến tình trạng còi xương từ trong bào thai. Hàm lượng vitamin D trong sữa mẹ thấp vì thế trẻ sơ sinh chủ yếu dựa vào lượng vitamin D dự trữ thu được qua rau thai để đáp ứng nhu cầu cơ thể. Vì thế việc người mẹ thiếu vitamin D trong thai kỳ là yếu tố nguy cơ cao gây còi xương sớm ở trẻ sơ sinh.
1.3. Chế độ ăn của trẻ thiếu canxi
Chế độ ăn của trẻ thiếu cả vitamin D và canxi, tỷ lệ canxi/photpho thấp. Ngoài ra chế độ ăn nhiều phytat (có nhiều trong tinh bột), oxalat (có nhiều trong rau) và chất xơ cũng làm giảm hấp thu canxi dẫn đến chứng còi xương ở trẻ.
Thường xuyên đưa trẻ đi tắm nắng là cách chống còi xương hiệu quả
1.4. Trẻ suy dinh dưỡng
Một số nghiên cứu cho thấy, còi xương không xảy ra riêng lẻ mà thường đi kèm với suy dinh dưỡng, thiếu vitamin A, thiếu máu. Trẻ suy dinh dưỡng thường gặp chứng rối loạn hấp thu các chất, kể cả vitamin D và muối khoáng; đồng thời thiếu hụt enzym chuyển hóa vitamin D. Ngược lại, thiếu vitamin D cũng làm giảm sức đề kháng của cơ thể, tăng cảm nhiễm với vi khuẩn vì thế tăng nguy cơ suy dinh dưỡng. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng, trẻ suy dinh dưỡng có nguy cơ còi xương cao hơn so với trẻ bình thường.
1.5. Trẻ có cân nặng lúc đẻ thấp
Trẻ có cân nặng lúc đẻ thấp (dưới 2.500g) có nguy cơ còi xương cao hơn những trẻ có cân nặng lúc đẻ bình thường. Nguyên nhân là do cơ thể không dự trữ đủ muối khoáng và vitamin D trong thời kỳ mang thai, bên cạnh đó hệ thống men tham gia vào chuyển hóa vitamin D còn yếu.
2. Phòng bệnh còi xương cho trẻ
Để phòng bệnh còi xương cho trẻ, bạn cần:
Khi có thai các bà mẹ cần làm việc nghỉ ngơi hợp lý để tránh đẻ non, có thể bổ sung vitamin D khi thai được 7 tháng: 600.000UI/3 tuần, mỗi tuần 200.000UI.
Sau khi sinh cả mẹ và con không nên ở trong phòng tối và kín, phòng ở nên thoáng mát và đầy đủ ánh sáng.
Bạn có thể nhờ đến sự tư vấn của bác sĩ nếu như trẻ nhà bạn bị còi xương
Sau khi sinh 2 tuần bạn nên cho trẻ ra tắm nắng 15 – 20 phút/ngày vào buổi sáng (trước 9 giờ).
Cho trẻ uống vitamin D 400UI / ngày trong năm đầu tiên đặc biệt là về mùa đông.
Khi trẻ ăn bổ sung: Bạn nên tăng cường cho trẻ ăn các loại thực phẩm có chứa nhiều canxi như: sữa, trứng, tôm, cua, cá, rau xanh và dầu mỡ.
Có hội chứng kém hấp thu: Tình trạng thiếu vitamin D có thể xảy ra ở những trẻ có hội chứng này. Các bệnh tiêu chảy kéo dài, nhiễm ký sinh trùng đường ruột, viêm gan tắc mật đều có thể ảnh hưởng đến hấp thu vitamin D và tăng nguy cơ còi xương.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
